Skutki stabilizacyjnej polityki fiskalnej w krajach Unii Europejskiej w okresie kryzysu gospodarczego : próba oceny

• Autorzy: Joanna Działo

Warianty tytułu

Results of Discretionary Fiscal Policy in the European Union Countries in the Economic Crisis Period

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza i ocena reakcji fiskalnej polityki stabilizacyjnej na kryzys finansowy i jego skutki w krajach Unii Europejskiej. Dla zrealizowania celu badawczego, poddano analizie dwa etapy polityki stabilizacyjnej podejmowanej w okresie kryzysu. Pierwszy etap, od początku kryzysu do przełomu lat 2009 i 2010, charakteryzował się wdrożeniem działań stymulujących gospodarki za pomocą ekspansji fiskalnej, które w konsekwencji przyczyniły się do gwałtownego wzrostu deficytów sektora finansów publicznych i długu publicznego w większości państw UE. Dlatego drugi etap unijnej polityki stabilizacyjnej, od 2010 roku, zakładał odejście od dotychczasowej polityki fiskalnej (ze względu na narastający dług publiczny) oraz powrót do koncepcji zrównoważonych finansów publicznych i redukcji długu. W artykule podjęto również próbę ewaluacji skuteczności podejmowanych w tym czasie działań stabilizacyjnych.(abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to analyse and assess the response of fiscal stabilisation policy to the financial crisis and its effects in the European Union countries. To achieve the research goal, two stages of the stabilisation policy during the crisis are analysed. The first stage, from the beginning of the crisis to the turn of 2010, was characterised by the implementation of tools stimulating the economy through fiscal expansion, which as a consequence contributed to a sharp increase in deficits and public debt in most EU countries. Therefore, the second stage of the EU's stabilization policy, from 2010 onward, assumed a departure from the current fiscal policy (due to the growing public debt) and a return to the concept of sustainable public finances and debt reduction. The paper also attempts to evaluate the effectiveness of stabilisation activities undertaken at that time.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kryzys gospodarczy; Polityka fiskalna; Polityka stabilizacyjna

EN

Economic crisis; Fiscal policy; Stabilisation policy

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 1 (60)
• Strony: 53--82

Twórcy

autor

Joanna Działo

• Uczelni Łazarskiego w Warszawie

Bibliografia

• Acocella N., Zasady polityki gospodarczej: wartości i metody analizy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Albiński P. (red.), Kryzys a polityka stabilizacyjna w Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicz SGH, Warszawa 2014.
• Alesina A., The Political Economy of the Budget Surplus in the U.S., "Journal of Economic Perspectives" 2000, vol. 14, No. 3.
• Andersen A.M., Fiscal Policy and the Global Financial Crisis, "Swedish Fiscal Policy Council Working Paper", February 2009.
• Balcerzak A.P., Współczesna polityka stabilizacyjna wobec problemów informacyjnej nieefektywności decydentów gospodarczych: przypadek Stanów Zjednoczonych, "PTE, Zeszyty Naukowe" nr 6/2008.
• Baldacci E., Gupta S., Mulas-Granados C., How Effective is Fiscal Policy Response in Systemic Banking Crises?, "IMF Working Paper Fiscal Affairs Department" 2009, No. 160.
• Barro R., On the Determination of the Public Debt, "Journal of Economic Perspectives", No. 87/1979.
• Belka M., Monetaryzm - negacja keynesizmu, "Ekonomista" 1984, nr 3.
• Belka M., Doktryna ekonomiczno-społeczna Miltona Friedmana, PWN, Warszawa 1986.
• Belka M., Ekonomiczne strategie krajów wysoko rozwiniętych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1992.
• Belka M., Co to są zdrowe finanse publiczne?, [w:] Polska transformacja. Sukcesy i bariery. Refleksje z okazji jubileuszu Profesora Jana Mujżela, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.
• Biernacki M., Kilka uwag o pomiarze dobrobytu społecznego, "Mathematical Economics", No. 3/2006.
• Brainard W.C., Uncertainty and the Effectiveness of Policy, "The American Economic Review" 1967, No. 2.
• Cecchetti S.G., The New Economy and the Challenges for Macroeconomic Policy, "NBER Working Paper Series" , Working Paper 8935, May 2002.
• Christiano L., Eichenbaum M., Rebelo S., When is the Government Spending Multiplier Large?, "Journal of Political Economy" 2011/119/1.
• Drabowski E., Wpływ pieniądza na gospodarkę w teoriach keynesizmu i monetaryzmu, PWN, Warszawa 1987.
• Działo J., Polityczne uwarunkowania jakości instytucji fiskalnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2009.
• Działo J., Dlaczego trudno jest prowadzić "dobrą" politykę fiskalną, "Gospodarka Narodowa", nr 1-2/2012.
• European Commission, 2010c, Komunikat w sprawie wzmocnienia koordynacji polityki gospodarczej w interesie stabilności, wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, com(2010) 367, Bruksela 30 czerwca.
• European Commission, 2011e, EU Economic Governance: a Major Step Forward, mEmo/11/364, Brussels: http://europa eu/rapid/press release_mEmo11364_en htm [dostęp: 27.12.2017].
• European Commission, 2011c, Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the strengthening of economic and budgetary surveillance of Member States experiencing or threatened with serious difficulties with respect to their financial stability in the euro area, com(2011) 821 final, Brussels 23 listopada.
• European Commission, 2011d, Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on common provisions for monitoring and assessing draft budgetary plans and ensuring the correction of excessive deficit Member States in the euro area, com(2011) 821 final, Brussels 23 listopada.
• Eurostat, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=gov_10dd_edpt1&lang=en [dostęp: 27.12.2017].
• Feldman A.M., Serrano R., Welfare Economics and Social Choice Theory, Springer 2006.
• Hallerberg M., Marzinotto B., Wolff G.B., 2012, An Assessment of the European Semester, European Parliament, ip/a/Econ/st/2010 24.
• Hubner D., Makroekonomiczna polityka stabilizacyjna, IRiSS, Warszawa 1992.
• Ilzetzki E., Mendoza E., Vegh C.A., How Big (Small?) are Fiscal Multipliers?, mimeo, London School of Economics, 2010.
• Kosikowski C., Finanse i prawo finansowe w Unii Europejskiej, Warszawa 2014.
• Kowalski T., Monetaryzm a ekonomia keynesowska - przesłanki teoretyczne polityki stabilizacji gospodarczej, [w:] M. Rekowski (red.), Studia nad współczesną gospodarką kapitalistyczną, nr 1 (197), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1990.
• Kowalski T., Proces formułowania oczekiwań a teoria cyklu wyborczego: implikacje dla polityki gospodarczej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2001.
• Lubiński M., Polityka fiskalna wobec kryzysu finansowego. Próba oceny, "Gospodarka Narodowa" 2010, nr 9.
• Lucas R., Stokey N., Optimal Fiscal and Monetary Policy in an Economy without Capital, "Journal of Monetary Economics", 12/1983.
• Lutkowski K., Od złotego do euro. Źródła obaw i nadziei, TWIGGER 2004.
• Mackiewicz M., Stabilizacyjna polityka fiskalna, PWE, Warszawa 2010.
• Mankiw N.G., Is Government Spending Too Easy an Answer?, "The New York Times", January 11, 2009.
• Owsiak S., Finanse publiczne w zagrożeniach i szansach wzrostu gospodarki Polski, tekst wystąpienia na posiedzeniu Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej z dn. 8.12.2001 r.
• Piwowarski R., Reguły fiskalne oraz instrument nowego zarządzania publicznego jako narzędzia przejrzystej polityki fiskalnej, "Studia Ekonomiczne" nr 3(LXX)/2001.
• Przesławska G., Rola państwa w gospodarce w ujęciu szkół ekonomicznych, [w:] U. Kalina-Prasznic (red.), Regulowana gospodarka rynkowa, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003.
• Public Finances in EMU, "European Economy" 2009, No. 5.
• Spilimbergo A., Symansky S., Schindler M., Fiscal Multipliers, IMF Staff Position Note, 2009/11.
• Stiglitz J., Ekonomia sektora publicznego, PWE, Warszawa 2007.
• Stiglitz J., The Fruit of Hypocrisy, "The Guardian", September 2008.
• Szymańska A., Efekty polityki fiskalnej w warunkach niskich stóp procentowych - przegląd literatury, "Studia Prawno-Ekonomiczne", t. XCIII, 2014.
• Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej 2012, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 2013 poz. 1258, Warszawa 23 października 2013.
• Wojtyna A., Nowoczesne państwo kapitalistyczne a gospodarka: teoria i praktyka, PWN, Warszawa 1990.
• Wojtyna A., Rola państwa we współczesnej ekonomii, "Ekonomista" 1992, nr 3.
• Wojtyna A., Neoliberalne poglądy we współczesnej polskiej myśli ekonomicznej i ich wpływ na kształt modelu transformacji, DiG, Warszawa 1994.
• Wojtyna A., Nowe trendy w zachodniej teorii ekonomii, Wydawnictwo AE, Kraków 1998.
• Wojtyna A., Ewolucja keynesizmu a główny nurt ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Wojnicka E., Spory wokół teorii optymalnych obszarów walutowych, "Ekonomista" 2002, nr 1.
• Woś J., Hnatyszyn-Dzikowska A., Stabilizacyjna funkcja państwa w teoriach współczesnych szkół ekonomicznych, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", 4/2006.
• Wrzosek W., Funkcjonowanie rynku, PWE, Warszawa 1997.

Identyfikatory

DOI

10.26399/meip.1(60).2018.02/j.dzialo