Imigracja do Polski współcześnie : przegląd statystyczny, kryteria inkluzyjności, dyskryminacja

• Autorzy: Adam Rogala-Lewicki

Warianty tytułu

Contemporary Immigration to Poland : Statistical Review, Inclusiveness Criteria, Discrimination

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przed Polską w najbliższych latach stoją dwa najpoważniejsze wyzwania cywilizacyjne: uniknięcie pułapki krajów średniego dochodu oraz wybicie się na poziom krajów o wysokiej stopie innowacyjności. Tymczasem statystki demograficzne są bardzo niekorzystne. Demografowie ostrzegają, że za 40 lat liczba Polaków zmaleje do 32 milionów. Polska będzie potrzebować imigrantów dla wypełnienia luki demograficznej i rekapitalizacji starzejącego się społeczeństwa. Tymczasem, spośród krajów UE, ma jeden z najniższych wskaźników obecności cudzoziemców w społeczeństwie. Mimo że kraj posiada bogate doświadczenia wielokulturowe, to w okresie powojennym doszło do sztucznego wykrystalizowania homogenicznego społeczeństwa. Jednakże od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku - Polska jako tradycyjny kraj emigrantów - staje się systematycznie krajem przeznaczenia i tranzytu. Ilość cudzoziemców znacząco się zwiększa, szczególnie od momentu wstąpienia do strefy Schengen. W ramach Unii Europejskiej kraj stał się ogniwem europejskiej polityki i przyjął wiele uregulowań, chociażby w zakresie antydyskryminacji, czy inkluzyjności. Dane statystyczne wskazują na wyraźne zwiększenie się liczby wydawanych wiz, zezwoleń na pobyt, wzrost skali zatrudnionych imigrantów oraz wzrost liczby osób wnioskujących o azyl. Analiza danych z 2015 roku wskazuje, że sytuacja migracyjna w Polsce jest nadal zdominowana przez napływ obywateli Ukrainy. Top 10 imigracji wygląda następująco: Ukraina, Niemcy, Rosja, Białoruś, Wietnam, Włochy, Francja, Chiny, Bułgaria i Wielka Brytania. (abstrakt oryginalny)

EN

In the forthcoming years, Poland will face two most serious challenges: avoiding the middle-income trap and catching up with the countries at a high competitiveness and innovation level. However, demographic statistics are very unfavorable. Demographers warn that in 40 years' time, the number of Poles will decrease to 32 million. Poland will need to fill in the demographic gap with immigrants to start recapitalization of its aging population. Yet, among the EU countries, Poland has one of the lowest indicators of net migration and the rate of foreigners in the society. Although pre-war Poland had a rich multicultural experience, in the post-war period a homogeneous society was artificially developed. However, since the early nineties of the twentieth century, Poland, as a traditional country of immigrants, has been systematically changing into a country of destination and transit. The number of foreigners has significantly increased, especially since the accession to the Schengen area. Within the European Union, the country has become a link in the European policy, in the field of anti-discrimination, or inclusiveness. Statistical data show a clear increase in the number of issued visas and residence permits, in the scale of employed immigrants and in the number of asylum seekers. The analysis of data of 2015 indicates that the migration situation in Poland is still dominated by the influx of the citizens of Ukraine. The top 10 immigration origin countries are as follows: Ukraine, Germany, Russia, Belarus, Vietnam, Italy, France, China, Bulgaria and the United Kingdom.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemiany demograficzne; Imigracja; Dyskryminacja; Analiza danych statystycznych

EN

Demographic transformation; Immigration; Discrimination; Statistical data analysis

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 4 (59)
• Strony: 116--146

Twórcy

autor

Adam Rogala-Lewicki

• Wyższa Szkoła Gospodarki Krajowej w Kutnie

Bibliografia

• Bieniecki M., Frelak J., Non-Poles on the Polish labour market. Problems and Challenges. An overview of the issue of racial/ethnic discrimination in the private sector in Poland, Gliwice 2005.
• Cudzoziemcy w Polsce. Podręcznik dla funkcjonariuszy w Polsce, M. Łysień (red.), Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2015.
• Chmielewska I., Dobroczek G., Puzynkiewicz J., Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce - raport z badania, Badanie zrealizowane w 2015 r., Departament Statystki Narodowego Banku Polski, Warszawa 2016.
• Cianciara D., Dudzik K., Lewczuk A., Pinkas J., Liczba, charakterystyka i zdrowie imigrantów w Polsce, "Problemy Higieny i Epidemiologii" 2012.
• Dyskryminacja cudzoziemców w Polsce w latach 2008-2010, http://www. bezuprzedzen.org/dyskryminacja/index.php?dzial=UD_Badania%20op [dostęp: 04.04.2016].
• Fiałkowska K., Wiśniewski J., Polityka integracyjna Wielkiej Brytanii wobec uchodźców, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2009, http://interwencjaprawna.pl/docs/polityka-integracyjna-wielkiej-brytanii-wobec-uchodzcow. pdf [dostęp: 24.05.2016].
• Frelak J., Klaus W., Integracja uchodźców w Polsce. Rekomendacje i dobre praktyki, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007, http://www.isp.org. pl/files/11937006250826226001202486831.pdf [dostęp: 19.05.2016].
• Godlewska J., Migracje i imigranci w Polsce - skala, podstawy prawne, polityka, Instytut Polityki Społecznej UW, http://www.eapn.org.pl/expert/files/ Migracje%20i%20imigranci%20w%20Polsce-skala,%20podstawy%20 prawne,%20polityka.pdf [dostęp: 17.05.2016].
• Hut P., Doświadczenia życiowe przed przybyciem do Polski osób ubiegających się o status uchodźcy, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2007.
• Iglicka K., Olszewska O., Stachurski A., Żurawska J., Dylematy polityki migracyjnej Polski, Instytut Studiów Społecznych UW, Prace migracyjne 2005, Nr 58.
• Imigranci w Polsce. Pod względem ich liczby zajmujemy drugie miejsce w Europie. Jak to możliwe?, https://wirtualnapolonia.com/2015/10/29/imigranci-w-polsce-pod-wzgledem-ich-liczby-zajmujemy-drugie-miejsce-w-europie-jak-tomozliwe/ [dostęp: 21.05.2016].
• Integracja czy dyskryminacja? Polskie wyzwania i dylematy wielokulturowości, K. Iglicka (red.), Warszawa 2003.
• Integracja i dyskryminacja - krajobraz 2009, Instytut Polityki Społecznej, http://www.isp.org.pl/files/15092712760608654001258628195.pdf [dostęp: 17.05.2016].
• Jaworek J., Piotrowska K., Polityka migracyjna Polski, Niemiec i Szwecji, http:// kolegia.sgh.waw.pl/pl/KES/struktura/kue/publikacje/Documents/KarolinaPiotrowska-Joanna-Jaworek-Polityka-Migracyjna%20(1).doc [dostęp: 24.05.2016].
• Klaus W., Integracja - marginalizacja - kryminalizacja, czyli o przestępczości cudzoziemców w Polsce, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Nr 1/2011, http://interwencjaprawna.pl/docs/ARE-111-przestepczosc-cudzoziemcy. pdf [dostęp: 23.05.2016].
• Konieczna-Sałamatin J., Imigracja do Polski w świetle danych urzędowych, Instytut Społeczno-Ekonomicznych Ekspertyz Instytutu Socjologii UW, http://www.i-see.org.pl/strona/uploads/ngrey/Documents/Analiza_danych_ urzedowych_JKS.pdf [dostęp: 07.06.2016].
• Kozień M., Imigranci w Polsce - wyzwania dla polityki społecznej, "Polityka Społeczna" 2004, Nr 11-12.
• Krajobraz dyskryminacji I, "Raporty Migracyjne" 2003, nr 1, Instytut Polityki Społecznej, http://www.bezuprzedzen.org/doc/raporty_migracyjne_I.pdf [dostęp: 17.05.2016].
• Krajobraz dyskryminacji II, "Raporty Migracyjne" 2003, nr 4, Instytut Polityki Społecznej, http://ips.uw.edu.pl/pliki/publikacje/migracje/raportm4.pdf [dostęp: 17.05.2016].
• Mikulska A., Ksenofobia i dyskryminacja na tle etnicznym w Polsce - zarys sytuacji, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2008, https://www. mswia.gov.pl/download.php?s=1&id=4088 [dostęp: 23.05.2016].
• Obcokrajowcy pracujący w Polsce, Komunikat z badań, BS/150/2006, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2016, http://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2006/K_150_06.PDF [dostęp: 15.05.2016].
• Pacek M., Polish Policy of Migration Compared to the EU Solutions, Yearbook of Polish European Studies 2006, Nr 10, s. 63-88, http://www.ce.uw.edu. pl/pliki/pw/Y_10_pacek_migration.pdf [dostęp: 03.06.2016].
• Pogodzińska P., Integracja i przeciwdziałanie dyskryminacji imigrantów na szwedzkim rynku pracy, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2011, http:// www.isp.org.pl/uploads/filemanager/dyskryminacjamigrantownarynkupracy-Szwecja.pdf [dostęp: 24.05.2016].
• Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczania bezrobocia, red. P. Kaczmarczyk, M. Okólski, Warszawa 2008.
• Polityka państwa wobec migracji powrotnych własnych obywateli. Teoria i praktyka, red. M. Lesińska, Ośrodek Badań nad Migracjami, CMR Working Papers 2010, Nr 44/102.
• Przybysze z bliska i daleka, czyli o imigrantach w Polsce, Komunikat z badań Nr 93/2015, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2015, http:// www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_093_15.PDF [dostęp: 15.05.2016].
• Przystanek Polska. Analiza programów integracyjnych dla uchodźców, J. Frelak, W. Klaus, J. Wiśniewski (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007, http://www.isp.org.pl/files/20145565800346360001224674140.pdf [dostęp: 19.05.2016].
• Rajkiewicz A., Raport w sprawie polityki migracyjnej państwa, Materiał Rządowej Rady Ludnościowej, Warszawa 2003.
• Raport polskiej służby konsularnej za 2013 r., http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/publikacje/ [dostęp: 04.05.2016].
• Rocznik Demograficzny 2012, Główny Urząd Statystyczny, http://stat.gov.pl/ cps/rde/xbcr/gus/rs_rocznik_demograficzny_2012.pdf [dostęp: 22.05.2016].
• Równe traktowanie w zatrudnieniu. Przepisy a rzeczywistość, red. K. Kędziora, K. Śmiszek, M. Zima, Warszawa 2009, http://www.ptpa.org.pl/images/ publikacje/raport_pdf.pdf [dostęp: 05.04.2016].
• Stosunek do innych narodów, Komunikat z badań Nr 14/2015, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2015, http://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2015/K_014_15.PDF [dostęp: 23.05.2016].
• System badań migracji zagranicznych, Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Demograficznych - Wydział Analiz i Badań Migracji, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/l_system_badan_statystyki_migracji.pdf [dostęp: 18.05.2016].
• Szaniawska-Schwabe M., Polityka imigracyjna Republiki Federalnej Niemiec, "Przegląd Zachodni" 2009, Nr 4.
• Tożsamość narodowa Polaków oraz postrzeganie mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, Komunikat z badań BS/84/2005, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2005, http://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2005/K_084_05.PDF [dostęp: 23.05.2016].
• Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz, red. J. Chlebny, Warszawa 2015.
• Urban E., Piotrowicz M., Cudzoziemcy w Polsce - dyskryminacja i przestępczość, "Problemy Higieny i Epidemiologii" 2012, Nr 93(1), s. 195-202, http://www.phie.pl/pdf/phe-2012/phe-2012-1-195.pdf [dostęp: 23.05.2016].
• Wencel K., Klaus W., Dyskryminacja Cudzoziemców w Polsce w latach 2008- 2010, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Biuletyn nr 6/2010, http:// interwencjaprawna.pl/docs/ARE-610-dyskryminacja-praktyka.pdf [dostęp: 20.05.2016].
• Wzrosła liczba cudzoziemców pracujących w Polsce, http://metrocafe.pl/metro cafe/1,145523,19657212,wzrosla-liczba-cudzoziemcow-pracujacych-w-pol sce-to-glownie.html [dostęp: 24.05.2016].