Największe przedsiębiorstwa rodzinne świata i ich znaczenie w gospodarce

• Autorzy: Magdalena Baryń

Warianty tytułu

The Largest Family Businesses in the World and Their Contribution to the Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pomimo iż liczebność przedsiębiorstw rodzinnych oraz ich udział w ogólnej strukturze przedsiębiorstw ciągle są przedmiotem wielu debat [Więcek-Janka, Lewandowska 2017, s. 160], znaczenie tych podmiotów w gospodarce już od jakiegoś czasu nie budzi wątpliwości. Szeroko podkreśla się ich udział w kreacji PKB i zatrudnieniu [Surdej, Wach 2010, s. 7; Abdellatif, Amann, Jaussaud 2010, s. 108; Patel, Pieper, Hair Jr 2012, s. 232; Jeżak 2014, ss. 13-14], a badacze z coraz większą uwagą przyglądają się różnym aspektom funkcjonowania firm rodzinnych, które z jednej strony mają wiele cech wspólnych, z drugiej natomiast charakteryzują się dużą różnorodnością. Większość przedsiębiorstw rodzinnych to podmioty należące do sektora MSP (co, biorąc pod uwagę fakt, iż np. w Polsce 99% ogółu podmiotów gospodarczych to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, jest zjawiskiem naturalnym) [Marjański, Marjańska 2011, s. 44], jednak we współczesnej gospodarce nie brak przykładów dużych firm rodzinnych, zatrudniających tysiące pracowników i osiągających przychody rzędu miliardów dolarów. Pomimo że firma rodzinna nadal dość często kojarzona jest z podmiotem małym [Gherbi 2017, s. 224], słabym finansowo i zarządzanym w sposób niezbyt profesjonalny [Safin 2007, s. 7], w rzeczywistości wiele spośród najbardziej znanych globalnych marek należy do rodzin. Najlepszym przykładem jest firma Wal-Mart, która od 2000 r. plasuje się w pierwszej trójce rankingu Fortune Global 500 przedstawiającego największe przedsiębiorstwa świata. Co więcej, w 12 edycjach tego rankingu zajęła ona pierwsze miejsce [Fortune 2017a]. Firmy rodzinne stanowią około 1/3 przedsiębiorstw z tego rankingu [Javetski, Murphy, Staples 2014, s. 4], a w jego najnowszej edycji (z 2017 r.) w pierwszej 10 znalazły się 3 przedsiębiorstwa rodzinne: Wal-Mart (1 miejsce), Volkswagen (6 miejsce) oraz Berkshire Hathaway (8 miejsce) [Fortune 2017b]. Również w rankingu Fortune 500 prezentującym największe przedsiębiorstwa w USA firmy rodzinne odgrywają istotną rolę - szacuje się, że 35% spośród wszystkich podmiotów znajduje się w rękach rodzin [GrantThornton 2018, s. 10]. Przedsiębiorstwa rodzinne doskonale radzą sobie także na rynkach wschodzących - stanowią około 60% firm prywatnych o przychodach powyżej 1 mld USD [Leach 2017, s 46]. Bez wątpienia obecność wielu firm rodzinnych na listach Fortune Global 500 i Fortune 500 świadczy o tym, że przedsiębiorstwa rodzinne potrafią funkcjonować jako duże podmioty, w związku z czym mogą silnie wpływać na gospodarkę. Dlatego też celem niniejszego artykułu jest zbadanie największych przedsiębiorstw rodzinnych oraz ich znaczenia dla gospodarek poszczególnych regionów świata. Analizie poddane zostaną ich przychody, wielkość zatrudnienia, obecność na giełdzie, długość działalności oraz, co szczególnie istotne z punktu widzenia ich znaczenia dla gospodarki - udział w kreacji PKB. (fragment tekstu)

EN

In general, family businesses are associated rather with small entities. Meanwhile, many of the largest companies in the world are in the hands of the family. A perfect example is Wal-Mart, which is at the forefront of the Global Fortune 500 list, what means it is the largest company in the world. The largest family businesses exert a great influence on the global economy, and their participation in the creation of GDP and employment is so significant that this group becomes important global players. For this reason, it is worth devoting more and more attention to them by studying their functioning. The aim of the article was to examine the largest family businesses of the world and their significance for the economies of individual regions of the world. The analysis covered their income, the size of employment, presence on the stock exchange, the length of activity and, what is particularly important from the point of view of their importance for the economy - participation in the creation of GDP. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo rodzinne; Gospodarka

EN

Family-owned business; Economy

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Numer: t. 19, z. 7, cz. 3 Firmy rodzinne - zarządzanie, rozwój, przedsiębiorczość
• Strony: 365--379

Twórcy

autor

Magdalena Baryń

• Politechnika Częstochowska

Bibliografia

• Abdellatif M., Amann B., Jaussaud J. (2010), Family versus nonfamily business: A comparison of international strategies, "Journal of Family Business Strategy", nr 1, ss. 108-116.
• Ali A., Chen T.-Y., Radhakkrishnan S. (2007), Corporate disclosures by family firms, "Journal of Accounting and Economics", nr 44, ss. 238-286.
• Bednarz J., Bieliński T., Nikodemska-Wołowik A., Otukoya A. (2017), Sources of the Competitive Advantage of Family Enterprises: An International Approach Focusing on China, Nigeria and Poland, "Entrepreneurial Business and Economics Review", nr 5(2), ss. 123-142.
• Family Business Yearbook (2015), EY.
• Family Business Yearbook (2016), EY.
• Family Business Yearbook (2017), EY.
• Fortune (2017a) [online], http://fortune.com/global500/walmart/, dostęp: 29.01.2018.
• Fortune (2017b), Global 500 [online], fortune.com/global500/list/, dostęp: 29.01.2018.
• Gherbi E. (2017), Od małej firmy rodzinnej do sieci - strategie rozwoju biznesu, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. XVIII, z. 6, cz. 3, ss. 223-236.
• Global Family Business Index (2017) [online], http://familybusinessindex.com/, dostęp: 29.01.2018.
• GrantThornton (2018), Raport: Rodzinny biznes na giełdzie. Analiza Spółek Rodzinnych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, Warszawa.
• Javetski B., Murphy C., Staples M. (2014), Perspectives of Founder- and Family-Owned Businesses, McKinsey&Company, Nowy Jork.
• Jeżak J. (red.) (2014), Przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce. Znaczenie ekonomiczne oraz strategiczne problemy rozwoju, Wyd. UŁ, Łódź.
• Koładkiewicz I. (2014), Spotkania rodziny jako mechanizm family governance w polskich firmach rodzinnych. Wstępne obserwacje, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. XV, z. 7, cz. 1, ss. 157-169.
• Leach P. (2017), Firmy rodzinne. Wszystko, co istotne, Studio Emka, Warszawa.
• Leszczewska K. (2016), Przedsiębiorstwa rodzinne. Specyfika modeli biznesu, Difin, Warszawa.
• Leszczewska K., Zaniewska K. (2014), Internacjonalizacja działalności firm rodzinnych [w:] R. Sobiecki (red.), Przedsiębiorstwo rodzinne w gospodarce globalnej, Oficyna wydawnicza SGH, Warszawa.
• Leung S., Richardson G., Jaggi B. (2014), Corporate board and board committee independence, firm performance, and family ownership concentration: An analysis based on Hong-Kong firms, "Journal of Contemporary Accounting and Economics", nr 10, ss. 16-31.
• Liu Q., Luo T., Tian G.G. (2015), Family control and corporate cash holdings: Evidence from China, "Journal of Corporate Finance", nr 31, ss. 220-245.
• Marjański A. (2013), Rodzinne grupy kapitałowe, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. XIV, z. 6, cz. 1, ss. 223-234.
• Marjański A., Marjańska J. (2011), Uwarunkowania strategii małych i średnich przedsiębiorstw rodzinnych, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. XII, z. 7, ss. 44-57.
• Nikodemska-Wołowik A.M., Bieliński T., Bednarz J. (2017), Gospodarcze i społeczno-kulturowe uwarunkowania rozwoju chińskich przedsiębiorstw rodzinnych, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. XVIII, z. 6, cz. 1, ss. 211-224.
• Patel V.K., Pieper T.M., Hair Jr J.F. (2012), The global family business: Challenges and drivers for cross-border growth, "Business Horizons", nr 55, ss. 231-239.
• Popczyk W. (2013), Przedsiębiorstwa rodzinne w otoczeniu globalnym, Wyd. UŁ, Łódź.
• Safin K. (2007), Przedsiębiorstwa rodzinne - istota i zachowania strategiczne, Wyd. AE we Wrocławiu, Wrocław.
• Sułkowski Ł., Marjański A. (2009), Firmy rodzinne. Jak osiągnąć sukces w sztafecie pokoleń, Poltext, Warszawa.
• Surdej A., Wach K. (2010), Przedsiębiorstwa rodzinne wobec wyzwań sukcesji, Difin, Warszawa.
• Więcek-Janka E., Lewandowska A. (2017), Model pięciu poziomów definiowania przedsiębiorstw rodzinnych, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. XVIII, z. 6, cz. 2, ss. 159-176.
• Winnicka-Popczyk A. (2016), Finansowanie innowacji w polskich firmach rodzinnych, Wyd. UŁ, Łódź.