Turystyka religijna jako czynnik rozwoju Karpat Polskich

• Autorzy: Franciszek Mróz

Warianty tytułu

Religious Tourism as an Incenitive of the Development of Polish Carpathian Mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badań, zasygnalizowanym w tytule opracowania, była analiza rozwoju pielgrzymek i turystyki religijnej do sanktuariów w Karpatach Polskich, a także ocena wpływu turystyki religijnej na rozwój społeczno-gospodarczy w badanym regionie. Badania terenowe zostały przeprowadzone w latach 2007-2017 w ponad 80 karpackich ośrodkach pielgrzymkowych. Badaniami objęto sanktuaria położone na obszarze polskiej części Karpat - a więc Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, Centralne Karpaty Zachodnie i Karpaty Wschodnie. (fragment tekstu)

EN

The research has been aimed at analysing the development of pilgrimages and religious tourism to shrines in Polish Carpathian Mountains and the assessment of the influence of religious tourism on social and economic development in the examined region. The article indicates that the modern network of pilgrimage centres in Polish Carpathian Mountains is the heritage of long-term tradition. The network comprises more than 120 shrines in which miraculous images of Virgin Mary, images of the Lord, of the saints and blessed are venerated, as well as calvaries and a Eucharistic shrine. The vast majority of Carpathian shrines (75% of all) are connected with Marian cult. In Polish Carpathian Mountains, there are 14 shrines of Lord, connected mainly with the cult of miraculous images of Christ, and more than 20 shrines of saints and blessed figures. This paper is the result of in-house studies and field studies conducted during the years 1995-2017 in more than 100 Carpathian shrines. The studies were conducted in Polish Carpathian Mountains, i.e. in the part of Carpathian Mountains that lies within the actual borders of Poland. The presentation of research results mainly makes use of a dynamic and comparison method, and cartographic presentation methods (the matic map and choropleth map). The conducted research indicates that tourism and pilgrimages to shrines in Polish Carpathian Mountains exhibit an increasing trend year by year and the main factors which have an influence on this are pilgrimage traditions, landscap evalue of the region, historical and architectural value of churches functioning as shrines, care for the development of the cult, and pastoral work of priestsor congregations that take care of the shrine. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka religijna; Pielgrzymowanie

EN

Religious tourism; Pilgrimage

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2017
• Numer: t. 18, z. 8, cz. 3 Region turystyczny - zarządzanie i rozwój : narzędzia, metody, szanse, wyzwania, perspektywy
• Strony: 185--204

Twórcy

autor

Franciszek Mróz

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Balon J., Jodłowski M. (2014), Regionalizacja fizycznogeograficzna Karpat Zachodnich - studium metodologiczne [w:] W. Ziaja, M. Jodłowski (red.), Struktura środowiska przyrodniczego a fizjonomia krajobrazu, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Bełch K. (1985), Stan pielgrzymek w diecezji przemyskiej, "Kronika Diecezji Przemyskiej", 71.
• Cmura A. (2006), Sanktuaria podkarpackie papieskie, Agencja Wydawnicza Ad Oculos, Rzeszów.
• Dobrzyński A. (2004), Pielgrzymki do sanktuarium Matki Boskiej Ludźmierskiej, "Peregrinus Cracoviensis", z. 15.
• Faracik R., Kurek W., Mika M., Pawlusiński R. (2009), Turystyka w Karpatach Polskich w świetle współczesnych kierunków rozwoju [w:] B. Domański, W. Kurek (red.), Gospodarka i przestrzeń, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
• Gach P.P. (1999), Struktury i działalność duszpasterska zakonów męskich na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i Śląska w latach 1773-1914, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
• Głowa W. (1998), Pielgrzymki do sanktuariów maryjnych w południowo-wschodniej Polsce jako przejaw kultu Matki Bożej [w:] A. Durak (red.), Liturgia Domus Carissima, Warszawa.
• Hodorowicz I., Mróz F. (2008), Pielgrzymowanie do sanktuarium Matki Bożej Królowej Podhala w Ludźmierzu, "Peregrinus Cracoviensis", z. 19.
• Hodorowicz I., Mróz F. (2009a), Sanktuaria świętych i błogosławionych w Karpatach Polskich [w:] A. Jackowski, F. Mróz, I. Hodorowicz (red.), Turystyka religijna na obszarach górskich, Nowy Targ.
• Hodorowicz I., Mróz F. (2009b), Pielgrzymowanie i turystyka religijna do ośrodków pielgrzymkowych w Tatrach i na Podhalu [w:] A. Jackowski, F. Mróz, I. Hodorowicz (red.), Turystyka religijna na obszarach górskich, Nowy Targ.
• Jackowski A. (1995), Kalwaria Zebrzydowska w sieci ośrodków pielgrzymkowych w Polsce i w Europie, "Peregrinus Cracoviensis", z. 2, Kraków.
• Jackowski A. (1995), Ośrodki kultu religijnego [w:] J. Warszyńska, Karpaty Polskie. Przyroda, człowiek i jego działalność, Kraków.
• Jackowski A. (1995), Tradycje, współczesność i przyszłość pielgrzymek w Kalwarii Zebrzydowskiej, "Peregrinus Cracoviensis", z. 2.
• Kapera I. (2001), Ruch pielgrzymkowy do Szczyrzyca, "Peregrinus Cracoviensis", z. 12.
• Kapera I. (2004), Ruch pielgrzymkowy do Limanowej, "Peregrinus Cracoviensis", z. 15.
• Kapera I. (2005), Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Pasierbcu, "Peregrinus Cracoviensis", z. 16.
• Kodeks prawa kanonicznego (przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu) (1984), Wydawnictwo Pallottinum, Poznań.
• Kruczek Z. (2014), Frekwencja w atrakcjach turystycznych, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa.
• Matuszczyk A. i Własiuk U. (2002), Pilnujcie mi tych szlaków: czyli o tym jak Ojciec Święty w polskie góry powraca. Przewodnik, Kraków.
• Motyka A. (2010), Sanktuaria Diecezji Rzeszowskiej, Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej, Rzeszów.
• Mróz F. (2007), Tu, w tym mieście, w Wadowicach, wszystko się zaczęło... Pielgrzymowanie i turystyka religijna do miasta rodzinnego Karola Wojtyły, "Peregrinus Cracoviensis", z. 18.
• Mróz F. (2009), Pielgrzymowanie do sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej w Kalwarii Pacławskiej [w:] I. Jażewicz I. (red.), Współczesne problemy przemian strukturalnych przestrzeni geograficznej. Profesorowi Eugeniuszowi Rydzowi w 70. rocznicę urodzin, Akademia Pomorska w Słupsku, Słupsk.
• Mróz F. (2009), Pielgrzymowanie do sanktuariów Pańskich w Karpatach Polskich [w:] S.A. Sroka (red.), Podróżowanie w Karpaty wczoraj i dziś, Wydawnictwo AVALON, Kraków.
• Mróz F. (2014), Szlaki pielgrzymkowe w krajobrazie sakralnym Polski [w:] M. Ostrowski i J. Partyka (red.), Krajobraz sakralny, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Kraków-Lwów.
• Mróz F. (2015), Droga św. Jakuba w Polsce - geneza i rozwój - w 10. rocznicę otwarcia pierwszego szlaku jakubowego [w:] A. Wyrwa (red.), Camino de Santiago. Szkice historyczne do peregrynacji i dziejów kultu św. Jakuba Apostoła Większego (wydanie II), Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Lednica.
• Mróz F., Mróz Ł. (2015), Pielgrzymowanie do sanktuarium Matki Bożej Starowiejskiej w Starej Wsi - przeszłość i teraźniejszość [w:] J. Krupa (red.), Kreowanie przedsiębiorczości w turystyce na terenach wiejskich oraz ochrona środowiska i dziedzictwa kulturowego, Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego, Dynów.
• Mróz F. (2016), Sanktuaria Kościoła Rzymskokatolickiego w przestrzeni sakralnej Polski, [w:] J. Latosińska, J. Mokras-Grabowska (red.), Kultura i turystyka. Sacrum i profanum, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Łódź.
• Mróz F. (2017), Religious Tourism in Areas of Environmental Value in Poland, "Ekonomia i Środowisko", 2 (61).
• Podlaszczak J. (2012), Pielgrzymowanie po diecezji rzeszowskiej, Rzeszów.
• Warszyńska J. (red.) (1995), Karpaty Polskie. Przyroda, człowiek i jego działalność, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.