Kodeksy dobrych praktyk : prawno-socjologiczne aspekty bankowego soft law a współczesna kultura bankowa

• Autorzy: Magdalena Frańczuk

Warianty tytułu

Codes of Good Practices : the Socio-Legal Aspects of Banking Soft Law and Contemporary Banking Culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zasadniczym celem pracy jest ukazanie sposobu, w jaki kodeksy i zasady bankowego soft law mogą realnie wzmacniać obowiązujące regulacje twardego prawa, oraz jaki jest ich wpływ na budowanie modelu fair banking i kulturę bankową. Z drugiej strony przedstawiono, jak w wielu przypadkach kodeksy dobrych praktyk i etyki bankowej stały się tylko iluzoryczną regulacją mającą na celu odbudowę reputacji banków, a nawet w skrajnych przypadkach - narzędziem wprowadzającym klienta w błąd co do rzeczywistych standardów panujących w danej instytucji - elementem budującym zaufanie na fałszywych przesłankach. Monografia oparta jest zasadniczo na tezie prawno-socjologicznej wskazującej na związek prawa formalnego z normami pozaprawnymi, które wspomagają funkcjonowanie prawa w obrocie. Opracowanie ma po części charakter porównawczy, w tym sensie, że omówiono w nim m.in. regulacje dobrych praktyk bankowych w typowych bankach komercyjnych na tle banków i wybranych instytucji parabankowych określanych powszechnie jako etyczne. W ramach zestawienia najważniejszych kultur bankowych nawiązano do zjawiska bankowości islamskiej, które jest w Polsce obce kulturowo, jednakże może stanowić doskonałą egzemplifikację bankowości rozumianej właśnie jako bankowość etyczna, a ponadto jest przykładem bankowości niepodlegającej kryzysowi zaufania. Celem porównania zwrócono uwagę na podstawowe zasady islamic banking oraz nawiązano do zasad chrześcijańskich regulujących przede wszystkim działanie takich instytucji finansowych, jak spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Na tym tle przedstawiono regulacje kodeksów i zasad dobrych praktyk bankowych, wskazując elementy wspólne. Podjęto próbę wykazania, że we współczesnym świecie tradycyjna bankowość, chcąc sprostać nowym potrzebom rynku, staje się otwarta na wpływy innych rodzajów kultury bankowej. Z refleksji przede wszystkim nad islamską i chrześcijańską kulturą bankową wywiedziono z kolei wzorzec fair banking. (fragment tekstu)

EN

The book focuses on banking soft law, especially on banking codes of conduct and ethics, and on similar documents of self-regulation that create banking culture. The book consists of two parts. The first, entitled Postcrisis banking and the idea of banking soft law, examines the principles of good banking practices contained in such documents as the Canon of Good Practice of the Financial Market of the Polish Financial Supervision Authority and the Code of Good Banking Practices of the Polish Financial Supervision Authority. The purpose of the first part is to present soft banking law as an instrument for rebuilding trust and the reputation of commercial banks in the post-financial crisis world. The second part, Selected types of banking culture and their importance, complements the first part by presenting examples of the most important types of banking culture which are generally considered ethical. The book focuses on the relationship between banks and their clients and mainly on private aspects of banking soft law, including contractual relations arising from banking activities toward retail clients. It also describes the impact and influence of soft law on contractual relations. Bank soft law is understood here as a complement to hard regulation and operates under the principle of economic freedom, which is regulated in the Economic Freedom Act that came in to force on 21 August 2004 to improve the business climate in Poland by removing many restraints that had burdened entrepreneurs. It is a quasi-legal instrument that enables banks to rebuild trust and their reputation among clients, but also an important element in facilitating the clarification of the relationship between the bank and client in cases of dispute. The norms of soft banking law also help explain how a bank should behave toward the customer at the pre-contractual stage. The regulations described here as soft law are analysed in terms of their location and role in the banking law system, as well as their practical significance for the retail client, particularly borrowers. The term fair banking was created for the purposes of the study to signify banks operating according to codes of good banking practices, respecting the provisions and principles of these codes, acting ethically, morally, fairly and with respect for the client. While it is no simple task to reconcile the concept of fair banking with the classical western practice of maximising profit in a purely commercial banking system, the concept may nonetheless prove helpful in combatting the effects of the global crisis and rebuilding trust and the reputation of banking institutions. The key objective of the work is to show how the codes and rules of the soft law can actually strengthen the binding regulations of hard law, and their impact on building a fair banking model and on banking culture. On the other hand, unfortunately, it has been shown codes of good practices and bank ethics are often merely illusory regulations. In extreme cases they serve only to mislead customers about the institutions' actual standards. The lack of effective internalisation of good banking standards can render them essentially irrelevant, particularly from the consumer's point of view. The book's primary thesis is that extralegal norms support banking law, and that support could be very useful in legal transactions. The book also shows that how a holistic view of the law is important. The most appropriate approach to assessing the importance and functioning of banking soft law is to take a broader view of it - by using analogy, comparative methods and above all by placing it in the "living" context of social reality. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kodeks dobrych praktyk; Bankowość; Prawo bankowe; Kultura; Rozprawa habilitacyjna

EN

Code of Good Practice; Banking; Banking law; Culture; Habilitation thesis

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Seria Specjalna, Monografie
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 252
• Strony: 331

Twórcy

autor

Magdalena Frańczuk

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• 2014 Statistical Report, World Council of Credit Unions, http://www.woccu.org/publications/ statreport, December 2014, 10.12.2015.
• 2015 Edelman Trust Barometer, 2015 Edelman Trust Barometer Finds Trust in Financial Services Outpaces the Tech Industry to Innovate Electronic and Mobile Banking, http:// www.edelman.com/news/2015-edelman-trust-barometer-finds-trust-in-financial-services- outpaces-the-tech-industry-to-innovate-electronic-and-mobile-banking/, 8.04.2015.
• 30 Quotes on Trust That Will Make You Think, http://www.inc.com/lolly-daskal/trust-me- -these-30-quotes-about-trust-could-make-a-huge-difference.html, 30.11.2015.
• A Report on the Culture of British Retil Banking, A. Spicer i in., New City Agenda, Cass Business School, City University London, http://newcityagenda.co.uk/wp-content/ uploads/2014/11/Online-version.pdf, 20.06.2015.
• A Review of Corporate Governance in UK Banks and Other Financial Industry Entities. Final Recomendations, http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/+/http:/www. hm-treasury.gov.uk/d/walker_review_261109.pdf, 26.11.2009.
• Adamek. J., Mikrofinanse islamskie - założenia, produkty, praktyka, CeDeWu Platinum, Warszawa
• Adamska A., Dąbrowski T., Zarządzanie ryzykiem reputacji w banku, "Finanse, Czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN" 2010, nr 1(2).
• Aforyzmy.jazeon.net, http://www.aforyzmy.jazeon.net/pozycja-22.html?Bogactwo i pieni dze, 20.02.2017.
• Ahmad I., Islamic Finance and Banking: The Challenge of the 21th Century [w:] Islamic Banking and Finance. The Concept, The Practice and the Challenge, red. I. Ahmed, Plainfield, Islamic of North America Conference and Programs Series 1999,.
• Al Jandalay B., Dubai Bank Says All Female Stuff Must Wear Abbayas, Gulf News, http://gulfnews.com/news/uae/general/dubai-bank-says-all-female-staff-must-wear-abayas- 1.536395, 21.08.2009.
• Algaoud L., Lewis M., Islamic Critique of Conventional Financing [w:] Handbook of Islamic Banking, red. M. Hassan, M. Lewis, Edwar Elgar, Cheltenham 2007.
• An Interfaith Declaration: A Code of Ethics on International Business for Christians, Muslims and Jews (1994), Ethics Codes Collection, Illinois Institute of Technology, http://ethics.iit.edu/ecodes/node/5106, 14.12.2011.
• Antkowiak P., Polskie i europejskie standardy wykonywania wolnych zawodów, "Przegląd Politologiczny" 2013, nr 1.
• Antoszek T.P., Komentarz do art. 881 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Tom. II. Komentarz - Art. 450-1088, red. M. Gutowski, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Apel K.O., Uniwersalistyczna etyka współodpowiedzialności, "Etyka 2014", nr 29, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.
• Appendix no. 4 to the EFPA Qualifications Standards - Rules and Reccomendations, Code of Ethics, EFPA European Financial Planning Association, http://www.efpa-eu. org/code-of-ethics, 24.07.2016.
• Arrow K.J., The Llimits of Organization, Norton, New York 1974.
• Arystoteles, Polityka, tł. L. Piotrowicz [w:] Arystoteles. Dzieła wszystkie, t. I, PWN, Warszawa 2003.
• Attali J., Żydzi, świat i pieniądze, Cyklady, Warszawa 2003.
• Bank Culture "Will Take Generation to Change", Says Report, http://www.bbc.com/news/ business-30190753, 26.11.2014.
• Banki - zaufanie i komunikacja, PBS, http://pbs.pl/x.php/1,365/Banki-zaufanie-i-komunikacja. html, 12.03.2015.
• Banki i media na dnie zaufania (ranking), http://www.pb.pl/3991078,17550,banki-i-media- -na-dnie-zaufania-ranking, 30.01.2015.
• Banking Conduct and Culture. A Call for Sustained and Comprehensive Reform, The Group of Thirty, Wshington D. C., July 2015, http://group30.org/images/uploads/publications/ G30_BankingConductandCulture.pdf, 15.11.2015.
• Barmin Y., Alternative Finance in a Time of Crisis: How Russia is Looking to Introduce Islamic Banking, Russian International Affairs Council, http://russiancouncil.ru/en/ inner/?id_4=6458