Nadwaga i otyłość - ogólnoświatowa epidemia

• Autorzy: Renata Muchacka , Natalia Cebula

Warianty tytułu

Overweight and Obesity - a Global Epidemic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Otyłość jest uznawana za jedną z tzw. chorób cywilizacyjnych stanowiących zagrożenie dla zdrowia ludzkości. Do oceny stopnia otyłości oraz przedstawienia rozkładu danych antropometrycznych wykorzystuje się m.in. siatki centylowe, wskaźnik BMI, pomiary obwodu talii i bioder etc. Ze względu na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie wyróżnia się dwa typy otyłości: androidalny i gynoidalny. Typ androidalny stwarza znaczne ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego. Oprócz czynników genetycznych, do rozwoju otyłości prowadzi przedłużający się w czasie dodatni bilans energetyczny, któremu sprzyjają nieprawidłowe nawyki żywieniowe, mała aktywność fizyczna i problemy natury psychiczno-emocjonalnej. Występowanie nadwagi czy otyłości uzależnione jest również od płci i wieku. Otyłość stwarza ryzyko schorzeń układu sercowo-naczyniowego, wystąpienia cukrzycy typu II, chorób układu oddechowego, endokrynologicznego, stłuszczenia wątroby, schorzeń układu kostno-stawowego, nowotworów i zaburzeń psychicznych. Leczenie uwarunkowane jest od wieku oraz od stopnia nadwagi czy otyłości. Podstawowym celem terapii jest zmniejszenie a następnie utrzymanie masy ciała oraz leczenie i zapobieganie dalszym skutkom otyłości. (abstrakt oryginalny)

EN

Obesity is considered one of the so-called civilization diseases that pose a threat to human health. Centipedes, BMI, waist circumference and hip circumference are used to assess the degree of obesity and the distribution of anthropometric data. Because of the distribution of adipose tissue in the body, there are two types of obesity: android and gynoid. The type of android creates a significant risk of developing metabolic syndrome. In addition to genetic factors, the prolonged positive energy balance, which is conducive to poor eating habits, poor physical activity, and psychological and emotional problems, leads to prolonged development of obesity. The occurrence of overweight or obesity is also dependent on sex and age. Obesity poses the risk of cardiovascular diseases, type II diabetes, respiratory diseases, endocrine diseases, liver fatty degeneration, osteoarthritis, cancer and mental disorders. Treatment is based on age and on the level of overweight or obesity. The primary goal of therapy is to reduce and then maintain weight, and to treat and prevent the further effects of obesity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Odżywianie się Polaków; Choroby cywilizacyjne; Ochrona zdrowia

EN

Eating habits of Polish people; Civilization diseases; Health care protection

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu
• Rocznik: 2017
• Tom: 42 (3)
• Strony: 75--85

Twórcy

autor

Renata Muchacka

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

autor

Natalia Cebula

Bibliografia

• [1] Benedict R., Wzory i kultury, Muza, Warszawa 2002.
• [2] Frelut M-L., Aktywność fizyczna a otyłość, [w:] P. Tounian (red.) Otyłość u dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
• [3] Knerr I., Obesity and the metabolic syndrome in children and adolescents, MMW Fortschr Med., 2004, 146, 41-43.
• [4] Małecka-Tendera E., Socha P., Mazur A., Otyłość u dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011.
• [5] Mazur A., Małecka-Tendera E., Klimek K., Czynniki ryzyka u dzieci szkół podstawowych, Pediatria Polska 2003, 881-895.
• [6] Ogden C.L., Carroll M.D., Flegal K.M., High body mass index for age among US children and adolescents, 2003-2006, JAMA. 2008, 299, 20, 2401-2405.
• [7] Rokitańska M., Rola edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w kształtowaniu przekonań, zachowań i postaw prozdrowotnych społeczeństwa, Zdrowie Publiczne 2002, 112, 1, 13-15.
• [8] Sikorska-Wiśniewska G., Nadwaga i otyłość u dzieci i młodzieży, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 6, 55, 71-80.
• [9] Smoła K., Dietetyczne i farmakologiczne leczenie nadwagi i otyłości, Journal of NutriLife, 2012, 12 [dostęp: 10.04.2017].
• [10] Tabak I., Specyfikacja edukacji zdrowotnej realizowanej przez pielęgniarkę szkolną i nauczyciela wychowania fizycznego skierowanej do uczniów otyłych, [w:] A. Oblacińska, I. Tabak (red.) Jak pomóc otyłemu nastolatkowi? Rola pielęgniarki i nauczyciela wychowania fizycznego we wsparciu młodzieży z nadwagą i otyłością, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2006.
• [11] Tatoń J., Otyłość, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1985.
• [12] Tatoń J., Pandemia otyłości: potrzeba społecznego programu prewencji opartej na dowodach naukowych, Medycyna Metaboliczna, 2001, 5, 1, 3-15.
• [13] WHO. Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO Consultation. WHO Technical Report Series 894, Geneva: World Health Organization, 2000.
• [14] WHO. Physical status: the use and interpretation of anthropometry. Report of a WHO Expert Committee. WHO Technical Report Series 854, Geneva: World Health Organization, 1995.
• [15] Woynarowska B., Edukacja prozdrowotna we wszystkich typach szkół ponadgimnazjalnych, LIDER 2002, 10, 14-15.
• [16] Woynarowska B., Rozmieszczenie podskórnej tkanki tłuszczowej u dzieci i młodzieży, Przegląd Pedagogiczny 1986, 16, 2, 125-133.
• [17] Zahorska-Markiewicz B., Otyłość. Poradnik dla lekarzy, Archiplus, Kraków 2002.
• [18] Zahorska-Markiewicz B., Zaburzenia odżywiania, [w:] B. Zahorska- Markiewicz (red.) Patofizjologia kliniczna, Volumed, Wrocław 2001.