Kluczowe kompetencje firm rodzinnych

• Autorzy: Dariusz Nowak

Warianty tytułu

Core Competencies of Family Business

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Skomplikowane procesy związane z globalizacją, integracją i liberalizacją działalności gospodarczej wymuszają na przedsiębiorcach podejmowanie złożonych działań, których celem jest zapewnienie wzrostu, rozwoju i długookresowego utrzymania się na rynku. W praktyce podkreśla się bowiem, że dotychczasowe metody walki konkurencyjnej, wykorzystujące standardowe mechanizmy oparte na produkcie, cenie, marketingu i dystrybucji, wyczerpały swoje możliwości. Koniecznym stało się znalezienie nowego rozwiązania, które zaimplementowałoby wiele rozproszonych walorów organizacji w jedną spójną całość. Utworzona platforma powinna zapewnić możliwość formułowania długofalowej i przede wszystkim perspektywicznej strategii rozwoju. Przedsiębiorstwa chcąc bowiem efektywnie konkurować, muszą podejmować szereg inicjatyw, w tym wdrażać nowe produkty i usługi oraz technologie, dbać o odpowiednią jakość wyrobów, nadążać za zmieniającymi się potrzebami klientów, identyfikować rynki wschodzące, uruchamiać nowe przedsięwzięcia, a także generować nowe innowacyjne pomysły. Realizacja powyższych postulatów wymaga posiadania i rozwijania odpowiednich atutów, które w określonych warunkach mogą przyjmować postać kluczowych kompetencji. Uważa się, że biorą one aktywny udział w dostarczaniu klientowi wartości, umożliwiają pozytywne wyróżnianie się, a także ekspansję na inne, dotychczas nieobsługiwane rynki. Przyjęcie zatem koncepcji kluczowych kompetencji, opartej na niepowtarzalnych umiejętnościach i unikalnych zasobach, jako podstawy realizowanej strategii przyczynia się do sukcesu organizacji i budowy przewagi konkurencyjnej. W najprostszym ujęciu należy przez nie rozumieć zbiór wyróżniających się atrybutów organizacji, jej właściwości, zachowania, kultury, zasobów, umiejętności oraz doświadczenia, które w końcowym efekcie kształtują właściwą pozycję konkrecyjną. W praktyce uważa się, że prawidłowo zidentyfikowane i wykorzystane kompetencje pozwalają poprawić produktywność, zwiększyć wydajność, zredukować ryzyko, nabywać nowe umiejętności, a także optymalizować wykorzystanie zasobów. Rozpatrywane mogą być z różnych punktów widzenia, można bowiem identyfikować kluczowe kompetencje sektora, gałęzi, branży, a także pojedynczego podmiotu gospodarczego. W warunkach polskich szczególnie istotne jest badanie dotyczące sektora małych i średnich przedsiębiorstw, w tym firm rodzinnych. Dane statystyczne wskazują bowiem, że jest to bardzo istotna i znacząca grupa podmiotów. Według Raportu Firma rodzinna to marka [2016] na 2,3 mln firm prywatnych prowadzących działalność w Polsce aż 828 tys. to firmy z tożsamością rodzinną, które generują 322 mld złotych PKB (18%). Zajmują się głównie handlem hurtowym i detalicznym, przetwórstwem przemysłowym, budownictwem i działalnością profesjonalną. Biorąc powyższe rozważania pod uwagę, w tym specyfikę działalności, dużą elastyczność, a także otwartość na zmiany zachodzące w otoczeniu, sformułowano cel opracowania, za który przyjęto identyfikację i ocenę kluczowych kompetencji przedsiębiorstw rodzinnych. Podstawą realizacji celu było przeprowadzone w 2017 roku badanie empiryczne na próbie 74 przedsiębiorstw rodzinnych. Identyfikacji dokonano, korzystając ze specjalnie skonstruowanego kwestionariusza, w ramach szerszych badań dotyczących współzależności i strategii współpracy. W niniejszym opracowaniu przedstawione zostały wstępne wyniki badania, pozwalające rozpoznać najbardziej istotne atrybuty firm rodzinnych w zakresie aspektów technologicznych, behawioralnych, relacyjnych, zasobowych, strategicznych i rynkowych. (fragment tekstu)

EN

The concept of key competences in practice is considered to be one of the most important strategies of competitive struggle. Properly implemented it allows to use own potential in the most optimal way. It is emphasized that key competences can be analyzed from different perspectives, approaches, including that from the point of view of specific groups of enterprises. In this paper, the aim is to identify and evaluate the key competences of family businesses, assuming that these enterprises are characterized by certain, unique advantages. The paper is of theoretical and empirical nature. The theoretical part was based on the analysis of Polish and English bibliography and the empirical part on the basis of surveys which were carried out on a sample of 76 entities representing family businesses. The analysis done allowed to state that the majority of competences of family enterprises are of standard character, related to the quality of manufactured products or services provided as well as related to the image of the company and partner relations with the contractors. A number of competences have been identified that are specific for this group of entities: high work culture, professional approach to the buyer, openness and flexibility and involvement of owners in achieving the goals. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo rodzinne; Kompetencje; Przewaga konkurencyjna

EN

Family-owned business; Competences; Competitive advantage

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Numer: t. 19, z. 7, cz. 1 Firmy rodzinne - zarządzanie, rozwój, przedsiębiorczość
• Strony: 275--290

Twórcy

autor

Dariusz Nowak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Agha S., Alrubaiee L., Jamhour M. (2012), Effect of Core Competence on Competitive Advantage and Organizational Performance, "International Journal of Business and Management", Vol. 7, No. 1, ss. 192-204.
• Bacha E. (2012), The Impact of Information Systems on the Performance on the Core Competence and Supporting Activities of a Firm, "Journal of Management Development", Vol. 31, No. 8, ss. 752-763.
• Chen Y., Wu T. (2007), An Empirical Analysis of Core Competence for High-Tech Firms and Traditional Manufactures, "Journal of Management Development", vol. 26, no. 2, ss. 159-168.
• Chua J.H., Chrisman J.J., Sharma P. (1999), Deffining the Family Business by Behavior, Entrepreneurship Theory and Practice", Vol. 23, No. 4, ss. 19-39.
• Collins L., O'Regan N. (2010), The Evolving Field of Family Business, "Journal of Family Business Management", Vol. 1, No. 1, ss. 5-13.
• Cyrus K.M., Moghaddam M.R. (2014), Core Competence - a New Model, [online], www.savelibrary.com/file/core-competency-a-new-model, dostęp: 7.03.2016.
• Eden C., Ackermann F. (2010), Competences, Distinctive Competences, and Core Competences [w:] R. Sanchez, A. Heene, T.E. Zimmermann (red.), "Research in Competence-Based Management", Vol. 5, ss. 3-33.
• Fiegener M.K. (2010), Locus of Ownership and Family Involvement in Small Private Firms, "Journal of Managing Studies", Vol. 47, No. 2, ss. 296-321.
• European Commission (2009), Final Report on the Expert Group Overview of Family-Business-Relevant Issues: Research, Networks, Policy Measures and Existing Studies, November, [online], http://edz.bib.uni-mannheim.de/daten/edz-h/gdb/09/family_business_expert_group_report_en.pdf, dostęp: 12.03.2018.
• Firma rodzinna to marka (2016), Raport z badania przeprowadzonego w ramach projektu Statystyka firm rodzinnych, Instytut Biznesu Rodzinnego, Poznań.
• Francioli F., Albanese M. (2017) The Evaluation of Core Competencies in Networks: The Networks Competence Report, "Journal of Intellectual Capital", Vol. 18, No. 1, ss. 189-216.
• Harms H. (2014), Review of Family Business Definitions: Cluster Approach and Implications of Heterogeneous Application for Family Business Research, "International Journal for Financial Studies", Special Issue Performance and Behavior of Family Business, ss. 280-314.
• Henssen B., Voordeckers W., Lambrechts F., Koiranen M. (2011), A Different Perspective of Defining Family Firms: The Ownership Construct Revisited, Conference paper, 11th Annual World Family Business Research Conference, At Sicily, Italy.
• Ji G. (2012), Research on the Intrinsic Relationship of Customer Value and Corporate Core Competence, International Conference on Medical Physics and Biomedical Engineering, [online], www.sciencedirect.com, dostęp: 16.02.2016.
• Kak A. (2004), Strategic Management, Core Competence and Flexibility: Learning Issues for Select Pharmaceutical Organizations, "Global Journal of Flexibility Systems Management", vol. 5, no. 4, ss. 1-15.
• Ljungquist U. (2007), Core Competency Beyond Identification: Presentation of the Model, "Management Decision", Vol. 45, No. 3, ss. 393-402.
• Ljungquist U. (2013), Adding Dynamics to Core Competence Concept Applications, "European Business Review", Vol. 25, No. 5, ss. 453-465.
• Lopes R., Sbragia R., Qualharini E. (2015), The Psychological Contract and Project Management as a Core Competence of the Organization, 29th World Congress International Project Management Association, Panama.
• McCabe H.M. (2012), Simple Enough? Implementing a Smooth Client Relation to Reduce Friction, "Practitioner", Vol. 8, No. 7, [online], http://c.ymcdn.com/sites/www.ffi.org dostęp: 12.03.2018.
• Memili E. (2015), Performance and Behavior of Family Firms, "International Journal of Financial Studies", Vol. 3, ss. 423-430.
• Meneses R., Coutinho R., Pinho J.C. (2014), The Impact of Succession on Family Business Internationalisation, "Journal of Family Business Management", Vol. 4, No. 1, ss. 24-45.
• Ng H.S., Kee D.M. (2018), The Core Competence of Successful Owner-Managed SMEs, "Management Decision", Vol. 56, No. 1, ss. 252-272.
• Nowak D., Wojtkowiak G.(2016), Identyfikacja i ocena kluczowych kompetencji w przedsiębiorstwach przemysłowych - wyniki badań, "Studia Oeconomica Posnaniensia", Vol. 4, No. 2, ss. 52-69.
• Prahalad C.K., Hamel G. (1990), The Core Competence of the Corporation, "Harvard Business Review", May-June, ss. 78-90.
• Reynaud E., Simon E. (2006), The Secrets of a Good Winery: Core Competence, "British Food Journal", Vol. 108, No. 4, ss. 243-255.
• Rusin A. (2016), Firmy rodzinne. Największe problemy, "Medical Maestro Magazine", Vol. 12, ss. 1629-1776.
• Sharma P., Chrisman J., Gersick K. (2012), 25 Years of Family Business Review: Reflections on the Past and Perspectives for the Future, "Family Business Review", Vol. 25 No. 1, ss. 5-15.
• Sułkowski Ł., Marjański A., (2009), Firmy rodzinne. Jak osiągnąć sukces w sztafecie pokoleń, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Więcek-Janka E., Lewandowska A. (2017), Model pięciu poziomów definiowania przedsiębiorstw rodzinnych, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", tom XVIII, Zeszyt 6, ss. 159-176.
• Yang C.C. (2015), The Integrated Model of Core Competence and Core Capability, "Total Quality Management & Business Excellence", Vol. 26, No. 1, ss. 173-189.
• Zachary R.K. (2011), The Importance of the Family System in Family Business, "Journal of Family Business Management", Vol. 1, No. 1, ss. 26-36.
• Zellweger T.M., Eddleston K.A., Kellermanns F.W. (2010), Exploring the Concept of Familiness: Introducing Family Firm Identity, "Journal of Family Business Strategy", Vol. 1, No. 1, ss. 54-63.