Jakość życia osób starszych korzystających z pomocy instytucjonalnej

• Autorzy: Monika Burzyńska , Małgorzata Pikala , Katarzyna Kondak , Irena Maniecka-Bryla

Warianty tytułu

Life Quality of Older People Receiving Institutional Care

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

We współczesnym świecie obserwuje się coraz większą liczbę osób starszych, przy jednoczesnym spadku możliwości sprawowania nad nimi opieki, na co znaczący wpływ mają zmiany demograficzne rodziny. Celem niniejszego badania była ocena jakości życia osób starszych korzystających z pomocy instytucjonalnej. Badanie przeprowadzono od kwietnia do czerwca 2015 r. po uzyskaniu zgody Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Badaną populację stanowili pensjonariusze 5 losowo dobranych do badania domów pomocy społecznej na terenie województwa łódzkiego Do oceny stanu umysłowego badanych wykorzystano Skrócony Test Sprawności Umysłowej wg Hodgkinsona. Finalnie analizą statystyczną objęto 117 osób. Narzędziem badania był anonimowy kwestionariusz wywiadu (49 pytań dotyczących stylu życia, relacji rodzinnych, samooceny stanu zdrowia i jakości życia). Uzyskane dane wprowadzone zostały do bazy w programie Microsoft Excel i Statistica. W analizie statystycznej wykorzystano miary z zakresu statystyki opisowej i analitycznej. Do oceny zależności pomiędzy analizowanymi zmiennymi a samooceną jakości życia wykorzystano test Chi² (p 0,05). 62,1% badanych deklarowało złą samoocenę jakości życia - częściej kobiety (Chi² = 0,919). 69,2% seniorów deklarowało niesamodzielne podjęcie decyzji o zamieszkaniu w dps. Czynnikami istotnie związanymi z samooceną jakości życia badanych były: czas pobytu w placówce, częstość spotkań z rodziną, wynik skali ADL i samoocena stanu zdrowia. Pielęgnowanie kontaktów rodzinnych wpływa na poczucie jakości życia seniorów zamieszkujących domy pomocy społecznej. Migracje ludzi młodych ograniczają udzielanie wsparcia seniorom przez rodzinę, prowadząc do wzmożonego zaangażowania placówek instytucjonalnych w pomoc ludziom starszym. (abstrakt oryginalny)

EN

In the modern world there is a growing number of older people with decreasing the possibility of taking care of them at the same time. This situation is mainly caused by family demographic changes. The aim of the study was to evaluate the quality of life of older people receiving institutional care. The survey was conducted from April to June 2015 after obtaining the consent of the Bioethics Committee of the Medical University of Lodz. The studied population consisted of residents of 5 nursing homes in the province of Lodz randomly selected for the study. Hodgkinson Abbreviated Mental Test Score was used to assess the mental state of respondents. Finally statistical analysis covered 117 people. Research tool was an anonymous interview questionnaire (49 questions on lifestyle, family relationships, self-assessment of health status and quality of life). The obtained data was entered into the database in Microsoft Excel and Statistica. In statistical analysis descriptive and analytical statistics were used. To determine the relationship between the analyzed variables and self-reported quality of life Chi² test (p 0.05) was used. 62.1% of respondents declared poor self-assesment of quality of life - more often women (Chi² = 0.919). 69.2% of seniors declared dependent on the decision to live in nursing home. Factors associated with self-rated quality of life of respondents were: the time of the placement at nursing home, frequency of meetings with the family, the result of ADL scale and self-rated health. Taking care of family relationships affects the quality of life of seniors living in nursing homes. Migration of young people limits the possibility of providing support to seniors by the family, leading to increased involvement of the institutional support to the elderly. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jakość życia; Ludzie starsi; Pomoc społeczna; Wyniki badań

EN

Quality of life; Elderly people; Social assistance; Research results

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rocznik: 2017
• Numer: vol. 3, t. 329
• Strony: 131--145

Twórcy

autor

Monika Burzyńska

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

autor

Małgorzata Pikala

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

autor

Katarzyna Kondak

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

autor

Irena Maniecka-Bryla

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Bibliografia

• Arnold J., Dai J., Nahapetyan L. et al. (2010), Predicting successful ageing in a population-based sample of Georgia centenerians, "Current Gerontology and Geriatric Research", vol. 56, no. 1, s. 88-92.
• Beck U., Beck-Gernsheim E. (2002), Individualization. Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences, Sage, London.
• Beekman A., van Balkom A., Deeg D. et al. (2000), Anxiety and depression in later life: Co-occurrence and communality of risk factors, "American Journal of Psychiatry" vol. 157, no. 1, s. 89-95.
• Bełtowska K. (2008), Reakcje emocjonalne opiekunów osób z demencją - potrzeba pomocy społecznej, "Przegląd Lekarski", t. 65, nr 6, s. 304-307.
• Bielak M. (2013), Standard życia i zamieszkania osób starszych w placówkach opiekuńczych, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica", t. 297, s. 81-92.
• Bień B. (2000), Miejsce człowieka starszego w systemie opieki zdrowotnej i społecznej w Polsce, [w:] J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Sytuacja zdrowotna osób w starszym wieku w Polsce. Aspekt medyczny i społeczno-demograficzny. Materiały na ogólnopolskie seminarium naukowe, Zakład Demografii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Bień B., Wojszel B., Wilmańska J. i in. (1999), Epidemiologiczna ocena rozpowszechnienia niesprawności funkcjonalnej u osób w późnej starości a świadczenie opieki, "Gerontologia Polska", t. 7, nr 2, s. 42-47.
• Bonior P., Łysy J. (2000), Poziom i uwarunkowania interakcji społecznych ludzi starszych zamieszkujących w Domu Pomocy Społecznej, "Zdrowie Publiczne", t. 5, s. 169-178.
• Bowling A. (2009), Predictors of mortality among a national sample of elderly widowed people: analysis of 28-year mortality rates, "Age and Ageing", vol. 38, no. 5, s. 527-530.
• Bronnum-Hansen H., Baadsgaard M. (2007), Increasing social inequality in life expectancy in Denmark, "European Journal of Public Health", vol. 17, no. 6, s. 585-586.
• Bryła M., Burzyńska M., Maniecka-Bryła I . (2013), Self-rated quality of life of city-dwelling elderly people benefitting from social help: results of a cross-sectional study, "Health Quality of Life Outcomes", vol. 11, s. 181-191.
• Burzynska M., Bryla M., Bryla P., Maniecka-Bryla I . (2015), Factors determining the use of social suport services among elderly people living in a city environment in Poland, "Health and Social Care in the Community", 30 Juny, doi:10.1111/HSC.12259.
• Burzyńska M., Maniecka-Bryła I . (2015), Niepełnosprawność osób starszych jako czynnik determinujący korzystanie z usług pomocy społecznej, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica", t. 4, nr 315, s. 29-41.
• Czapiński J., Panek T. (2009), Diagnoza Społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
• Czapiński J., Panek T. (2011), Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
• Dudek D., Zięba-Wróbel A. i in. (2000), Zaburzenia depresyjne a jakość życia u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, "Psychiatria Polska", t. 1, nr 1, s. 73-80.
• Gabryś T. (2008), Sprawność funkcjonalna u osób w wieku podeszłym w domach pomocy społecznej, "Problemy Higieny i Epidemiologii", t. 89, nr 1, s. 62-66.
• Górna K. (2005), Obiektywny i subiektywny wymiar jakości życia chorych na schizofrenię po pierwszej hospitalizacji, Akademia Medyczna im. K. Marcinkowskiego, Poznań.
• GUS (2002), Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna, Warszawa.
• GUS (2007), Stan zdrowia ludności Polski w przekroju terytorialnym w 2004 r., Warszawa.
• GUS (2011), Raport z wyników. Narodowy Spis Ludności i Mieszkań 2011, Warszawa.
• GUS (2012), Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Podstawowe informacje o sytuacji demograficzno-społecznej ludności Polski oraz zasobach mieszkaniowych, Warszawa.
• Jachimowicz V., Kostka T. (2009), Ocena poczucia własnej skuteczności u pensjonariuszy DPS, "Gerontologia Polska", t. 1, s. 23-31.
• Jeste D.V. (2005), Feeling fine at a hundred and three. Secrets of successful aging, "American Journal of Preventive Medicine", vol. 28, no. 3, s. 323-324.
• Karwat I., Krawczyk A. (2004), Kategorie zdrowotnych i społecznych problemów osób starszych i niepełnosprawnych zamieszkałych na wsi, [w:] L. Solecki (red.), Problemy ludzi starych i niepełnosprawnych w rolnictwie, Instytut Medycyny Wsi, Lublin.
• Kowalik S., Ratajska A., Szmaus A. (2001), W poszukiwaniu nowego wymiaru jakości życia związanego ze stanem zdrowia, [w:] L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych, Wydawnictwo Uczelniane AM, Poznań.
• Lee I., Wang H.H., Chiou C.J. et al. (2009), Family caregivers' viewpoints towards quality of long-term care services for community-dwelling elders in Taiwan, "Health and Social Care in the Community", vol. 17, s. 312-320.
• Lewin G., de San M.K., Knuiman M. et al. (2013), A randomised controlled trial of the Home Independence Program (HIP), an Australian restorative home care programme for older adults, "Health and Social Care in the Community", vol. 21, s. 69-78.
• Maniecka-Bryła I., Gajewska O., Burzyńska M., Bryła M. (2013), Factors associated with self-rated health (SRH) of a University of the Third Age (U3A) class participants, "Archives of Gerontology Geriatrics", vol. 57, no. 2, s. 156-161.
• Maniecka-Bryła I., Pikala M., Bryła M. (2013), Life years lost due to cardiovascular diseases, "Kardiologia Polska", vol. 71, no. 10, s. 1065-1072.
• Miller M., Gębska-Kuczerowska A. (1998), Ocena stanu zdrowia ludzi w starszym wieku w Polsce, "Gerontologia Polska", t. 6, nr 3-4, s. 19-23.
• Muszalik M., Ćwikła A., Kędziora-Kornatowska K. (2010), Ocena wpływu czynników socjodemograficznych i medycznych na poziom sprawności funkcjonalnej pacjentów geriatrycznych, "Pielęgniarstwo XXI Wieku", t. 1-2, s. 9-15.
• Muszalik M., Kędziora-Kornatowska K., Sury M. i in. (2009), Ocena funkcjonalna pacjentów w starszym wieku w odniesieniu do jakości życia w świetle kwestionariusza Oceny Funkcjonalnej Przewlekle Chorych, "Problemy Higieny i Epidemiologii", t. 4, s. 569-576.
• Park H.L., O'Connell J.E., Thomson R.G. (2003), A systematic review of cognitive decline in the general elderly population, "International Journal of Geriatric Psychiatry", vol. 18, no. 12, s. 1121-1134.
• Pichot V., Roche F., Denis C. et al. (2005), Interval training in elderly men increases both heart rate variability and baroreflex activity, "Clinical Autonomic Research", vol. 15, no. 2, s. 107-115.
• Porta M. (2008), A Dictionary of Epidemiology, Oxford University Press, New York.
• Reijula J., Rosendahl T., Reijula K. et al. (2009), A new method to assess perceived well-being among elderly people - a feasibility study, "BMC Geriatrics", vol. 9, s. 55-62.
• Szczerbińska K. (2006), Problemy zdrowotne starzejącego się społeczeństwa, [w:] K. Szczerbińska (red.), Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób starszych w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Szweda-Lewandowska Z. (2015), Niesamodzielni a.d. 2035 - w poszukiwaniu sposobów i źródeł wsparcia, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica", t. 4, nr 315, s. 173-183.
• Williams A.M., Wang L., Kitchen P. (2014), Differential impacts of care-giving across three caregiver groups in Canada: end-of-life care, long-term care and short-term care, "Health and Social Care in the Community", vol. 22, no. 2, s. 187-196.
• Zboina B. (2008), Jakość życia osób starszych, Stowarzyszenie Nauka Edukacja Rozwój, Ostrowiec Świętokrzyski.
• Zych A. (2009), Przekraczając smugę cienia. Szkice z gerontologii i tanatologii, Wydawnictwo Naukowe Śląsk Spółka z o.o., Katowice.

Identyfikatory

DOI

10.18778/0208-6018.329.09