Resentyment grupowy jako czynnik warunkujący polską morfostazę strukturalno-kulturową

• Autorzy: Piotr Weryński

Warianty tytułu

Group Resentment as a Conditioning Factor of Polish Structural-Cultural Morphostasis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Resentymenty współtworzą, obok idei i wartości, emergentne własności kulturowe. Są czynnikami podtrzymującymi morfostazę społeczno-kulturową. Resentymenty głównych polskich warstw społecznych można diagnozować i wyjaśniać poprzez odwołanie się do ich efektów (Sławomir Kapralski). Występowanie w danym kontekście społeczno-politycznym: niespójnej struktury, specyficznych systemów myślowych i pochodnych im typów interakcji (Max Scheler) skutkuje tym, że wywołany przez nie resentyment ogranicza działania prowadzące do morfogenezy strukturalnej i kulturowej. Efektem działania struktury społecznej oraz kultury na poddane resentymentom kategorie społeczne jest bierność obywatelska, brak partycypacji w sferze publicznej. Autor zaprezentuje mechanizmy resentymetalne, których działanie zostanie zilustrowane przykładami z polskiej sfery publicznej.(abstrakt oryginalny)

EN

The resentments co-create, in addition to ideas and values, emergent cultural properties. They are factors supporting the socio-cultural morphostasis. Polish resentments of major social strata can diagnose and explain by reference to their effects (Sławomir Kapralski). Occurrence in a given socio-political context: the inconsistent structure, specific thought systems and their related types of interaction (Max Scheler) results in their resentment limiting actions leading to structural and cultural morphogenesis. As a result of the social structure and culture of resentment, social categories are passive citizenship, lack of participation in the public sphere. The author presents resentment mechanisms and illustrates them with examples from the social life.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura; Analiza przyczynowości; Przestrzeń publiczna

EN

Culture; Causality analysis; Public space

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2017
• Numer: z. 112
• Strony: 405--416

Twórcy

autor

Piotr Weryński

• Politechnika Śląska

Bibliografia

• 1. Archer M.: Realist Social Theory: the Morphogenetic Approach. Cambridge University Press, Cambridge 1995.
• 2. Archer M.: Structure, Agency and the Internal Conversation. Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• 3. Archer M.: Morfogeneza: ramy wyjaśniające realizmu. "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne UKSW", nr 10, 16-46, 201.
• 4. Bhaskar R.: Philosophy and Scientific Realism, [in:] Archer M., Bhaskar R., Collier A., Lawson T., Norrie A. (eds.): Critical Realism. Essential Readings. Routledge, London-New York 1998.
• 5. Fromm E.: Ucieczka od wolności. Czytelnik, Warszawa 2011.
• 6. Kapralski S.: Resentyment i zmiana społeczna. "Studia Socjologiczne", nr 2, 1989.
• 7. Kemper T.D.: Power, status, and emotions: A sociological approaches to the sociology of emotions, [in:] Scherer K., Ekman P. (eds.): Approaches to emotions. Hillsdale. Lawrence Erlbaum, New York 1984.
• 8. Nietzsche F.: Z genealogii moralności. Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003.
• 9. Nowak S.: System wartości społeczeństwa polskiego. "Studia Socjologiczne", nr 4(75), 1979.
• 10. Nowak S.: Metodologia badań społecznych. PWN, Warszawa 1985.
• 11. Ossowska M.: Moralność mieszczańska. Ossolineum, Warszawa 1985.
• 12. Palska H.: Trwałość i zmiana stylów życia, [w:] Kondera A. (red.): Jedna Polska? Zróżnicowania społeczne. Wydawnictwo WAM i PAN, Warszawa 2007.
• 13. Scheler M.: Resentyment a moralność. Czytelnik, Warszawa 1997.
• 14. Thompson E.: Witold Gombrowicz. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2002.
• 15. Thomson E.: Polski nacjonalizm jest niezwykle łagodny. "Dziennik", 31 marca 2007.
• 16. Turner J.H., Stets J.E.: Socjologia emocji. PWN. Warszawa 2009.
• 17. Weryński P.: Polskie wzory uczestnictwa w sferze publicznej. Próba typologizacji postaw na podstawie badań, [w:] Kościański A. (red.): Społeczeństwo obywatelskie. Między teorią a praktyką. Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2008.
• 18. Weryński P.: Wzory uczestnictwa obywatelskiego. Wydawnictwo Naukowe IFiS PAN, Warszawa 2010.
• 19. Wnuk-Lipiński E.: Socjologia życia publicznego. Scholar, Warszawa 2008.
• 20. Zarycki T., Warczok T.: Hegemonia inteligencka: Kapitał kulturowy we współczesnym polskim polu władzy. "Kultura i Społeczeństwo", nr 58(4), 2014.
• 21. Stelmach J.: Resentymenty jako źródło przekonań normatywnych, http://www:youtube.com/watch?v=ylmn4dZRtY8, 01.02.2017.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2017.112.34