Dochody z prywatyzacji przedsiębiorstw a dochody z kapitału skarbu państwa w latach 1991-2006

• Autorzy: Ludomir Handzel

Warianty tytułu

Income Received from Privatising State Companies Versus Income from the State Treasury Capital

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Państwo jako właściciel może pobierać i pobiera pożytki z posiadanego majątku, m.in. z przedsiębiorstw państwowych oraz udziałów i akcji w spółkach. Jedną z form pobierania tych pożytków - choć jednorazową - jest sprzedaż (prywatyzacja). Drugą z form są dywidendy ze spółek, w których Skarb Państwa ma udziały lub akcje. Trzecia to wpłaty z zysku od - coraz mniejszej liczby - przedsiębiorstw państwowych. Drugą i trzecią z form można uznać za tożsamą, jako dochody z kapitału Skarbu Państwa. W maju 2007 r. gospodarka Polski jest w fazie wzrostu. Pojawił się nawet komunikat Ministerstwa Finansów odwołujący emisję bonów skarbowych w związku z rewelacyjną realizacją budżetu. Wyniki realizacji budżetu oraz prognozy makroekonomiczne wskazują na to, że Ministerstwo Finansów może być spokojne o realizację budżetu państwa w 2007 r. Rekordowe wpływy podatkowe powodują, że na plan dalszy w rozważaniach analityków schodzą "niepodatkowe źródła dochodów budżetu państwa". Ważnym ich elementem są przychody z dywidend i wpłaty z zysku od przedsiębiorstw państwowych i spółek. Zdaniem autora jest to jedna z kluczowych pozycji, albowiem pobór dywidendy czy wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych są uprawnieniem akcjonariusza/wspólnika, wynikającym z jego kapitałowego zaangażowania w spółkę (lub w przedsiębiorstwo państwowe). Nie powoduje to zatem utraty władztwa nad majątkiem - co ma miejsce w sytuacji prywatyzacji. Państwo może po prywatyzacji liczyć jedynie na wpływy podatkowe od przedsiębiorstwa, którego wcześniej było właścicielem. W świetle wyników osiągniętych z tytułu prywatyzacji oraz zmiany polityki rządu w tym zakresie po 2005 r. pojawia się problem badawczy: czy warto liczyć na pożytki osiągane z dywidendy i wypłat z zysku, czy lepiej prywatyzować licząc na doraźny przychód dla budżetu. Lub - szerzej patrząc na całość zagadnienia - jeśli prywatyzować, to w jaki sposób? Autor pragnie przeanalizować dochody z kapitału Skarbu Państwa w porównaniu z dochodami z prywatyzacji majątku państwowego [Analizą objęta jest jedynie prywatyzacja przedsiębiorstw i spółek Skarbu Państwa]. (fragment tekstu)

EN

The aim of this article is to compare income of the State Budget received from the Treasury capital and from privatising state companies between 1991 and 2006. The article compares the income from privatisation and from dividend payments and obligatory payments on income from state-owned companies and one-man Treasury-owned companies, with special attention paid to the issue of the change of capital ownership in the process of privatisation. The issue is presented on a case study of income achieved from privatisation of PZU S.A. (The Common Insurance Plc) and the potential dividend which the State Treasury could have received from that capital group. The article also evaluates the change of attitude towards the problem of managing the state owned companies and other enterprises after 2005. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prywatyzacja przedsiębiorstw; Efekty procesu prywatyzacji; Dochody budżetowe

EN

Privatization of enterprises; Privatization process effects; Budget revenue

• Czasopismo: Organizacje Komercyjne i Niekomercyjne wobec Wzmożonej Konkurencji i Rosnących Wymagań Konsumentów
• Rocznik: 2007
• Tom: 6
• Strony: 321--328

Twórcy

autor

Ludomir Handzel

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie, doktorant

Bibliografia

• 1. Borowiecki R., Jaki A., Restrukturyzacja w okresie transformacji gospodarczej. Instrumenty-Przebieg-Efekty, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Warszawa-Kraków 2005.
• 2. Bałtowski M., Przedsiębiorstwa sprywatyzowane w gospodarce polskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• 3. Świeczewska, Wpływ prywatyzacji na zmiany efektywności gospodarowania w przemyśle, "Gospodarka Narodowa" 2004 nr 5-6.
• 4. Komunikat w sprawie odwołania przetargu bonów skarbowych w dniu 21 maja 2007 r - www.mf.gov.pl (data odczytu 21.05.2007 r.).
• 5. Handzel L., Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych jako źródło dochodów budżetu Polski, (w:) Organizacje komercyjne i niekomercyjne wobec wzmożonej konkurencji i rosnących wymagań konsumenta, pod red. A. Nalepki, WSB - NLU 2005.
• 6. Szewc - Rogalska, Efektywność restrukturyzacji własnościowej przedsiębiorstw w Polsce, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2004.
• 7. Ministerstwo Skarbu Państwa, Wytyczne dla JSSP i Spółek z większościowym udziałem SP sporządzających sprawozdanie finansowe za rok 2006.
• 8. Chomątowska B., Prywatne jest lepsze, "Rzeczpospolita" 21.05.2007 r., nr 117.
• 9. Glapik E., Podatki zalały kasę państwa, "Rzeczpospolita" 16 maja 2007 r., nr 113.
• 10. Teresiński D., Stoi na stacji lokomotywa, "Przegląd Organizacji" 2005 r., nr 2.
• 11. Ministerstwo Skarbu Państwa, Kierunki prywatyzacji majątku Skarbu Państwa w 2007 r., Warszawa 2007 r.
• 12. GUS- Roczniki Statystyczne.
• 13. NIK - Analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w latach:1996 - 2005.
• 14. MSP - www.msp.gov.pl (data odczytu 20.05.2007 r.)
• 15. MF - www.mf.gov.pl (data odczytu 21.05.2007 r.)