Motywy przekazywania spadków rodzinnych w świetle badań własnych

• Autorzy: Małgorzata Solarz

Warianty tytułu

Motives for Leaving Family Inheritance in the Light of Own Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Transfery wewnątrz- i międzypokoleniowe są ważnym elementem współczesnej rzeczywistości społecznej i gospodarczej. Występują zarówno w skali społeczeństwa (skala makro), jak i poszczególnych rodzin (sala mikro). Rozwój gospodarki, a także zmiany zachodzące w funkcjonowaniu gospodarstw domowych i społeczeństwa sprawiają, że natura, motywy i konsekwencje transferów zmieniają się. Wśród nich można wyróżnić transfery materialne, przekazywane pośmiertnie, najczęściej młodszemu pokoleniu (dzieciom, wnukom), czyli spadki rodzinne. Te ostatnie stały się przedmiotem rozważań z niniejszym opracowaniu, którego głównym celem jest rozpoznanie motywów, którymi kierują się osoby wyrażające chęć przekazania spadku rodzinnego. Wśród celów pośrednich artykułu znalazły się: przedstawienie wybranych modeli zachowań jednostek w kontekście pozostawiania spadków, określenie stosunku Polaków do przekazywania transferów materialnych pośmiertnie, a także nakreślenie statystycznego portretu rodzinnego spadkodawcy. Podstawowe metody badawcze wykorzystane w pracy to: krytyczna analiza literatury przedmiotu, metody statystyczne, opisowe oraz metoda sondażu diagnostycznego. Niezbędne do dokonania analiz dane empiryczne pochodzą z ogólnopolskich własnych badań ankietowych zrealizowanych przez autora w maju 2017 r. (fragment tekstu)

EN

Intergenerational transfers represent an important component of modern reality. Among them there are material transfers passed on posthumously, mostly to children and grandchildren, i.e. family inheritance. The latter are the subject of the presented article, which primary purpose is to identify the motives followed by those who wish to leave a family inheritance. The indirect objectives cover: presentation of the selected behaviour models of individuals in the context of leaving inheritance, determining the attitude of Poles towards passing on material posthumous transfers and drafting a statistical family portrait of the bequeather. The following research methods were used in the study: critical analysis of the subject literature, statistical and descriptive methods and also a diagnostic survey. The data needed for conducting analyses originate from the performed nationwide own surveys carried out in May 2017. Their results indicate that there is a well-established tradition of leaving inheritance in Poland - most respondents (51%) declare that they intend to pass on an inheritance to the younger generation, whereas many would like to do it, but their financial situation does not allow it (38%). The majority of future bequeathers are guided by the good of their own family while planning to leave an altruistic, retrospective, paternalistic or motivated inheritance by exchange, but there are also those who are aware that their unused assets, accumulated for old age, will become an accidental or precautionary inheritance. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podatek od spadków i darowizn; Darowizny; Relacje międzypokoleniowe; Wyniki badań

EN

Inheritance and donation tax; Donation; Intergenerational relations; Research results

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2017
• Numer: t. 18, z. 9, cz. 3 Transfery międzypokoleniowe : zarządzanie różnorodnością
• Strony: 145--157

Twórcy

autor

Małgorzata Solarz

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Carroll C.D. (1998), Why Do the Rich Save So Much? "NBER Working Paper", No. 6549.
• CEBOS (2012), W obliczu śmierci. Komunikat z badań, BS/165/2012 [online], http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_165_12.PDF, dostęp: 30 maja 2017.
• Cycero M.T. (1960), O powinnościach [w:] W. Kornato (tłum.), Pisma filozoficzne, t. 2, PWN, Warszawa.
• Czapiński J., Góra M. (2016), Świadomość "emerytalna" Polaków, Warszawa [online], http://www.efcongress.com/sites/default/files/analizy/raport.pdf, dostęp: 31 maja 2017.
• Ermisch J. (1989), Intergenerational Transfers in Industrialised Countries: Effects of Age Distribution and Economic Institutions, "Journal of Population Economics", No. 4.
• Hamilton W.D. (1972), Altruism and Related Phenomena, Mainly in the Social Insects, "Annual Review of Ecology and Systematics", No. 3 (1).
• Horioka C.Y., Yamashita K., Nishikawa M. nad others (2003), The Impact of Bequest Motives on the Saving Behavior of the Aged in Japan, January [online], https://www.rand.org/content/dam/rand/www/external/labor/seminars/adp/pdfs/adp_horioka.pdf, dostęp: 15 maja 2017.
• Lepianka D. (2012), Motywy i uwarunkowania ludzkiej solidarności - poszukiwania teoretyczne, "Prakseologia", nr 153.
• Łukaszyński J. (2012), Altruizm - zabobon czy użyteczna idea?, "Nauki społeczne. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 1(5), Wrocław.
• Łukaszyński J. (2014), Zasada wzajemności. Wybrane problemy, "Społeczeństwo i Ekonomia", nr 1, Wyd. UE we Wrocławiu, Wrocław.
• Łukaszyński J. (2015), Wzajemność i wdzięczność, "Społeczeństwo i Ekonomia", nr 1(3), Wyd. UE we Wrocławiu, Wrocław.
• Michoń P. (2012), Transfery międzypokoleniowe w rodzinie, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", vol. LXXIV, nr 3.
• Nęcki Z. (1996), Atrakcyjność wzajemna, wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków.
• Shahnaz N., Mahdzan A. (2010), The Influence of Household Saving Motives on the Propensity to Save and Portfolio Allocation Decisions, University of Nottingham, July [online], http://eprints.nottingham.ac.uk/13261/1/523593.pdf, dostęp: 18 maja 2017.
• Szukalski P. (2001), Motywacja do przekazywania spadków w świetle współczesnych badań w krajach rozwiniętych, "Ruch Ekonomiczny, Prawniczy i Socjologiczny", vol. LXIII, nr 1-2.
• Szukalski P. (2002), Wewnątrzrodzinne przepływy międzypokoleniowe jako kategoria analityczna - przegląd badań prowadzonych w krajach rozwiniętych, "Polityka Społeczna", nr 8.
• Tyc W. (2005), Transfery międzypokoleniowe majątku oraz prawno-instytucjonalne podstawy ich realizacji, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów", z. 59, Szkoła Główna Handlowa.
• Vidal-Meliá C., Lejárraga-García A. (2004), The Bequest Motive and Single People's Demand for Life Annuities, "Belgian Actuarial Bulletin", vol. 4, No. 1.
• Williams G.C. (1966), Adaptation and Natural Selection, Princeton University Press, New Jersey.
• Zarosa U. (2012), Droga do moralności, "Filo-Sofija", nr 16.