System edukacji w Polsce : wybrane problemy

• Autorzy: Maria Magdalena Grzelak , Elżbieta Roszko-Wójtowicz

Warianty tytułu

Educational System in Poland : Selected Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Edukacja jest jednym z najważniejszych czynników wzrostu gospodarczego. Rozwój edukacji jest ważnym postulatem polityki państwa oraz Unii Europejskiej. Odkąd zdano sobie sprawę z kluczowości tego zjawiska, poczyniono wiele działań na rzecz poprawy jakości kształcenia oraz wzrostu innowacyjności. Polityka Unii, skoncentrowana na wyrównaniu szans między wszystkimi państwami Wspólnoty, tworzy warunki sprzyjające rozwojowi edukacji, delegując do państw odpowiednie środki zarówno finansowe, jak i intelektualne. Głównym celem artykułu jest omówienie roli i znaczenia systemu edukacji we współczesnym świecie, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnej sytuacji w Polsce. Niniejszy artykuł ma charakter faktograficzny, zawiera przegląd aktualnych dokumentów krajowych i europejskich traktujących o systemie edukacji. Niemniej jednak, jedna z części poświęcona jest prezentacji i analizie danych statystycznych. Wykorzystane dane ilościowe pozwoliły na ukazanie sytuacji polskiego systemu edukacji na tle pozostałych państw członkowskich. Przeprowadzone w pracy rozważania, ukazujące m.in. słabe i mocne strony polskiego systemu edukacji, powinny być pewnym wskazaniem dla decydentów o sposobie jego finansowania i reformowania. Zaprezentowane badania i sformułowane wnioski stanowią przyczynek do dalszych analiz i prac w tym zakresie, wzbogacając wiedzę o systemie edukacji w Polsce. (abstrakt oryginalny)

EN

Education is one of the most important factors in economic growth. The development of education is a significant element of a state and the European Union policy. A lot has been done for the improvement of education quality and the increase in innovation since people realised how important education is. The EU policy, focused on the equalisation of opportunities between all the Community states, creates conditions conducive to the development of education, delegating adequate financial and intellectual resources. The article mainly aims to discuss the role and significance of the system of education in the contemporary world, especially taking into consideration the current situation in Poland. The article is factual in character and it contains a review of current domestic and European documents concerning the system of education. Apart from that one part is devoted to a presentation and an analysis of statistical data. The statistics used let the author present the situation in the Polish system of education against the background of other member states. The analysis conducted showing strengths and weaknesses of the Polish system of education should provide decision-makers with guidelines on financing and reforming education. The research and conclusions presented constitute a contribution to further analysis and work in the field, enriching the knowledge of the system of education in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; System edukacji; Finansowanie oświaty

EN

Education; Educational system; Financing of education system

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2 (57)
• Strony: 275--305

Twórcy

autor

Maria Magdalena Grzelak

• Uniwersytet Łódzki

autor

Elżbieta Roszko-Wójtowicz

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Becker G.S., Human Capital, A Theoretical and Empirical Analysis with Special Reference to Education, The University of Chicago Press, Chicago 1993.
• Będzieszak M., Polityka oświatowa państwa w zakresie zadań finansowanych z budżetu państwa, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego -Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia", Nr 45/2012.
• Cichocki R., Cynalewska J., Proces tworzenia Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, a działalność wyższych uczelni w Polsce, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2006.
• Domański S.R., Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, PWN, Warszawa 1993.
• Dybiec H., Mobilność transgraniczna, BIP, nr 139/2005.
• Dynia E., Integracja Europejska, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2006.
• Fazlagic J., Specyfika fińskiego systemu edukacji na tle Polski, "E-mentor" nr 2 (59), Warszawa 2015, http://www.e- mentor.edu.pl/artykul/index/ numer/59/id/1164
• Golinowska S., Polityka społeczna - koncepcje - instytucje - koszty, Poltext, Warszawa 2000.
• Grodzicki J., Edukacja czynnikiem rozwoju gospodarczego, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2000.
• Grodzicki J., Rola kapitału ludzkiego w rozwoju gospodarki globalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003.
• Herbst M., Herczyński J., Levitas A., Finansowanie oświaty w Polsce - diagnoza, dylematy, możliwości, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2009.
• Herczyński J., Modele decentralizacji oświaty, [w:] M. Herbst (red.), Decentralizacja oświaty, Wydawnictwo ICM, Warszawa 2012.
• Kletke-Milejska M., Zreformowany system edukacji i jego wpływ na kształcenie i wychowanie dzieci w publicznych szkołach podstawowych: studium politologiczne, Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk Społecznych, Katowice 2007.
• Komisja Europejska, Kompetencje Kluczowe. Realizacja koncepcji na poziomie szkolnictwa obowiązkowego, Eurydice, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2005, http://biblioteka-krk.ibe.edu.pl/opac_css/doc_num. php? explnum_id=502
• Kuzińska H., Finansowanie oświaty w Polsce. Realia i konieczne zmiany, Wydawnictwo WSPiZ, Warszawa 2005.
• Kwieciński Z., Zmiana, rozwój i postęp w świadomości podmiotów edukacji. Wstęp do badań, "Kwartalnik Pedagogiczny" nr 4, Warszawa 1990.
• Lubińska T. (red.), Budżet państwa i samorządów, decentralizacja - oświata studium porównawcze, Difin, Warszawa 2005.
• Łukasiewicz G., Kapitał ludzki organizacji. Pomiar i sprawozdawczość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Mościbrodzka M., Wykorzystanie metod wielowymiarowej analizy porównawczej w badaniu rozwoju edukacji w krajach Unii Europejskiej, "Acta Universita-tis Lodziensis. Folia Oeconomica", 1 (298), 2014.
• Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa 1998.
• Smoczyńska A. (red.), Kompetencje kluczowe. Realizacja koncepcji na poziomie szkolnictwa obowiązkowego, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2005.
• Szarfenberg R., Kwestia edukacyjna, [w:] A. Rajkiewicz, J. Supińska, M. Księ-żopolski (red.), Polityka Społeczna. Materiały do studiowania, Biblioteka Pracownika Socjalnego, Katowice 1998.
• Sztejnberg A., Doskonalenie usług edukacyjnych. Podstawy pomiaru jakości kształcenia, Uniwersytet Opolski, Opole 2008.
• Ślusarz B., Istota zmian w systemie edukacji w aspekcie integracji Polski z Unią Europejską, [w:] E. Raczyńska-Patalasowa (red.), Zarządzanie i finansowania w systemie edukacji w Polsce a integracja z Unią Europejską, WSP, Zielona Góra 1999.
• Włoch A., Społeczny wymiar edukacji europejskiej, "Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie", t. 18, nr 1/2011.
• Daniluk D., Proces uczenia się, www.nauka.kn.org.pl [dostęp: 03.02.2016].
• Deklaracja Bolońska. Szkolnictwo wyższe w Europie, s. 2, ekspercibolonscy. org.pl/sites/ekspercibolonscy.org.pl/files/1999_PL_Bologna_Declaration. pdf [dostęp: 09.03.2016].
• Erasmus +, http://www.erasmusplus.agh.edu.pl/erasmus-student/stypendia/ finansowanie-erasmus/ [dostęp: 12.02.2016].
• Europa 2020 - cele, http://ec.europa.eu/europe2020/europe-2020-in-a-nut-shell/targets/index_pl.htm [dostęp: 05.02.2016].
• Fundusze dla edukacji, http://www.efs.men.gov.pl/index.php/fundusze-dla-edukacji/609-fundusze-unijne-dla-oswiaty [dostęp: 07.02.2016].
• Jakość i przydatność szkolnictwa wyższego, http://ec.europa.eu/education/ policy/higher-education/quality- relevance_pl.htm [dostęp: 04.02.2016].
• Migdalska W., Funkcje współczesnej szkoły, Internetowy Serwis Oświatowy AWANS.NET, Suwałki 2004, http://www.awans.net/strony/dydaktyka/mig-dalska/migdalska2.html