Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno-żywnościowych

• Autorzy: Jadwiga Zaród

Warianty tytułu

Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno-żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata. (abstrakt oryginalny)

EN

Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkty rolne; Przemysł rolno-spożywczy; Przetwórstwo rolno-spożywcze; Ceny; Ceny produktów rolnych

EN

Agricultural products; Agri-food industry; Agricultural and food processing; Prices; Agricultural prices

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
• Rocznik: 2017
• Tom: 17(32)
• Numer: z. 3
• Strony: 298--307

Twórcy

autor

Jadwiga Zaród

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• Auffhammer, M., Hsiang, S.M., Schlenker, W., Sobel, A. (2013). Using weather data and climate model output ineconomic analyses of climate change. Review of Environmental Economics and Policy, 7(2), 181-198.
• Bąk-Filipek, E. (2014). Przemiany na rynku mięsa w Polsce. Zeszyty Naukowe SGGW Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 12(61), 7-16.
• Baffes, J., Dennis, A., (2013). Long-Term Drivers of Food Prices. Policy Research Working Paper 6455, Washington D.C.
• Bełdycka-Bórawska, A., Bórawski, P., Jankowski, K. (2015). Zmienność cen na rynku rzepaku w Polsce. RN Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 17(3), 674-681.
• EUROSTAT (2016). Eurostat's Database, Pobrane 15 kwietnia 2017 z: http://ec.europa.eu/eurostat
• FAO (2012). Statistical Databases, http://faostat3.fao.org/home/E
• GUS (2016). Rocznik Statystyczny Handlu Zagranicznego 2016. Pobrane 18 maja 2017 z: http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-handlu-zagranicznego-2016,9,10.html
• Hajdukiewicz, A. (2014). Przyczyny wzrostu światowych cen produktów rolno-spożywczych w pierwszej dekadzie XXI wieku. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 369, 239-250.
• Hamulczuk, M., Gędek, S., Klimowski, C., Stańko, S. (2012). Prognozowanie cen surowców rolnych na podstawie zależności przyczynowych. Warszawa: IERiGŻ- PIB nr 52.
• Jerzak, M.A., Łąkowski, H.S. (2013). Towarowe instrumenty pochodne w stabilizowaniu dochodów z produkcji rzepaku w warunkach rosnącego ryzyka cenowego. Zeszyty Naukowe SGGW Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 103, 131-140.
• Kiryluk-Dryjska, E., Baer-Nawrocka, A. (2010). Wpływ akcesji do Unii Europejskiej na poziom i relacje cenowe w rolnictwie polskim (analiza długookresowa). Zeszyty Naukowe SGGW Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 85, 59-67.
• Kukuła, K. (red), (2009).Wprowadzenie do ekonometrii w przykładach i zadaniach. PWN, Warszawa.
• Miegel, M. (2008).Granice wzrostu. Forum 9, 21-23.
• Mroczek, R., (2007). Konkurencyjność produktów polskiego rolnictwa po wejściu do UE. Zeszyty Naukowe SGGW Problemy Rolnictwa Światowego, 17(2), 267-276.
• OECD-FAO, (2016). Agricultural Outlook. http://www.oecd.org/site/oecd-fao-agriculturaloutlook
• ONZ, (2016). Liczba ludności na świecie. Nowy raport ONZ. Pobrane 11 maja 2017 z: http://www.rp.pl/Spoleczenstwo/161209929-Liczba-ludnosci-na-swiecie-Nowy-raport-ONZ.html

Identyfikatory

DOI

10.22630/PRS.2017.17.3.75