Stabilność finansowa gmin wiejskich w Polsce

• Autorzy: Agnieszka Kozera

Warianty tytułu

Financial Stability of Rural Communes in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Prawidłowe funkcjonowanie gmin, jako podstawowych podmiotów sektora samorządowego,związane jest bezpośrednio z koniecznością utrzymania przez nie stabilności finansowej. Jest ona definiowana jako zdolność do pełnienia przez JST przypisanych im zadań w sposób ciągły i efektywny, niezależnie od nieoczekiwanych i niekorzystnych zaburzeń o znacznej skali. Wśród ogółu gmin największą zbiorowość tworzą gminy wiejskie. Wyróżnia je zróżnicowany charakter pełnionych funkcji, od gmin wiejskich o typowo rolniczym charakterze po gminy wiejskie pełniące funkcje rezydencjalno-usługowe. Po wejściu Polski w struktury europejskie to właśnie obszarom wiejskim, ich problemom, perspektywom, a także zagrożeniom rozwoju poświęca się wiele uwagi. Coraz więcej uwagi poświęca się także kondycji finansowej tych podmiotów, będącej ważnym elementem analizy zjawiska ich stabilności finansowej. Celem artykułu jest analiza zjawiska stabilności finansowej gmin wiejskich, między innymi na podstawie analizy zmian poziomu ich własnego potencjału dochodowego, wyniku finansowego oraz zjawiska zadłużenia w latach 2007-2014. Badania przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego oraz Ministerstwa Finansów. (abstrakt oryginalny)

EN

The proper functioning of the communes, as the basic units of local government sector, is directly related to the necessity of maintaining their financial stability. It is defined as the ability of communes to perform their tasks on a continuous and effective basis, regardless of unexpected or unfavorable disturbances of a large scale. Among the total communes, the largest group consists of rural communes. They are distinguished by the varied nature of the functions they perform, from rural communes with typically agricultural character to rural communes with residential and service nature. After Poland's access to European structures, problems and perspectives of development of rural areas is paid a lot of attention. More and more attention is paid also to the financial condition of these entities, which is an important element of the analysis of the phenomenon of their financial stability. The aim of the article is to analyze the phenomenon of financial stability of rural communes, inter alia on the basis of an analysis of changes in the level of their own income potential, financial result and phenomenon of debt in years 2007-2014. The study was based on data from the Central Statistical Office and the Ministry of Finance. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stabilność finansowa; Bezpieczeństwo finansowe; Gmina; Wieś; Zadłużenie

EN

Financial sustainability; Financial security; District; Village; Indebtedness

• Czasopismo: Studia i Materiały / Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2, cz. 1
• Strony: 80--96

Twórcy

autor

Agnieszka Kozera

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Alińska, A. i Wasiak, K. (2014). Czy stabilność systemu finansowego można uznać za dobro publiczne. Studia Ekonomiczne, 198, cz. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 13-30.
• Avoiding local government financial crisis: the role of state oversight (2000). Citizens Research Council of Michigan (CRCM). A publication of the Citizens Research Council of Michigan, Report No. 329.
• Bank Danych Lokalnych. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa (www.stat.gov.pl/bdl).
• Bański, J. (2014). Perspektywy rozwoju polskiej wsi - wybrane zagadnienia. Wieś i Rolnictwo, 4(165).
• Bieniasz, A. i Czerwińska-Kayzer, D. (2016). Bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce. Journal od Agribusiness and Rural Development, 2(40), 239-247.
• Bieniasz, A., Gołaś, Z. i Łuczak, A. (2014). Wielowymiarowa analiza kondycji finansowej gmin wiejskich w Polsce w latach 2007-2011. Wieś i Rolnictwo, 2(163), 101-121.
• Clark, T.N. (2004). Municipal fiscal strain: indicators and causes. Government Finance Review (www.findarticles.com).
• Crockett, A. (1997). Why is Financial Stability a Goal pf Public Policy? In: Maintaining Financial Stability in a Global Economy. Symposium Proceedings, Federal Reserve Bank of Kansas City, August, 55-96.
• Dylewski, M. (2016). Stabilność finansowa jednostek samorządu terytorialnego u progu nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej. W: W. Jarmołowicz (red.), Gospodarka i finanse wobec wyzwańprzyszłości. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu.
• Filipiak, B. (2011). Finanse samorządowe - nowe wyzwania bieżące i perspektywiczne. Warszawa: Difin.
• Filipiak, B. (2015). Polityka podatkowa gmin czy realizacja władztwa podatkowego? Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 76, t. 1, 221-230.
• Filipiak, B. (2016). Wykorzystanie statystyki publicznej do oceny stabilności finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Wiadomości Statystyczne, 11(666), 13-33.
• Flejterski, S., Bielawska, A., Lubińska, T. i Świecka, B. (2012). Stabilność rynkowego i publicznego systemu finansowego w erze niestabilno ści. W: A. Alińska (red.), Eseje o stabilności finansowej - Księga Jubileuszowa 45 lat pracy naukowej prof. dr hab. Bogusława Pietrzaka. CeDeWu.pl.
• Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego 2014 (2015). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Griffith-Jones, S. (2003). International Financial Stability and Market Efficiency as a Global Public Good. W: K. Inge, P. Conceicao, K. Le Goulven i R. Mendoza (red.), Providing Global Public Goods. New York: Oxford University Press.
• Hadyński, J. (2015). Regionalna konkurencyjność obszarów wiejskich. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
• Heffner, K. i Klemens, B. (red.) (2016). Obszary wiejskie: wiejska przestrzeń i ludność, aktywność społeczna i przedsiębiorczość. Polska Akademia Nauk, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
• Jastrzębska, M. (2009). Ograniczenia zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w świetle spełnienia przez Polskę kryteriów fiskalnych konwergencji. Finanse Komunalne, 4.
• Klank, L. (2014). Stabilność finansowa jednostek samorządu terytorialnego. W: J. Solarz i E. Klamut (red.), Teoria stabilności finansowej. Test praktyki XXI wieku. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, tom 15, zeszyt 9, część 3.
• Kloha, P., Weissert, C.S. i Kleine, R. (2005). Developing and testing a composite model to predict local fiscal distress. Public Administration Review, 65(3).
• Korolewska, M. i Marchewka-Bartkowiak, K. (2011). Zadłużenie samorządów terytorialnych w Polsce. Studia BAS, 4(28).
• Kozera, A., Głowicka-Wołoszyn, R. i Wysocki, F. (2016). Samodzielność finansowa gmin wiejskich w woj. wielkopolskim. Wiadomości Statystyczne, 2, 73-86.
• Kozera, A., Stanisławska, J. i Głowicka-Wołoszyn, R. (2016). Financial security of Polish households. Journal od Agribusiness and Rural Development, 3(41), 319-328.
• Kozera, A. i Wysocki, F. (2015). Typ funkcjonalny a samodzielność finansowa gmin wiejskich województwa wielkopolskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, tom XVII, zeszyt 6, 133-139.
• Lubińska, T., Franek, S. i Będzieszak, M. (2007). Potencjał dochodowy samorządu w Polsce na tle zmian ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Difin.
• Mishkin, F. (2000). Financial Stability and the Macroeconomy. Central Bank of Iceland Working, Paper No. 9, May.
• Monitoring rozwoju obszarów wiejskich - Etap II (2016). Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Poniatowicz, M. (2014). Wpływ kryzysu gospodarczego na systemy finansowe jednostek samorządu terytorialnego: na przykładzie największych miast w Polsce. Warszawa: CeDeWu.
• Poniatowicz, M. (2016). Stabilność finansowa jednostek samorządu terytorialnego w aspekcie nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej i zmian w systemie dochodów samorządowych. W: Wyzwania Unii Europejskiej a stabilność finansów samorządowych. Ekonomiczne Problemy Usług, 125.
• Poniatowicz, M., Salachna, M. i Perło, D. (2010). Efektywne zarządzanie długiem w jednostce samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Przygodzka, R. (2014). Wąadztwo podatkowe a stabilność finansowa gmin. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 40(4), 334-343.
• Raport o stabilności systemu finansowego - grudzień 2016 (2016). Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• Roczne wskaźniki makroekonomiczne. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrano z: http://stat.gov.pl/wskazniki-makroekonomiczne/ (dostęp: 23.01.2017).
• Romanowicz, B. (2014). Wpływ indywidualnego wskaźnika zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego na poziom zadłużenia wybranych gmin województwa podkarpackiego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 40(4).
• Rosner, A., Stanny, M. (2016). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap II. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Trussel, J.M. i Patric, P.A. (2009). A predictive model of fiscal distress in local governments. Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 21(4), 578-616.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, Dz.U. z 2013 r., poz. 885 z późn. zm.
• Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego 2007-2009. Warszawa: Ministerstwo Finansów. Pobrano z: http://www.finanse.mf.gov.pl/budzet-panstwa/finanse-samorzadow/opracowania.
• Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego 2010-2012. Warszawa: Ministerstwo Finansów. Pobrano z: http://www.finanse.mf.gov.pl/budzet-panstwa/finanse-samorzadow/opracowania.
• Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego 2012-2014. Warszawa: Ministerstwo Finansów. Pobrano z: http://www.finanse.mf.gov.pl/budzet-panstwa/finanse-samorzadow/opracowania.

Identyfikatory

DOI

10.7172/1733-9758.2017.24.8