Perspektywy rozwoju wybranych technologii społeczeństwa informacyjnego do roku 2025

• Autorzy: Andrzej M.J. Skulimowski

Warianty tytułu

Development Prospects of Selected Information Society Technologies until 2025

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono wybrane wyniki i metody projektu foresightowego pt. "Scenariusze i trendy rozwojowe wybranych technologii społeczeństwa informacyjnego do roku 2025" (akronim SCETIST) zrealizowanego w latach 2010-2013 przez konsorcjum w składzie Fundacja Progress & Business w Krakowie (Lider Projektu), Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN w Gliwicach, Uniwersytet Jagielloński, oraz programu wdrażania jego rezultatów w instytu-cjach publicznych i przedsiębiorstwach (2013-2016). W ramach projektu wykonano m.in. analizę trendów technologicznych i społecznych oraz scenariuszy rozwojowych. Zostały one opracowane m.in. w oparciu o odpowiedzi ekspertów w badaniu delfickim, analizy bibliometryczne, patentometryczne i webometryczne. Na potrzeby projektu SCETIST opracowano zestaw metod analizy scenariuszowej wykorzystujących tzw. scenariusze elementarne i sieci antycypacyjne, które pozwoliły na utworzenie scenariuszy głównych dla każdej analizowanej technologii oraz dla procesów ekonomiczno-społecznych społeczeństwa informacyjnego. Są to m.in. scenariusze podstawowych aplikacji, produktów i wybranych technologii zorientowanych na użytkownika końcowego, takich jak m-health ("mobilne zdrowie"), czy e-learning, scenariusze rozwoju technologicznego i perspektyw rynkowych zaawansowanego oprogramowania dla przedsiębiorstw, w tym zwłaszcza systemów wspomagania decyzji (SWD), rekomenderów i aplikacji webowych klasy ERP działających w tzw. chmurze. Opracowano także scenariusze rozwoju naukowo-technologicznego i implikacji społecznych systemów neurokognitywnych i wizyjnych, powiązane z nimi scenariusze rozwoju systemów autonomicznych opartych o metody sztucznej inteligencji oraz scenariusze rozwoju informatyki kwantowej. W artykule przedstawiono również innowacyjną metodykę wielorundowych badań delfickich online oraz podano najważniejsze wnioski i rekomendacje wypływające z wykonanych badań i ich dotychczasowych wdrożeń. Więcej informacji o projekcie SCETIST można znaleźć w szczegółowych opracowaniach tematycznych na stronie www.ict.foresight.pl. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper presents selected results and the methodology of the foresight project SCETIST (2010-2013) devoted to the future prospects of selected information society technologies (IST) as well as to the related social and economic trends. The project has been conducted by the consortium of three partners: the Progress & Business Foundation (project leader), Jagiellonian University, Kraków, and the Institute of Theoretical and Applied Computer Science of the Polish Academy of Sciences, Gliwice. The real-life implementation of the project results is outlined as well. Technological trends and scenarios have been elicited using a novel online expert Delphi. Another web-based application supported group information society model building and applying it to IST trend simulation. The resulting model was a hybrid discrete-time/discrete-event control system. The scenarios construction was based on an original approach of elementary scenarios filtering by anticipatory networks to yield a small set of principal scenarios for each technology and social process concerned. In this paper we present trends and scenarios of end-user information technologies, such as decision support and recommendation systems, cloud-based ERP systems, m-health, e-learning, and other. The development scenarios and expected social impact of advanced neurocognitive and vision systems as well as of their deployment in artificial autonomous systems are briefly outlined. The final section presents conclusions and recommendations to the policy makers and enterprises. More information about the outcomes of the project can be found at the website www.ict.foresight.pl. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo informacyjne; Rozwój technologii informacyjnej; Metoda foresight; Prognozowanie

EN

Information society; Information technology development; Foresight method; Forecasting

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2018
• Numer: z. nr 53
• Strony: 61--75

Twórcy

autor

Andrzej M.J. Skulimowski

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Börjeson L., Höjer M., Dreborg K., Ekvall T., Finnveden G., 2006, Scenario types and techniques: towards a user's guide, Futures, 38(7), s. 723-739.
• Gnatzy T., Warth J., von der Gracht H., Darkow I.-L., 2011, Validating an innovative real-time Delphi approach - A methodological comparison between real-time and conventional Delphi studies, "Technological Forecasting and Social Change", 78(9), s. 1681-1694.
• Hasson F., Keeney S., 2011, Enhancing rigour in the Delphi technique research, "Technological Forecasting and Social Change", 78(9), s.1695-1704.
• Hepp, M., 2006, Products and Services Ontologies: A Methodology for Deriving OWL Ontologies from Industrial Categorization Standards, "International Journal on Semantic Web and Information Systems", 1(2), s. 72-99.
• Ji X.D., Zhao X.J., Chao X.L., 2006, A novel method for multistage scenario generation based on cluster analysis, "International Journal on Information Technology and Decision Making", 5, s. 513-530, https://doi.org/10.1142/S0219622006002106.
• Linstone H.A., Turoff M. (red.), 1975, The Delphi Method. Techniques and Applications. Electronic version © Harold A. Linstone, Murray Turoff, 2002, s. 616.
• Okoń-Horodyńska E., Skulimowski A.M.J., 2010, Wykorzystanie rezultatów badawczych foresightu przy wspomaganiu decyzji strategicznych w przedsiębiorstwach, "Chemik - Nauka - Technika - Rynek", 64(6), s. 440-450.
• Okoń-Horodyńska E., Wisła R., Sierotowicz T., 2011, Evaluation of the Development Potential of the Information Society in European Union Countries on the Basis of Patent Activity in the ICT Sector, Transformations in Business and Economics, 10(2A), art. 23A, s. 452-462.
• Projekt "MOVING", "Training towards a society of data-savvy information professionals to enable open leadership innovation", Horizon 2020 grant agreement No. 693092, www.moving-project.eu (dostęp: 01.06.2017)
• Rowe, G., Wright, G., 1999, The Delphi technique as a forecasting tool: issues and analysis, "International Journal of Forecasting", 15(4), s. 353-375.
• Skulimowski A.M.J., 2009, Metody roadmappingu i foresightu technologicznego, "Chemik - Nauka - Technika - Rynek", 42(5), s. 197-204.
• Skulimowski A.M.J., 2011, Freedom of choice and creativity in multicriteria decision making [w:] Knowledge, Information, and Creativity Support Systems: 5th international conference, red. T. Theeramunkong i in., KICSS 2010: Chiang Mai, Thailand, November 25-27, 2010: revised selected papers, Lecture Notes in Artificial Intelligence, 6746, s. 190-203, Springer-Verlag, https://dx.doi.org/10.1007/978-3-642-24788-0_18.
• Skulimowski A.M.J., 2012a, Discovering Complex System Dynamics with Intelligent Data Retrieval Tools [w:] Sino-foreign-interchange workshop on Intelligent Science and Intelligent Data Engineering IScIDE 2011, red. Y. Zhang i in, Xi'an, China, Oct. 23-26, 2011, Lecture Notes in Computer Science, 7202, s. 614-626, Springer, https:// dx.doi.org/10.1007/978-3-642-31919-8_78.
• Skulimowski A.M.J., 2012b, A foresight support system to manage knowledge on information society evolution [w:] Social Informatics: 4th International Conference, SocInfo 2012, red. K. Aberer, A. Flache, W. Jager, L. Liu, J. Tang, Ch. Guéret, Lausanne, Switzerland, Dec. 5-7, 2012: Proceedings, Springer-Verlag, Lecture Notes in Computer Science, 7710, s. 246-259, https://dx.doi.org/10.1007/978-3-642-35386-4_19.
• Skulimowski A.M.J., 2014, Anticipatory Network Models of Multicriteria Decision-Making Processes, "International Journal of Systems Science", 45(1), s. 39-59, https:// dx.doi.org/ 10.1080/00207721.2012.670308.
• Skulimowski A.M.J., Badecka I., 2016, Software Innovation Dynamics in CMSs and Its Impact on Enterprise Information Systems Development [w:] Research and Practical Issues of Enterprise Information Systems, red. A. Tjoa, L. Xu, M. Raffai, N. Novak, CONFENIS 2016. Springer-Verlag, Lecture Notes in Business Information Processing, 268, s. 309-324, https://dx.doi.org/10.1007/978-3-319-49944-4_23.
• Skulimowski A.M.J., Badecka I., Czerni M., Klamka J., Kluz D., Ligęza A., Okoń- -Horodyńska E., Pukocz P., Rotter P., Tadeusiewicz R., Wisła R., 2017, Trendy i scenariusze wybranych technologii społeczeństwa informacyjnego. Seria: Problemy Nauk o Decyzji i Prognozowania, t. 1, Wydawnictwo Naukowe Fundacji Progress & Business, Kraków, s. 648.
• Skulimowski A.M.J., Kluz D., 2016, Wielorundowa analiza delficka jako narzędzie grupowego wspomagania decyzji [w:] Analiza i wspomaganie decyzji w praktyce gospodarczej, red. T., Trzaskalik, Seria: Informatyka w badaniach operacyjnych, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, s. 70-97.
• Skulimowski A.M.J., Pukocz P., 2011, Systemy wspomagania decyzji strategicznych oparte na roadmappingu technologicznym. PAR Pomiary Automatyka Robotyka, 15(12), s. 165-172.
• Skulimowski A.M.J. (red.), 2013, Scenariusze i trendy rozwojowe wybranych technologii społeczeństwa informacyjnego do roku 2025, Raport Końcowy, Projekt WND- -POIG.01.01.01-00-021/09. Wydawnictwo Naukowe Fundacji Progress & Business, Kraków, (www.ict.foresight.pl).
• Tapio P., 2003, Disaggregative policy Delphi: using cluster analysis as a tool for systematic scenario formation, "Technological Forecasting and Social Change", 70(1), s. 83-101.
• Von der Gracht H.A., 2012, Consensus measurement in Delphi studies: Review and implications for future quality assurance, "Technological Forecasting and Social Change" 79(8), s. 1525-1536.
• Von der Gracht H.A., Bañuls V.A., Turoff M., Skulimowski A.M.J., Gordon T.J., 2015, Foresight support systems: The future role of ICT for foresight. "Technological Forecasting and Social Change", 92, s. 1-6, http://dx.doi.org/ 10.1016/j.techfore.2014.08.010.
• Webster F., 2006, Theories of the Information Society, 3rd Ed., London, Routledge.
• Winiarczyk R., Gawron P., Miszczak J.A., Pawela Ł., Puchała Z., 2013, Analysis of patent activity in the field of quantum information processing, "International Journal of Quantum Information", 11, art. nr 1350007.
• Wisła R., 2013, Ochrona patentowa technologii społeczeństwa informacyjnego - analiza porównawcza do roku 2025 [w:] Scenariusze i trendy rozwojowe wybranych technologii społeczeństwa informacyjnego do roku 2025, red. A.M.J. Skulimowski, Raport Końcowy, Projekt WND-POIG.01.01.01-00-021/09. Wydawnictwo Naukowe Fundacji Progress & Business, Kraków, s. 525-541 (www.ict.foresight.pl, dostęp: 01.06.2017 r.).

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2018.1.4