Tworzenie wartości w sieciowych modelach biznesu

• Autorzy: Dagmara Wójcik , Patrycja Juszczyk

Warianty tytułu

Value Creation in the Network Business Models

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pomimo że sama koncepcja modelu biznesu została uznana przez badaczy za istotną [Daunorienė, Drakšaitė, Snieška, Valodkienė 2015], a sieciowe modele zrewolucjonizowały dotychczasowe ich postrzeganie, wiele aspektów w tym obszarze badawczym wciąż pozostaje słabo rozpoznanych [Evans, Schmalensee 2013]. Liczbę publikacji, podejmujących kwestię sieciowych modeli biznesu, można bez wątpienia uznać za bardzo ograniczoną. W szczególności brakuje opracowań na temat sposobów tworzenia wartości w takich modelach [Juszczyk 2017]. Stąd też celem artykułu jest przedstawienie specyfiki tworzenia wartości w sieciowych modelach biznesu, zbudowanych wokół platform technologicznych oraz wskazanie perspektyw badawczych na podstawie metodyki krytycznego przeglądu literatury. (fragment tekstu)

EN

In the present age of rapid technology advances, innovative - network business models have come to define ways of value creation, emerging as a promising and viable solution for many modern enterprises. In these models, the value is created jointly by several participants of a model, connected by various inter-organizational relations. The network context of innovative business models has caused the need for research on ways of value creation. Although the value creation for achieving greater efficiency, innovativeness or competitive advantage has been recognized as significant in strategic management, in the literature this research field in the context of network business models, is still scarce. The aim of the article is twofold. Firstly, the paper aims to present the specificity of value creation in network business models based on digital platforms and secondly, to indicate research perspectives with the use of methodology of a critical literature review. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Modele biznesowe; Modele procesu innowacyjnego; Metody sieciowe; Tworzenie wartości; Technologie cyfrowe

EN

Business models; Innovation Process Models; Network methods; Value creation; Digital technologies

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Numer: t. 19, z. 6, cz. 2 Konkurencyjność współczesnych przedsiębiorstw - modele, koncepcje i uwarunkowania
• Strony: 225--239

Twórcy

autor

Dagmara Wójcik

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Patrycja Juszczyk

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Afulah A. (2009), Strategic innovation: New game strategies for competitive advantage, Routledge, New York & London.
• Baldwin C.Y., Woodard C.J. (2009), The architecture of platforms: A unified view [in:] A. Gawer, Platforms, Markets and Innovation, Cheltenham, UK and Northampton, MA, ss. 19-44.
• Barney J. (1991), Firm resources and sustained competitive advantage, "Journal of Management", vol. 17, no. 1, ss. 99-120.
• Benkler Y. (2006), The wealth of networks: How social production transforms markets and freedom, Yale University Press, New Haven.
• Bowman C., Ambrosini V. (2000), Value creation versus value capture: Towards a coherent definitione of value in strategy, "British Journal of Management", vol. 11, no. 1, ss. 1-15.
• Brusoni S., Fontana R. (2005), Modularity as an entry strategy: The invasion of new niches in the LAN equipment industry, CESPRI Working Papers, no. 171, Universita Bocconi, Milano, Italy.
• Chesbrough H., Rosenbloom R. (2002), The role of the business model in capturing value from innovation: Evidence from Xerox Corporation's technology spin-off companies, "Industrial and Corporate Change", vol. 11, no. 3, ss. 529-555.
• Czakon W. (2012), Sieci w zarządzaniu strategicznym, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Czakon W. (2015), Sieci międzyorganizacyjne w naukach o zarządzaniu - w kierunku sieciowych modeli biznesu, "Studia Ekonomiczne" ZN Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 217, ss. 9-18.
• Da Silva C., Trkman P. (2014), Business model: What it is and what it is not, "Long Range Planning", vol. 47, no. 6, ss. 379-389.
• Daunorienė A., Drakšaitė A., Snieška V., Valodkienė G. (2015), Evaluating sustainability of sharing economy business models, "Procedia-Social and Behavioral Sciences", vol. 213, ss. 836-841.
• De Streel A., Larouche P. (2015), Disruptive innovation andc ompetition policy enforcement, Tilburg University-Tilburg Law School, OECD Paper, DAF/COMP/GF (2015)7.
• Di Gregorio D. (2013), Value creation and value appropriation: An integrative, multi-level framework, "The Journal of Applied Business and Economics", vol. 15, no. 1, ss. 39-53.
• Doligalski T. (2010), Efekty sieciowe a strategie produktowe, "Marketing i Rynek", nr 11, ss. 2-7.
• Dyer J.H., Sing H. (1998), The relational view: Corporate strategy and sources of interorganizational competitive advantage, "Academy of Management Review", vol. 23, no. 4, ss. 660-679.
• Ellegaard C.J., Medlin J., Geersbro V. (2014), Value appropriation in business exchange - literaturę review and future research opportunities, "Journal of Business & Industrial Marketing", vol. 29, no. 3, ss. 185-198.
• Evans D.S., Schmalensee R. (2013), The antitrust analysis of multi-sided platform businesses, National Bureau of Economic Research Working Paper, no. 18783, Cambridge, MA.
• Ghosh A., Morita H. (2006), Platform sharing in a differentiated duopoly, "Journal of Economics & Management Strategy", vol. 15, no. 2, ss. 397-429.
• Gulati R. (1999), Network location and learning: The influence of network resources and firm capabilities on alliance formation, "Strategic Management Journal", vol. 20, no. 5, ss. 397-420.
• Hagiu A. (2006), Multi-sided platforms: From microfoundations to design and expansion strategies, Working Paper 07-094, Harvard Business School.
• Hammervoll T. (2009), Value-creation logic in supply chain relationships, "Journal of Business-to-Business Marketing", vol. 14, no. 3, ss. 220-241.
• Iansiti M., Levien R. (2004), The keystone advantage: What the new d of business ecosystems mean for strategy, innovation and sustainability, "Harvard Business School Press", Boston.
• Jabłoński A., Jabłoński M. (2013), Projektowanie sieciowych modeli biznesu, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 12(767), ss. 29-39.
• Juszczyk P. (2017), Synkretyzm renty ekonomicznej - perspektywa ekosystemów biznesu [w:] K. Jędralska, W. Dyduch (red.), Nauki o zarządzaniu. Dokonania, trendy, wyzwania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, ss. 270-283.
• Kenney M., Pon B. (2011), Structuring the smartphone industry: Is the mobile internet OS platform the key?, "Journal of Industry, Competition and Trade", vol. 11, no. 3, ss. 239-261.
• Komulainen H., Mainela T., Sinisalo J., Tahtinen J., Ulkuniemi P. (2006), Business model scenarios in mobile advertising, "International Journal of Internet Marketing and Advertising", vol. 3, no. 3, ss. 254-270.
• Kowalski R. (2005), Efekty sieciowe a błędy rynku, "Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego", nr 3, ss. 95-109.
• Mason K., Spring M. (2011), The sites and practices of business models, "Industrial Marketing Management", vol. 40, no. 6, ss. 1032-1041.
• Murmann J.P., Frenken K. (2006), Toward a systematic framework for research on dominant designs, technological innovations, and industrial change, "Research Policy", vol. 35, no. 7, ss. 925-952.
• Olleros X. (2008), The lean core in digital platforms, "Technovation", vol. 28, no. 5, ss. 266-276.
• Palo T., Tahtinen J. (2011), A network perspective on business models for emerging technology-based services, "Journal of Business & Industrial Marketing", vol. 26, no. 5, ss. 377-388.
• Pekkarinen S., Ulkuniemi P. (2008), Modularity in developing business services by platform approach, "International Journal of Logistics Management", vol. 19, no. 1, ss. 84-103.
• Pierce L. (2009), Big losses in ecosystem niches: How core firm decisions drive complementary product shakeouts, "Strategic Management Journal", vol. 30, no. 3, ss. 323-347.
• Pisano P., Pironti M., Rieple A. (2015), Identify innovative business models: Can innovative business models enable players to react to ongoing or unpredictable trends?, "Entrepreneurship Research Journal", vol. 5, no. 3, ss. 181-199.
• Romanowska M. (2004), Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Sagan M. (2016), Model biznesu w epoce Network Economy, "Roczniki Ekonomii i Zarządzania", nr 5, ss. 289-309.
• Salazar A. (2015), Platform competition: A research framework and synthesis of game-theoretic studies; https://ssrn.com/abstract=2565337, dostęp: 25.01.2018.
• Sawhney M., Zabin J. (2002), Managing and measuring relational equity in the network economy, "Journal of the Academy of Marketing Science", vol. 30, no. 4, ss. 313-332.
• Shafer S., Smith H., Linder J. (2005), The power of business models, "Business Horizons", vol. 48, no. 3, ss. 199-207.
• Shaughnessy H., (2016), Harnessing platform-based business models to power disruptive innovation, "Strategy & Leadership", vol. 44, no. 5, ss. 6-14.
• Slywotzky A.J., Morrison D.J. Andelman B. (1997), The profit zone: How strategic business design will you to tommorow's profits, Times Business, New York.
• Srinivasan R., Lilien G.L, Rangaswamy A. (2004), First in, first out? The effects of network externalities on pioneer survival, "Journal of Marketing", vol. 68, no. 1, ss. 41-58.
• Światowiec-Szczepańska J. (2016), Tworzenie i zawłaszczanie wartości na rynku B2B, "Handel Wewnętrzny", nr 4(363), ss. 313-324.
• Tiwana A. (2014), Platform ecosystems, aligning architecture, governance, and strategy, Morgan Kaufmann, Amsterdam.
• Weill P., Vitale M. (2001), Place to space: Migrating to ebusiness models, Harvard Business Press, Boston.
• Westerlund M., Rajala R., Leminen S. (2008), SME business models in global competition: A network perspective, "International Journal of Globalisation and Small Business", vol. 2, no. 3, ss. 342-358.
• Wójcik D. (2017), Gospodarka współdzielenia a gospodarka doznań w sektorze turystycznym [w:] S. Lachiewicz, A. Zakrzewska-Bielawska (red.), Organizacja w sieci relacji, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, ss. 50-64.
• Zakrzewska-Bielawska A. (2016), Tworzenie i apropriacja wartości jako cel strategii relacyjnej przedsiębiorstwa, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 444, ss. 609-622.