Medialny obraz naukowca na przykładzie polskiej prasy opiniotwórczej

• Autorzy: Bartłomiej Łódzki
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest prezentacja wyników badań i próba odpowiedzi na pytanie, jak polskie media nagłaśniały tematykę związaną z naukowcami. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podjęto próbę odtworzenia medialnego obrazu naukowca, jego atrybutów i kontekstu, w jakim był przedstawiany. W części empirycznej wykorzystano ilościową i jakościową analizę treści. Badania prowadzono, opierając się na teorii uramowienia. PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności wyjaśniono zasadność wykorzystania analizy treści i założenia teorii uramowienia. Następnie scharakteryzowano bazę elektroniczną, w której poszukiwano tekstów zawierających słowo klucz "naukowiec". W części empirycznej zaprezentowano próbę badawczą i rozłożenie czasowe badanego materiału. Szczegółowym badaniom poddano takie elementy jak: nazwiska badaczy, afiliacje, stopnie naukowe, reprezentowana dziedzina naukowa, wydźwięk artykułów, a także istotność materiału (czy treść stanowiła główny lub poboczny wątek). Ostatecznie analizowano tzw. ramy (perspektywy), w jakich przedstawiano naukowców. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki analizy zawartości wykazały, że w badanym okresie eksponowano głównie polskie uczelnie (80,6%) i w zdecydowanej większości były to jednostki publiczne. Najczęściej pojawiali się profesorowie reprezentujący nauki przyrodnicze. Niemal całkowicie zmarginalizowana została sztuka jako dziedzina naukowa. W ponad 78% przypadków artykuły zawierały afiliacje badaczy. Pomimo bardzo urozmaiconego wachlarza ośrodków badawczych najczęściej odwoływano się do ekspertów PAN, Uniwersytetu Warszawskiego i Jagiellońskiego. Wśród uczelni niepublicznych najmocniej nagłośniony został Uniwersytet SWPS. Teksty w większości miały wydźwięk neutralny (62,6%). WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W dużej mierze ramy (perspektywy), w jakich przedstawiano naukowców, odzwierciedlają panujące w Polsce stereotypy (profesor, reprezentant uczelni publicznej, odkrywca, badacz pracujący w laboratorium). Warto kontynuować tego typu analizy i obserwacje w dłuższej perspektywie czasu, także z uwzględnieniem zawartości Internetu.(abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The purpose of the article is a presentation of research results and an attempt of the answer to a question how the Polish media covered issues associated with scientists. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: An attempt to reconstruct the media image of the scientist, his attributes and the context in which he was presented. In the empirical part, quantitative and qualitative analysis of contents has been used. The research was carried out based on the framing theory. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First a legitimacy of using content analysis and assumption establishing of framing theory was explained. Next, an electronic base has been characterized, in which the texts containing the keyword "scientist" has been sought. In empirical part a research attempt and temporary spreading studied material were presented. Surnames of scientists, affiliations, university degree titles, the scientific field, the sentiment and importance of the issues (whether the contents constituted the main or marginal motif) were detailed analyzed. Finally, so-called frames of the scientist image were being analyzed. RESEARCH RESULTS: Results of the content analysis showed, that Polish, public universities were mainly exposed during the research period (80.6%). Professors representing natural sciences have most often appeared. Almost entirely an art was skipped as the scientific field. The art was almost entirely skipped as the scientific field. In more than 78% of cases the articles contained the affiliation of researchers. Despite a very varied range of research centers, the most often referred to the experts of the Polish Academy of Sciences, the Warsaw University and the Jagiellonian University. Among the non-public universities, the SWPS University has been most strongly propagated. Most articles had a neutral tone (62.6%). CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: To a large extent the framework (prospects) in which the scientists were presented, reflect the stereotypes prevailing in Poland (professor, public college representative, discoverer, a researcher working in the laboratory). It is worthwhile continuing analyses and observation of this type in the longer perspective of the time, also including the content of the Internet.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Pracownicy naukowi; Media; Nauka; Analiza tekstu; Wizerunek medialny

EN

Academic staff; Media; Science; Text analysis; Media image

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2017
• Tom: 16
• Numer: nr 39 Wizerunek naukowca w mediach
• Strony: 97--114

Twórcy

autor

Bartłomiej Łódzki

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Burda, K. (2016). Wirusy do zadań specjalnych. Newsweek, 6. Pozyskano z: Emis (dostęp: 10.01.2017).
• Chesebro, J. i Bertelsen, A. (1998). Analyzing Media Messages: Using Quantitative Content Analysis in Research. New York: The Guilford Press.
• D'Angelo, P. (2002). News Framing as a Multiparadigmatic Research Program: A Response to Entman. Journal of Communication, 52(4), 870-888. DOI:10.1111/j.1460-2466.2002.tb02578.x (dostęp: 15.01.2017).
• Entman, R.M. (1993). Framing: Toward Clarification of a Fractured Paradigm. Journal of Communication, 43(4), 51-58. DOI: 10.1111/j.1460-2466.1993.tb01304.x (dostęp: 15.01.2017).
• Entman, R.M. (2007). Framing Bias: Media in the Distribution of Power. Journal of Communication, 57(1), 163-173. DOI: 10.1111/j.1460-2466.2006.00336.x (dostęp: 15.01.2017).
• Goffman, E. (1974). Frame analysis: an essay on the organization of experience. Harvard: Harvard University Press.
• Kahneman, D. i Tversky, A. (1979). Prospect Theory - An Analysis Of Decision Under Risk. Econometrica, 47 (2), 263-292. DOI: 10.2307/1914185 (dostęp: 18.01.2017).
• Lacy, S., Watson, B.R., Riffe, D. i Lovejoy, J. (2015). Issues and Best Practices in Content Analysis. Journalism & Mass Communication Quarterly, 92(4), 791-811. DOI: 10.1177/1077699015607338 (dostęp: 18.01.2017).
• Lisowska-Magdziarz, M. (2007). Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Maciejasz, D. (2016). Nauka w służbie bólu i śmierci. Polscy badacze dręczą dla kasy tysiące zwierząt. Gazeta Wyborcza, 30 maja. Pozyskano z: Emis (dostęp: 10.01.2017).
• Matthes, J. (2009). What's in a Frame? A Content Analysis of Media Framing Studies in the World's Leading Communication Journals, 1990-2005. Journalism & Mass Communication Quarterly, 86(2), 349-367. DOI: 10.1177/107769900908600206 (dostęp: 20.02.2017).
• Mayring, P. (2000). Qualitative Content Analysis. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 1(2). Pozyskano z: http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/1089/2385 (dostęp: 20.02.2017).
• OECD. (2007). Revised Field of Science and Technology (FOS) Classification In The Frascati Manual. Pozyskano z: http://www.oecd.org/science/inno/38235147.pdf (dostęp: 25.02.2017).
• Palczewski, M. (2011). Koncepcja framingu i jej zastosowanie w badaniach newsów w Wiadomościach TVP i Faktach TVN. Studia Medioznawcze, 41(1), 31-41.
• Pisarek, W. (1983). Analiza zawartości prasy. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych.
• Ryłko-Kurpiewska, A. i Łosiewicz M. (2017). Naukowa młodość i dojrzalość -perspektywy medialne i pozamedialne. Media Biznes Kultura 1 (2), s. 23-31.
• Scheufele, D. (1999). Framing as a theory of media effects. Journal of Communication, (1), 103-122. DOI: 10.1111/j.1460-2466.1999.tb02784.x (dostęp: 25.02.2017).
• Sinclair, S. i Geoffrey R. (2016). Voyant Tools. Web. http://voyant-tools.org/ (dostęp: 30.03.2017).
• Siuda, P., Stachura, K., Kozłowski, T., Bomba, R. (2016). (Nie)obecna nauka. Strategie promocyjne polskich czasopism naukowych z zakresu nauk humanistycznych i społecznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe IF UAM. Pozyskano z: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/14820/1/Nieobecona_nauka.pdf (dostęp: 15.02.2017).
• Skrzat, P. (2016). Wielki uniwersytecki projekt zakończony zarzutami. Gazeta Wyborcza. 3 lutego. Pozyskano z: Emis (dostęp: 10.10.2017).
• Suchecka, J. (2016). Młody Polak przyśpieszy superkomputery. Gazeta Wyborcza, 20 maja. Pozyskano z: Emis (dostęp: 10.10.2017).
• Szczepaniak, K. (2012). Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych - refleksje metodologiczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 42, 83-112. Pozyskano z: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_5453 (dostęp: 10.02.2017).
• Treptow, A. (2016). Doogie Howser z Chorzowa. Puls Biznesu, 17 lutego. Pozyskano z: Emis (dostęp: 10.10.2017).
• Weaver, D.H. (2007). Thoughts on agenda setting, framing, and priming. Journal of Communication, 57(1), 142-147. DOI: 10.1111/j.1460-2466.2006.00333.x (dostęp: 26.02.2017).

Identyfikatory

DOI

10.17399/HW.2017.163906