Wartościowanie jakości powietrza atmosferycznego w Polsce : badanie stałości preferencji w czasie

• Autorzy: Magdalena Ligus

Warianty tytułu

Assessment of Air Quality in Poland : Testing Preference Stability in Time

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ekonomia neoklasyczna, stanowiąca podstawę analizy kosztów i korzyści, rozwinęła koncepcję subiektywnej teorii wartości na podstawie użyteczności dobra dla konsumenta. Stąd też możliwość wyceny dóbr nierynkowych, w tym środowiskowych, a także przejście od metod bazujących na cenach rynkowych, do metod bazujących na funkcjach popytu i podaży. Z subiektywnej teorii wartości wynika również to, że wartość dobra oparta na gotowości do zapłaty (willingness to pay - WTP) jest wartością zmienną w czasie. W związku z tym, niezmiernie istotne wydaje się dokonanie oceny stałości preferencji, a co za tym idzie, oceny przydatności wycen dóbr i usług środowiskowych opracowanych w przeszłości w celu kształtowania polityki środowiskowej oraz programów inwestycyjnych ex ante. Celowi temu ma służyć porównanie badań pierwotnych metodą wyceny warunkowej (contingentvalu-ationmethod - CVM) zrealizowanych w 2007 roku i w 2015 roku, dotyczących wartościowania jakości powietrza w Polsce. Oba badania zostały przeprowadzone na ogólnopolskiej próbie dorosłych mieszkańców Polski (wynoszącej 1000 osób) metodą wywiadu bezpośredniego. Badania zlecono ośrodkom badania rynku i opinii publicznej. Średnia WTP z badania z 2015 roku, po uwzględnieniu wskaźnika inflacji i wzrostu PKB, nadal jest o 3,121 zł wyższa. Daje to średnioroczny wzrost wartości średniej WTP między 2007 a 2015 rokiem o 1,79%. Wydaje się, że ten realny przyrost średniej gotowości do zapłaty za czyste powietrze jest wyrazem zmiany preferencji i wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa. (abstrakt oryginalny)

EN

Neoclassical economics, which is the basis for cost-benefit analysis (CBA), developed the concept of subjective value theory, based on the utility of a good for the consumer. Hence, the possibility of valuation of non-market goods, including environmental ones, and transition from methods based on market prices to behavioural linkage methods. The subjective theory of value implies that the value of goods, based on the willingness to pay (WTP), changes over time. It seems, therefore, extremely important to assess the stability of preferences, and thus reconsider the suitability of valuations of environmental goods and services developed in the past for the development of environmental policies and investment programmes ex ante. The purpose of the paper is to compare the results of primary research conducted by the author by means of the contingent valuation method (CVM) in 2007 and 2015, and test the stability of preferences in time. Both studies were held on a nation-wide random sample of 1,000 adults. Face to face interviews were carried out by a professional polling agency. The main goal of the research was to find a household's average monthly willingness to pay for improved air quality in Poland. The result is that, after taking into account inflation and GDP growth, the mean total WTP from the survey held in 2015 is about 3,121 PLN higher. This means an average annual increase in the average WTP between 2007 and 2015 of 1.79% per annum. It seems that the real growth of the average WTP for clean air is an expression of the social preferences and increased environmental awareness. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jakość powietrza; Wycena; Teoria wartości; Wartościowanie cech jakości

EN

Air quality; Valuation; Value theory; Valuation of quality features

• Czasopismo: Optimum : studia ekonomiczne
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 1(85)
• Strony: 143--154

Twórcy

autor

Magdalena Ligus

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• CASES - Costs Assessment of Sustainable Energy Systems, WP 6 Report: Development of a set of full cost estimates of the use of different energy sources and its comparative assessment in EU countries, 2008, EC, http://www.feem- project.net/cases/documents/deliverables/ D_06_1%20part2%2008_09.pdf (data wejścia: 07.07.2016).
• CASES Cost Assessment of Sustainable Energy Systems D_06_01. Arkusz kalkulacyjny, zakładka: data description, http://www.feem- project.net/cases/downloads_deliverables. php (data wejścia: 07.07.2016).
• Dziegielewska D. A., Mendelsohn R., 2005, Valuing Air Quality in Poland, "Environmental and Resource Economics", no. 30, DOI: 10.1007/s10640-004-1515-2.
• Hoehn J. P., Randall A., 1989, Too many proposals pass the benefit cost test, "The American Economic Review", no. 79.
• Ligus M., 2004, Techniki pomiaru preferencji w analizie kosztów-korzyści projektów środowiskowych, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1042 "Zarządzanie finansami firm - teoria i praktyka", t. I, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Ligus M., 2010, Wartościowanie korzyści środowiskowych inwestycji w odnawialne źródła energii w Polsce - badanie pierwotne metodą wyceny warunkowej (Contingent Valuation Method), Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 99, "Finanse publiczne i międzynarodowe", B. Bernaś (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Ligus M., 2015, The value of supply security. Contingent valuation survey on the costs of power interruptions for Polish enterprises, IEEE
• International Conference on Environment and Electrical Engineering, 10-13 June 2015, Rome Italy, Conference proceedings: IEEE Advancing Technology for Humanity, IEEE PES Power and Energy Society.
• Ligus M., 2016, The assessment of environmental benefits of low-emission electricity generation, the case of Poland, 3rd International Conference on Energy and Environment Research, ICEER 2016, 7-11 September 2016, Barcelona, Spain (w recenzji).
• Markowska A., 2004, Koszty i korzyści wdrożenia w Polsce dyrektywny 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych, Praca doktorska, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• Markowska A., Żylicz T., 1999, Costing an international public good: the case of the Baltic Sea, 'Ecological Economics", no. 30.
• Mitchell R.C., Carson R.T., 1989, Using surveys to value public goods: the contingent valuation method, Resources for the Future, Washington D.C.
• Roczne wskaźniki makroekonomiczne (xls), GUS, http://stat.gov.pl/wskazniki-makro ekonomiczne/ (data wejścia: 15.06.2016).
• Szeregi czasowe miar inflacji bazowej w ujęciu miesięcznym i rocznym obejmujące okres od 2001 roku (xls), NBP, http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/bazowa/bazowa.htm (data wejścia: 15.06.2016).

Identyfikatory

DOI

10.15290/ose.2017.01.85.11