Postrzeganie mniejszości - raport z badań

• Autorzy: Ewa Klima , Kinga Sekerdej , Maciej Sekerdej

Warianty tytułu

Perception of National Minorities in Poland - Research Report

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poniższy artykuł ma charakter raportu z badań. Główny problem badawczy zawarty jest w tytule. Chcieliśmy dowiedzieć się, jak mieszkańcy różnych części Polski widzą swoich sąsiadów. Do badań wybrane zostały trzy obszary: Opole i region, Przemyśl i region oraz Łódź i region. Naszymi grupami celowymi byli nauczyciele i uczniowie trzecich klas gimnazjów. Przebadanych zostało 677 dzieci w 12 szkołach i 115 nauczycieli. Prace w terenie trwały od września do grudnia 2002. Głównym narzędziem badawczym była ankieta kwestionariuszowa (inna dla uczniów i nauczycieli). Z ankiety uczniowskiej uzyskaliśmy łącznie ponad 130 zmiennych. Badanie zostało poszerzone o analizę podręczników szkolnych. Jak z niego wynika, "kwestie niemieckie" poruszane są w nich dużo częściej niż te dotyczące Ukrainy i Ukraińców, dając znacznie bogatszy obraz naszych zachodnich sąsiadów. (abstrakt oryginalny)

EN

The project examined the attitudes of high school children and teachers in Poland towards the Germans and the Ukrainians. In addition, history textbooks were analyzed. It was determined that the attitudes towards the Germans and the Ukrainians differ depending on the place of residence and the degree of contact. It was discovered that while contact ameliorates the attitudes towards the Germans, it leads to the opposite situation in the case of the Ukrainians. Furthermore, the respondents' image of the Germans was much more complex than their picture of the Ukrainians. The analyzed textbooks present history as a series of conflicts. Almost no space is devoted to mutual Polish-German or Polish-Ukrainian co-operation. There is a clear distinction between 'us' and 'the strangers', and the Poles are presented as victims. Moreover, the books refer to the Germans ten times as often as to the Ukrainians, leaving a far less complex image of them. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mniejszości narodowe; Przegląd literatury; Stosunki międzyludzkie; Tożsamość narodowa

EN

Ethnic minority; Literature review; Interpersonal relationship; National identity

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 7
• Strony: 53--72

Twórcy

autor

Ewa Klima

• Uniwersytet Łódzki

autor

Kinga Sekerdej

• Uniwersytet Jagielloński

autor

Maciej Sekerdej

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Allport G. W., 1954, The Nature of Prejudice, Addison-Wesley, Reading.
• Amir Y" 1969, Contact Hypothesis in Ethnic Relations, "Psychological Bulletin", No 71, s. 319-342.
• Babiński G., 1997, Pogranicze polsko-ukraińskie, NOMOS, Kraków.
• Bartmiński J.,1995, Nasi sąsiedzi w oczach studentów, [w:] T. Walas (red.), Narody i stereotypy, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
• Berlińska D., 1999, Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Wyd. Instytut Śląskiego, Opole.
• Bokszański Z., 2002, Poles and their attitudes towards other nations, "Polish Sociological Review", No 3, s. 255-274.
• Brewer M. B., Miller N., 1984, Beyond the contact hypothesis: Theoretical perspectives on desegregation, [w:j N. Miller, M. B. Brewer (eds), Groups in Contact: The Psychology o f Desegregation, Academic Press, New York.
• Brubaker R., 1996, Nationalism refrained: nationhood and the national question in the New Europe, Cambridge University Press, Cambridge.
• Cook S. W., 1962, The Systematic Analysis o f Socially Significant Events: A Strategy for Social Research, "Journal of Social Issues", No 18, s. 66-84.
• Cook S. W., 1978, Interpersonal and Attitudinal Outcomes in Cooperating Interracial Groups, "Journal of Research and Development in Education", No 12, s. 97-113.
• Davies N., 1981, God's Playground: a History o f Poland, Clanderon Press, Oxford.
• Dawes R. M., Smith T. L., 1985, Attitude and Opinion Measurement, [w:] G. Lindzey, E. Aronson (eds), Handbook of Social Psychology (s. 485-539), Random House, New York
• Fowler, F. J., 1993, Survey Research Methods, Newbury Park, London, SAGE Publications, NewDelhi.
• Hewstone M., Brown R. J., 1986, Contact is not enough: An intergroup perspective on the 'contact hypothesis', [w:] M. Hewstone, R. J. Brown (eds), Contact and Conflict in Intergroup Encounters, Basil Blackwell, Oxford.
• Islam M., Hewstone M., 1993, Dimentions o f contact as predictors of intergroup anxiety, perceived outgroup variability, and outgroup attitude: an integrative model, "Personality and Social Psychology Bulletin", No 19, s. 700-710.
• Jestal J., 2001, Tożsamość narodowa Polaków, Wyd. Uni w. Rzeszowskiego, Rzeszów
• Leyens J. P., Yzerbyt V., Schadron G., 1994, Stereotypes and Social Cognition, SAGE Publications, London.
• Nasalska E., 2000, German-Polish relations in the historical consciousness o f Polish youths, "Intercultural Education", vol. 11, No 1, s. 53-64.
• Osgood C. E., Suci G. J., Tannenbaum P. H., 1957, The measurement o f meaning, University of Illinois Press, Urbana.
• CBOS, 1997, Stosunek naszego społeczeństwa do innych nacji, Warszawa.
• Strzeszewski M., 2001, Politycy o pojednaniu z Ukraińcami i Niemcami, Raport CBOS, http://www.cbos.com.pl/cbos_pl.htm
• Strzeszewski M., 2003, Czy Polacy lubią inne narody, Raport CBOS, http://www.cbos.com.pl/cbos_pl.htm
• Szacka B., 1997, Transformacja społeczna a świadomość historyczna, |w:] Ofiary czy współwinni. Nazizm i sowietyzm w świadomości historycznej (s. 43-64), Oficyna Wydawnicza Volumen, Fundacja im. Friedricha Eberta, Warszawa
• Weigl B., 1999, Stereotypy i uprzedzenia etniczne u dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

11089/17014