Kontrola kontraktu doradczego w małej firmie rodzinnej

• Autorzy: Katarzyna Łobacz

Warianty tytułu

Control of Small Family Business Advisory Contracts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Małe firmy posiadają szereg specyficznych charakterystyk rynkowych, finansowych, organizacyjnych i technologicznych, różniących je od dużych przedsiębiorstw. Stąd też mała firma nie powinna być uważana za "przeskalowaną" czy też pomniejszoną wersję dużej firmy. Szczególne zachowania można obserwować między innymi w zakresie wykorzystywania unikalnych dla siebie źródeł wiedzy i małej formalizacji swoich działań. Doradztwo gospodarcze jest uważane za jedno ze źródeł wiedzy małych przedsiębiorstw. Jednocześnie podkreśla się szereg ograniczeń małych firm związanych z wykorzystaniem doradztwa. Należą do nich tak czynniki finansowe, jak również czynniki odnoszące się do postrzegania procesu doradczego jako zbędnego lub jako przynoszącego dodatkowe ryzyko. W tym kontekście podnoszone jest zagadnienie kontroli przedsiębiorcy nad procesem doradczym, które może być realizowane w różny sposób i można je zaliczyć do jednej z kompetencji przedsiębiorczych. Wykorzystanie formalnego kontraktu jako mechanizmu kontroli doradztwa jest jedną z opcji dostępnych dla przedsiębiorcy, drugą stanowi wykorzystanie relacji interpersonalnej - zaufania pomiędzy podmiotami. Zaufanie jest mechanizmem szeroko wykorzystywanym w małych firmach. Przy wysokim poziomie zaufania między partnerami możliwe jest m.in. znaczące obniżenie kosztów nadzorowania realizacji zlecenia doradczego. Firmy rodzinne są grupą podmiotów, w której jedną z cech wyróżniających jest wykorzystanie relacji rodzinnych, potencjalnie wywierających wpływ na zaufanie wewnątrz firmy, ale i poza nią. Dlatego też celem niniejszego artykułu jest analiza stopnia wykorzystania zaufania w odniesieniu do kontroli realizacji usług doradztwa gospodarczego, ze szczególnym naciskiem na uchwycenie w tym względzie specyfiki firm rodzinnych. (fragment tekstu)

EN

The paper focuses on the extent to which trust or written contracts are used in contracting business advice services for small family businesses. The analysis was carried out using the results of a study of 400 small companies operating in Poland, who had used the external business advice in the last three years before the survey. The results indicate a significant role for trust as the control form in the advisory contracts, however, a high proportion of formal relationships has been identified. The tendency to formalize the control of advisory contracts can be associated with an increase of management complexity, however this seems to be slightly modified by existence of family relations within the small firm. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Małe i średnie przedsiębiorstwa; Przedsiębiorstwo rodzinne; Doradztwo w biznesie; Kompetencje

EN

Small business; Family-owned business; Business consulting; Competences

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Numer: t. 19, z. 7, cz. 3 Firmy rodzinne - zarządzanie, rozwój, przedsiębiorczość
• Strony: 499--510

Twórcy

autor

Katarzyna Łobacz

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Adamson I. (2000), Management consultant meets a potential client for the first time: the pre-entry phase of consultancy in SMEs and the issues of qualitative research methodology, "Qualitative Market Research: An International Journal", Vol. 3, nr 1, ss. 17-26.
• Ajmal M.M., Nordstrom F., Helo P. (2009), Assessing the effectiveness of business consulting in operations development Project, "International Journal of Productivity and Performance Management", 58 (6), ss. 523-541.
• Bennett R., Robson P. (2004), The role of trust and contract in the supply of business advice, "Cambridge Journal of Economics", 28, ss. 471-488.
• Blackburn R., Jarvis R. (2010), The role of small and medium practices in providing business suport to small- and medium-sized enterprises, raport z projektu badawczego, New York, USA, International Federation of Accountants.
• Dalley J., Hamilton B. (2000), Knowledge, Context and Learning in the Small Business. "International Small Business Journal", 18(3), ss. 51-59.
• Dexter A., Behan G. (1999), Small Business Consumers: The Emotional Economic Unit, "Journal of the Market Research Society", 41(2), ss. 171-194.
• Gasik S. (2013), Zaufanie i partnerstwo jako alternatywa dla kontroli w projektach publicznych, http://www.sybena.pl/dokumenty/Projekty-Publiczne/Zaufanie-i-partnerstwo-jakoalternatywa-dla-kontroli-w-projektach-publicznych.pdf, dostęp: 22.03.2018.
• Gambetta D. (1988), Can We Trust Trust? [w:] D. Gambetta (red.), Trust. Making and Breaking Cooperative Relations, Blackwell, Oxford.
• Gibb A. (2000), SME Policy, Academic Research and the Growth of Ignorance, Mythical Concepts, Myths, Assumptions. Rituals and Confusions, "International Small Business Journal", 18(3), ss. 13-34.
• Głodek P. (2017), Zaufanie a doradztwo biznesowe dla małych przedsiębiorstw, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", 18 (12), ss. 307-318.
• Głodek P., Łobacz K. (2013), Model ryzyka w decyzjach strategicznych małych firm innowacyjnych [w:] E. Urbanowska-Sojkin, P. Bartkowiak (red.), Ryzyko w zarządzaniu strategicznym, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2013, ss. 245-262.
• Heiskanen A., Newman M., Eskin M. (2008), Control, trust, power, and the dynamics of information system outsourcing relationships: A process study of contractual software development, "Journal of Strategic Information Systems", no. 17(4), ss. 268-286.
• Hutchinson V., Quintas P. (2008), Do SMEs do knowledge management? Or simply manage what they know?, "International Small Business Journal", 26 (2), ss. 131-154.
• Jeżak J., Popczyk W., Popczyk A. (2004), Firma rodzinne. Funkcjonowanie i rozwój, Difin, Warszawa.
• Łobacz K., Głodek P., Stawasz E., Niedzielski P. (2016), Utilisation of Business Advice in Small Innovative Firms: the Role of Trust and Tacit Knowledge, "Entrepreneurial Business and Economics Review", 4(2), ss. 117-138, DOI: http://dx.doi.org/10.15678/EBER.2016.040210.
• North D., Baldock R., Mole K., Wiseman J., Binnie C. (2011), Research to Understand the Barriers to Take up and Use of Business Support, "Report for the Department for Business Innovation and Skills", London.
• Mazzarol T. (2011), Entrepreneurship and innovation. Readings and cases, Tilde University Press.
• Mole K.F., Baldock R., North D. (2013), Who Takes Advice? Firm Size Threshold, Competence, Concerns and Informality in a Contingency Approach, "ERC Research Paper", 9, wrzesień.
• PriceWaterhouseCoopers (2007), Skuteczne działanie, PriceWaterhouseCoopers, Warszawa.
• Raport KRDiRF (2015), Kapitał społeczny i zaufanie w polskim biznesie 2015, Raport Krajowego Rejestru Długów i Rzetelnej Firmy, 2015, https://krd.pl/getattachment/d31be7a8-50b9-47b-7-aeb5-3ff09ce60c71/Kapita -spo eczny-i-zaufanie-w-polskim-biznesie-20.aspx?disposition=attachment, materiał udostępniony 07.02.2018.
• Scott J.M., Irwin D. (2009), Discouraged advisees? The influence of gender, ethnicity, and education in the use of advice and finance by UK SMEs, "Environment and Planning C-Government and Policy", 27(2), ss. 230-245.
• Soriano D.R., Castrogiovanni G.J. (2012), The impact of education, experience and inner circle advisors on SME performance: insights from a study of public development centers, "Small Business Economics", 38, ss. 333-349.
• Strike V.M. (2012), Advising the Family Firm: Reviewing the Past to Build the Future, "Family Business Review", no. 25(2), ss. 156-177.
• Storey D.J. (1990), Firm Performance and Size [w:] Z.J. Acs, D.B. Audretsch (red.), The Economics of Small Firms. A European Challenge, Kluwer Academic Publishers, Dodrech/Boston/London.
• Tyc W., Schneider M. (2017), Kontrakt jako obiekt obserwacji naukowej w teorii ekonomii, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 311, ss. 48-60.
• Walter F., Smallbone D. (2006), Exploring the Role of Trust in Entrepreneurial Activity, "Entrepreneurship Theory and Practice", 30(4), ss. 465-475.
• Yusuf J.-E. (2010), Meeting entrepreneurs' support needs: are assistance programs effective?, "Journal of Small Business and Enterprise Development", 17(2), ss. 294-307.