Wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej przez samorządy gmin a problem spójności wewnątrzregionalnej

• Autorzy: Adam Czudec

Warianty tytułu

The Use of EU Funds by Municipal Governments and the Problem of Intra-Regional Cohesion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednostki samorządu terytorialnego należą do głównych beneficjentów funduszy Unii Europejskiej w Polsce. Fundusze te służą finansowaniu wielu różnych zadań należących do samorządów, w tym zwłaszcza o charakterze interwencyjnym. Jednocześnie fundusze Unii Europejskiej mają przyczyniać się do poprawy spójności międzyregionalnej i wewnątrzregionalnej w państwach członkowskich Wspólnoty. Powstaje na tym tle pytanie o efekty wykorzystania funduszy przez samorządy gmin, które są w największym stopniu odpowiedzialne za rozwój na poziomie lokalnym, w tym także za zmniejszanie dysproporcji rozwojowych między lokalnymi społecznościami w regionach. Jako główny cel badań przyjęto próbę oceny efektów wykorzystania funduszy europejskich przez samorządy gmin w województwie podkarpackim, które charakteryzuje się niskim poziomem rozwoju gospodarczego i społecznego (na tle innych regionów w Polsce), a ponadto widoczne są tu duże wewnątrzregionalne różnice poziomu rozwoju. Stwierdzono m.in. większe wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej przez samorządy miast, co nie sprzyja poprawie spójności wewnątrzregionalnej, zwłaszcza w relacji do peryferyjnie położonych gmin wiejskich. Istotnym problemem jest ponadto duży odsetek gmin, które charakteryzują się utrzymującym się od dłuższego czasu procesem zmniejszania się liczby mieszkańców. Jest to czynnik, który w istotny sposób osłabia możliwości rozwojowe tych gmin i pogłębia skalę dysproporcji wewnątrzregionalnych. (abstrakt oryginalny)

EN

Local authority units are among the main beneficiaries of EU funds in Poland. These funds are used to finance various local authority tasks, especially those of an intervention nature. At the same time, the objective of EU funds is to contribute to improving interregional and intra-regional cohesion in the Member States of the Community. The question arises from this about the effects of the use of funds by municipal authorities, which are responsible for development at local level to the greatest extent, including reducing development disparities between local communities in the regions. The attempt to assess the effects of the use of European funds by municipal authorities in the Podkarpackie Voivodship was accepted as the main objective of the study. This voivodship has a low level of economic and social development (compared to other regions in Poland) and furthermore, large intraregional differences are visible there in the level of development. A greater use of EU funds by city authorities, among others, was found, which is not conducive to improving intraregional cohesion, especially in comparison with the peripheral rural municipalities. Furthermore, a major problem is that a large percentage of municipalities have been experiencing a long-term decline in the number of inhabitants. This is a factor that materially weakens the development opportunities of these municipalities and increases the scale of intra-regional disparities. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Administracja samorządowa; Zadania samorządu terytorialnego; Gmina; Działalność gospodarcza gminy; Fundusze unijne; Spójność społeczno-ekonomiczna

EN

Self-government administration; Local government task; District; Municipal economic activity; EU funds; Socioeconomic cohesion

• Czasopismo: Finanse Komunalne
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 6
• Strony: 5--15

Twórcy

autor

Adam Czudec

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Błachut B., Cierpiał-Wolan M., Czudec A., Ślusarz G., Obszary transgraniczne Polski Słowacji i Ukrainy - czynniki progresji i peryferyzacji, Urząd Statystyczny w Rzeszowie, Rzeszów 2015.
• Dylewski M., Zadłużenie JST - problemy nowej perspektywy finansowej UE, "Studia Ekonomiczne" 2014/198.
• Fundusze europejskie dla jednostek samorządu terytorialnego, www.funduszeeuropejskie.gov.pl (dostęp: 28.02.2018 r.).
• Hamryszczak A., Konieczność efektywnego zainwestowania przez jednostki samorządu terytorialnego funduszy UE w perspektywie finansowej 2014-2020 [w:] Kondycja finansowa jednostek samorządu terytorialnego a możliwości wynikające z perspektywy finansowej 2014-2020, Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2016.
• Jastrzębska M., Uwarunkowania pomiaru efektywności wydatków jednostek samorządu terytorialnego, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2016/6.
• Owsiak K., Problem efektywności wydatków jednostek samorządu terytorialnego [w:] Finanse publiczne, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2014/346.
• Poniatowicz M., Uwarunkowania aktywności inwestycyjnej samorządu terytorialnego w Polsce w nowej perspektywie finansowej UE 2014-2020, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Ekonomiczne Problemy Usług" 2014/115.
• Priorytety na lata 2014-2020, Polityka regionalna, InfoRegio (data dostępu: 28.02.2018 r.).
• Saar M.A., Jak samorządy lokalne mogą wspierać rozwój przedsiębiorczości?, Warszawa 2011.
• Skica T., Bem A., Rola samorządu terytorialnego w procesach stymulowania przedsiębiorczości, "Studia Regionalne i Lokalne" 2014/1.
• Słomińska B., Gmina w procesach stymulowania przedsiębiorczości, "Samorząd Terytorialny" 2007/3.
• Szlachta J., Zaleski J., Kierunki polityki regionalnej w Polsce do 2020, "Gospodarka Narodowa" 2010/10.
• Wołowiec T., Finansowe instrumenty wspierania przedsiębiorczości przez gminy, "Studia Regionalne i Lokalne" 2005/1.