Zastosowanie oceny technologii w przypadku nanotechnologii. Główne zagadnienia i podejścia teoretyczne

• Autorzy: Tomasz Stępień

Warianty tytułu

Application of Technology Assessment in the Case of Nanotechnology. Major Issues and Theoretical Approaches

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Nanotechnologie stanowią jeden z głównych przedmiotów analiz w ramach teorii technonauki i oceny technologii jak również w przypadku rozwoju tzw. technologii konwergentnych (nano-bio-info). Przedstawione dotychczas analizy nanotechnologii były skoncentrowane na: 1) dylematach naukowo11 teoretycznych, metodologicznych i systemowych związanych z procesem konstytuowania nanotechnologii jako nowego obszaru nauki i techniki; 2) modelach oceny ryzyka, kwestiach związanych z zasadą ostrożności oraz ocenach wizji rozwoju; 3) wymiarze etycznym nanotechnologii związanym z bezpiecznym i zrównoważonym zastosowaniem na masową skalę nano-produktów. Celem prezentowanych analiz jest syntetyzujące nakreślenie samego obszaru badań poświęconych rozwojowi technologicznemu, w szczególności nanotechnologii, w oparciu o kluczowe opracowania przedstawione w ostatniej dekadzie.(abstrakt oryginalny)

EN

Nanotechnologies belong to the major objectives in the theory of technoscience and technology assessment or the development of converging technologies (nano-bio-info). Hereby the presented to date analyses are focused on: 1) theoretical, methodological and systematic dilemmas with regard to the process constituting nanotechnology as a new field of science and technology; 2) models of risk assessment and issues related with the precautionary principle and visions' assessment; 3) ethical dimension of nanotechnology concerning the safe and sustainable mass dissemination of nano-based products. The presented analyses design synthetically the research field devoted to the technological development, especially nanotechnology, basing on the key body literature elaborated in the last decade.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ocena technologii; Nanotechnologia; Rozwój technologiczny

EN

Technology assessment; Nanotechnology; Technological development

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Numer: z. 115
• Strony: 289--301

Twórcy

autor

Tomasz Stępień

• Politechnika Wrocławska

Bibliografia

• 1. Allhoff F., Lin P. (eds.): Nanotechnology & Society. Current and Emerging Ethical Issues. Springer, Heidelberg-New York 2009.
• 2. Andersen J.E., Jaeger B.: Scenario workshops and consensus conferences: towards more democratic decision-making. "Science and Public Policy", Vol. 26, No. 5, 1999.
• 3. Bainbridge W.S.: Public attitudes toward nanotechnology. "Journal of Nanoparticle Research", Vol. 4, 2002.
• 4. Bińczyk E.: Technonauka w społeczeństwie ryzyka. Filozofia wobec niepożądanych następstw praktycznego sukcesu nauki. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012.
• 5. Bińczyk E., Stępień T.: Modeling Technoscience and Nanotechnology Assessment. Perspectives and Dilemmas. "Comparative Studies on Education, Culture and Technology", Vol. 6. Peter Lang Edition, Frankfurt am Main 2014.
• 6. Carrier M., Nordmann A.: Science in the Context of Application: Methodological Change, Conceptual Transformation, Cultural Reorientation, [in:] Carrier M., Nordmann A. (eds.): Science in the Context of Application. "Boston Studies in the Philosophy of Science", Vol. 274. Springer, Dordrecht 2011.
• 7. Collingridge D.: The social control of technology. St. Martin's Press, New York 1980.
• 8. Funtowicz S.O., Ravetz J.R.: Science for the post-normal age. "Futures", Vol. 25, 1993.
• 9. Galison P.: The pyramid and the ring. Presentation at the conference of the Gesellschaft für Analytische Philosophie (GAP), Berlin 2006.
• 10. Gammel S., Lösch A., Nordmann A.: Jenseits von Regulierung: Zum politischen Umgang mit der Nanotechnologie. Akademische Verlagsgesellschaft AKA, Heidelberg 2009.
• 11. Grin J., Grunwald A. (eds.): Vision Assessment: Shaping Technology in 21st Century Society. Towards a Repertoire for Technology Assessment. Springer, Berlin-Heidelberg 2000.
• 12. Grunwald A.: Technikfolgenabschätzung - eine Einführung. Edition Sigma, Berlin 2002.
• 13. Grunwald A.: From Speculative Nanoethics to Explorative Philosophy of Nanotechnology. "Nanoethics", Vol. 4, 2010.
• 14. Grunwald A.: Responsible Nanobiotechnology. Philosophy and Ethics. PAN Stanford Publishing, 2012.
• 15. Grunwald A., Hennen L., Sauter A.: Parlamentarische Technikfolgenabschätzung in Deutschland und Europa. "Aus Politik und Zeitgeschichte. Technik, Folgen, Abschätzung", 64. Jahrgang, Nr. 6-7, 2014.
• 16. Jonas H.: Das Prinzip Verantwortung. Versuch einer Ethik für die technologische Zivilisation. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1979.
• 17. Kearnes M., Macnaghten P.M., Wilsdon J.: Governing at the nanoscale. People, policies and emerging technologies. Demos, London 2006.
• 18. Keiper A.: Nanoethics as a discipline? "The New Atlantis. "A Journal of Technology & Science", 2007.
• 19. Kunkle G.C.: New Challenge or the Past Revisited? The Office of Technology Assessment in Historical Context. "Technology in Society", Vol. 17, No. 2, 1995.
• 20. Nordmann A.: If and Then: a critique of speculative nanoethics. "Nanoethics", Vol. 1, 2007.
• 21. Nordmann A.: Philosophie der NanoTechnoWissenschaften, [in:] Gammel S., Lösch A., Nordmann A.: Jenseits von Regulierung: Zum politischen Umgang mit der Nanotechnologie. Akademische Verlagsgesellschaft AKA, Heidelberg 2009.
• 22. Renn O., Roco M.C.: Nanotechnology and the need for risk governance. "Journal of Nanoparticle Research", Vol. 8, 2006.
• 23. Renn O., Roco M.C.: Nanotechnology Risk Governance. International Risk Governance Council, White Paper No. 2, Geneva 2006.
• 24. Roco M.C., Bainbridge W.S. (eds.): Societal Implications of Nanoscience and Nanotechnology. Final Report from the Workshop at the National Science Foundation. Arlington 28-29.09.2000. Kluwer, Dordrecht 2001.
• 25. Schomberg R.: A Vision of Responsible Research and Innovation, [in:] Owen R., Bessant J., Heintz M. (eds.): Responsible Innovation. Managing the responsible emergence of science and innovation in society. John Wiley & Sons, West Sussex 2013.
• 26. Schot J.W.: Constructive Technology Assessment and Technology Dynamics: The Case of Clean Technologies. "Science, Technology & Human Values", Vol. 17, No. 1, 1992.
• 27. Stępień T.: Heuristics of Technosciences. Philosophical Framing in the Case of Nanotechnology. Peter Lang Edition, Frankfurt am Main 2016.
• 28. Ziman J.: Real Science. What It Is, and What It Means. Cambridge University Press, Cambridge 2000.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.115.17