Prozdrowotna konsumpcja w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju

• Autorzy: Katarzyna Szalonka , Grażyna Światowy , Lucyna Witek

Warianty tytułu

Health-Promoting Consumption in Shaping Sustainable Development = Napravlennoe na sohranenie zdorovʹâ potreblenie v formirovanii ustojčivogo razvitiâ

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest wskazanie powiązania prozdrowotnej konsumpcji jako pożądanego nurtu zachowań konsumenckich ze strategią zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony rozwój oznacza model rozwoju gospodarczego, w którym zaspokajanie potrzeb społecznych obecnych i przyszłych pokoleń będzie sprawiedliwe. Dążeniem strategii zrównoważonego rozwoju jest zachowanie dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego dla następnych pokoleń przy jednoczesnym zagwarantowaniu rozwoju społeczno-ekonomicznego. Artykuł ma charakter poglądowo-badawczy, powstał na podstawie studiów literaturowych i źródeł prawnych. Wykorzystano w nim również badania wtórne - źródła GUS oraz badania pierwotne przeprowadzone metodą pogłębionych wywiadów indywidualnych, nieustrukturyzowanych. Badania zostały zrealizowane w latach 2016 i 2017 na próbie 30 osób na Dolnym Śląsku. Celem badań była identyfikacja sposobu dokonywania zakupu żywności. Wyniki badań wtórnych i pierwotnych wskazują, że osoby, które doświadczyły problemów ze zdrowiem członków rodziny lub własnym poszukują żywności z czystą etykietą (clean label). Są w stanie zapłacić zdecydowanie wyższą cenę za żywność bez względu na poziom dochodów. Konsumenci o niskim poziomie dochodów kupują produkty mniej przetworzone ze sprawdzonych źródeł (od członków rodziny, znajomych, polecanych rolników). Osoby z ponadprzeciętnymi dochodami zaopatrują się w sklepach oferujących żywność ekologiczną. Istotnym wynikiem badań jest zidentyfikowany trend wzrostowy liczby sklepów z żywnością funkcjonalną i ekologiczną. Zdrowie - jako nadrzędna wartość życia - staje się czynnikiem determinującym proces zakupu dóbr spożywczych, bardziej istotnym niż cena produktu. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to indicate the relationship between health-promoting consumption as the desirable stream in consumer behaviours and the strategy of sustainable development. Sustainable development means the model of economic development where meeting social needs of the present and future generations will be fair. The endeavour of the strategy of sustainable development is to preserve the natural and cultural heritage for next generations with a simultaneous ensuring socioeconomic development. The article is of the review and research nature and it is a result of studies of literature and juridical sources. The authors also used in it secondary surveys, the CSO's sources, as well as primary research carried out by the method of face-to-face in-depth unstructured interviews. The surveys were carried out in 2016 and 2017 on a sample of 30 individuals in Lower Silesia. The aim of surveys was to identify the way of purchasing food. The secondary and primary research findings indicate that the individuals, who faced problems with health of their family's members or their own, seek after the clean-label food. They are able to pat definitely more for such food irrespective of their income level. Consumers with a low level of income buy products less processed from the proved sources (from the family's members, acquaintances and recommended farmers). Individual with more than average incomes buy at the shops offering organic food. An important result of research is the identified growth trend in the number of stores with functional and organic food. Health - as the life's superior value - becomes the factor determining the process of purchasing consumer goods more important than the product's price. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zdrowie; Konsumpcja; Zachowania konsumenta; Rozwój zrównoważony; Wyniki badań

EN

Health; Consumption; Consumer behaviour; Sustainable development; Research results

• Czasopismo: Konsumpcja i Rozwój
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 4 (21)
• Strony: 98--109

Twórcy

autor

Katarzyna Szalonka

• Uniwersytet Wrocławski

autor

Grażyna Światowy

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Lucyna Witek

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• Abel T. (1991), Measuring health lifestyles in a comparative analysis: Theoretical issues and empirical findings. "Social Science and Medicine", nr 32.
• Alergia przypadłość XXI wieku (2014), Dziennik.pl, http://zdrowie.dziennik.pl/alergie/ artykuly/460884,alergia-przypadlosc-xxi-wieku.html [dostęp: 29.06.2016].
• Dąbrowska E., Małgorzewicz S., Ulasińska G., Siedzieniewska D., Niewęgłowski T., Falkiewicz B. (1997), Kontrola glikemii i ciśnienia tętniczego u chorych z cukrzycą typu II, lub nadciśnieniem na diecie bardzo nisko kalorycznej według własnego modelu, Sympozjum "Profilaktyka chorób cywilizacyjnych: Żywność - Żywienie - Lek", http://ewadabrowska.pl/images/sympozjum.pdf [dostęp:06.04.2017].
• ECAP (2008), Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce, http://ecap.pl/material.html [dostęp: 20.03.2017].
• Gruszczyńska M., Bąk-Sosnowska M, Plinta R. (2015), Zachowania zdrowotne jako istotny element aktywności życiowej człowieka. Stosunek Polaków do własnego zdrowia, "Hygeia Public Health", nr 50(4).
• Ile osób w Polsce choruje na cukrzycę? (raport NIZP-PZH) (2016), PulsMedycyny.pl, http://pulsmedycyny.pl/4429873,66395,ile-osob-w-polsce-choruje-na-cukrzyceraport- nizp-pzh [dostęp: 06.04.2017].
• Lalonde M. (1981), A New Perspective on the Health of Canadians, Minister of Supply and Services Canada, Ottawa, http://www.phac-aspc.gc.ca/ph-sp/pdf/perspect-eng.pdf [dostęp: 06.04.2017].
• MillwardBrown (2015), Bieżące statystyki otyłości i nadwagi w Polsce na podstawie Interaktywnej mapy otyłości Polski. Stan na II półrocze 2015, https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved= 0ahUKEwjFu4rhlYTYAhXREewKHagOA-wQFggnMAA&url=https%3A%2F %2Fpotrafiszschudnac.pl%2Fmedia%2FPotrafiszSchudnac_Raport.pdf&usg= AOvVaw0M9OEe3tcPqWvIUu8WnYaW [dostęp: 06.04.2017].
• Nestorowicz R., Rogala A., Jerzyk E., Pilarczyk B. (2016), Etnocentryzm konsumencki w ujęciu lokalnym jako czynnik rozwoju rynku żywności ekologicznej w Polsce, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, "Roczniki Naukowe", tom XVIII, zeszyt 6.
• ONZ (2000), The Millenium Development Goals, https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad= rja&uact=8&ved=0ahUKEwiXk4D6koTYAhVJp6QKHX5mAhkQFggqMAA &url=http%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fen%2Fmdg%2Fsummit2010%2Fpdf %2FList%2520of%2520MDGs%2520English.pdf&usg=AOvVaw3rB8wADuaw OTVtGltNGR0J, [dostęp: 06.04.2017]
• ONZ (2015), Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju, https://stat.gov.pl/zrownowazony-rozwoj/agenda-/ [dostęp: 06.04.2017].
• Ostrowska A. (1999), Styl życia a zdrowie, z zagadnień promocji zdrowia, Wyd. IFiS PAN, Warszawa.
• Rogala A. (2015), Zainteresowanie żywnością lokalną wśród polskich konsumentów na tle polityki rolnej Unii Europejskiej, "Handel Wewnętrzny", nr 3.
• Rośnie zachorowalność na alergie (2017), mp.pl, https://alergie.mp.pl/aktualnosci/161986,rosnie-zachorowalnosc-na-alergie [dostęp: 06.04.2017].
• Rynek żywności ekologicznej w 2015 (2015), Biokurier.pl, http://biokurier.pl/aktualnosci/3350-rynek-zywnosci-ekologicznej-w-polscew- 2015-roku-najnowsze-dane-w-pigulce [dostęp: 06.04.2017r.].
• Sałata B. (2011), Sprzedaż bezpośrednia z gospodarstw rolnych, Wyd. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu, Radom 2011.
• Statystyka alergii w Polsce i na świecie (2011), http://www.pokonacalergie.org/statystyka-alergii-w-polsce-i-na-swiecie/184/ [dostęp: 06.04.2017].
• Wagner S., Banaszkiewicz M., Andruszkiewicz A., Strahl A., Miler A., Kubica A. (2015), Zachowania zdrowotne i miejsce zdrowia w hierarchii wartości młodzieży, "Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu", tom 21, nr 3.
• Wardle J., Steptoe A. (1991), The European health and behaviour survey: rationale, methods and initial results from the United Kingdom, "Social Science and Medicine", No. 8.
• WHO (2016), Diabetes country profiles 2016, http://www.who.int/diabetes/country-profiles/en/ [dostęp: 06.04.2017].
• Woynarowska B. (red.) (1993), Zachowania zdrowotne dzieci i młodzieży w Polsce. Raport z badań, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa.
• Zdrojewski T. (2011), Częstość występowania i świadomość nadciśnienia tętniczego w Polsce i na świecie, "Postępy Nauk Medycznych", nr 3.
• ---