Zaufanie na rynku finansowym a oszczędzanie na starość przez gospodarstwa domowe w Polsce

• Autorzy: Sylwia Pieńkowska-Kamieniecka , Marcin Wojewódka , Antoni Kolek , Damian Walczak

Warianty tytułu

Trust in Financial Market and Saving for Old Age by Polish Households

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono stopień zaufania polskiego społeczeństwa i jego determinant do instytucji finansowych oferujących dobrowolne indywidualne programy zabezpieczenia emerytalnego (banki i zakłady ubezpieczeń na życie) oraz zanalizowanie, jak zaufanie to wpływa na posiadanie dodatkowych oszczędności na starość. Ukazano również stopień zaufania i zbadano cechy społeczno-demograficzne głów gospodarstw domowych determinujące zaufanie do Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jako instytucji działających w otoczeniu finansowym. Przedstawione w pracy wyniki pochodzą z reprezentatywnego, ogólnokrajowego badania Diagnoza Społeczna przeprowadzonego w 2015 r. Z badań wynika, że stopień zaufania polskiego społeczeństwa do analizowanych instytucji jest niski i różne cechy wpływają na to zaufanie w stosunku do każdej z nich. Ponadto, co jest szczególnie ważne, zaufanie do banków i zakładów ubezpieczeń wywiera istotny statystycznie wpływ na skłonność gospodarstw domowych do oszczędzania na starość w indywidualnych programach emerytalnych, które te instytucje oferują. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents the degree of trust in financial institutions offering voluntary individual schemes of old-age (banks and insurance companies) among Polish society and its determinants. Moreover, it outlines the impact of this trust on additional savings accumulated for retirement. It also evaluates socio-demographic characteristics of household heads which determine trust in the Warsaw Stock Exchange and Social Insurance Institution (ZUS), both functioning in the financial environment. The results presented in the paper come from a nationwide representative study called the Social Diagnosis which was conducted in 2015. The results indicate that the degree of trust in the aforementioned insitutions among Polish society is low and is determined by numerous factors. Additionally, of significance is the fact that trust in banks and insurance companies impacts largely on the households' willingness to save for old age in individual pension schemes offered by these institutions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zaufanie; Instytucje finansowe; Gospodarstwa domowe; Ludzie starsi; Oszczędności gospodarstw domowych

EN

Trust; Financial institutions; Households; Elderly people; Household savings

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 2017
• Numer: R. 15, nr 2, cz. 2
• Strony: 109--122

Twórcy

autor

Sylwia Pieńkowska-Kamieniecka

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Marcin Wojewódka

• Instytut Emerytalny

autor

Antoni Kolek

• Instytut Emerytalny

autor

Damian Walczak

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Akerlof G.A., Shiller R.J. (2009), Animal Spirits: how human psychology drives the economy, and why it matters for global capitalism, Princeton University Press, Princeton NJ.
• Ben-Ner A., Halldorsson F. (2010), Trusting and trustworthiness: What are they, how to measure them, and what affects them, "Journal of Economic Psychology", Vol. 31, No. 1.
• Butler J., Giuliano P., Guiso L. (2009), The Right Amount of Trust, "NBER Working Papers", No. 15344.
• CBOS (2012), Zaufanie społeczne, Komunikat z badań nr 33, Warszawa.
• CBOS (2016), Zaufanie społeczne, Komunikat z badań nr 18, Warszawa.
• Curtis R. (2015), Confidence in Financial Institutions, http://www.sca.isr.umich.edu/files/confinst1502.pdf, dostęp: 30.07.2017.
• Diagnoza Społeczna (2013), zintegrowana baza danych, http://www.diagnoza.com, dostęp: 15.06.2017.
• Diagnoza Społeczna (2015), zintegrowana baza danych, http://www.diagnoza.com, dostęp: 15.06.2017.
• Ennew C., Sekhon H. (2007), Measuring trust in financial services: the Trust Index, "Consumer Policy Review", Vol. 17, No. 2.
• Filipiak U. (2016), Trusting financial institutions: Out of reach, out of trust?, "The Quarterly Review of Economics and Finance", Vol. 59.
• Fukuyama F. (1997), Zaufanie: kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Government at Glance (2015), OECD, Paris.
• Gurría A. (2009), Responding to the global economic crisis - OECD's role in promoting open markets and job creation, 21 May, http://www.oecd.org, dostęp: 20.07.2017.
• Jamison J.C., Karlan D., Zinman J. (2014), Financial Education and Access to Savings Accounts: Complements or Substitutes?, Evidence from Ugandan Youth Clubs, https://www.dartmouth.edu/~jzinman/Papers/SaLSa_Full_2014_05.pdf, dostęp: 30.07.2017.
• Knack S., Keefer P. (1997), Does social capital have an economic payoff? A cross-country investigation, "Quarterly Journal of Economics", No. 112.
• Malkina M., Ivanova A. (2007), Consumer Choice in Bank Deposits Market in the Modern Rusian Conditions, "Bulletin of Nizhniy Novgorod Lobachevskiy University", Vol. 2.
• Mayer R.C., Davis R.C., Schoorman F.D. (1995), An integrative model of organizational trust, "Academy of Management Review", Vol. 20, No. 3.
• Mosh R., Prast H. (2008), Confidence and trust: empirical investigations for the Netherlands and the financial sector, "Occasional Studies", Vol. 6, No. 2.
• Mularska-Kucharek M. (2011), Zaufanie jako fundament życia społecznego na przykładzie badań w województwie łódzkim, "Studia Regionalne i Lokalne", nr 2(44).
• Nowakowski K. (2008), Wymiary zaufania i problem zaufania negatywnego w Polsce, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", Rok LXX.
• Stiglitz J.E. (2008), The fruit of hypocrisy, "Guardian", 16 September, http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2008/sep/16/economics.wallstreet, dostęp: 20.07.2017.
• Schoorman F.D., Mayer R.C., Davis J.H. (2007), An integrative model of organizational trust: Past, present, and future, "Academy of Management Review", Vol. 32, No. 2.
• Sztompka P. (2005), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Szumlicz T. (2015), Wzrost zaufania do zakładów ubezpieczeń na życie w świetle Diagnozy Społecznej 2015, "Wiadomości Ubezpieczeniowe", nr 5.
• Tonkiss F. (2009), Trust, Confidence and Economic Crisis, "Intereconomics", July/August.
• Trzęsiok J. (2016), Badanie zaufania do instytucji finansowych w Polsce z wykorzystaniem analizy korespondencji, "Studia Ekonomiczne", nr 265, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", Katowice.
• Uslaner E.M. (2002), The Moral Foundations of Trust, Cambridge University Press, Cambridge.
• Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1776 z późn. zm.
• 2017 Edelman Trust Barometer (2017), Financial Services, Annual Global Study, http://www.edelman.com/post/accelerating-trust-in-financial-services/, dostęp: 22.07.2017.