Ukraińscy absolwenci polskich uczelni : przechodzenie ze studiów na rynek pracy w kontekście samozatrudnienia

• Autorzy: Katarzyna Andrejuk , Andriy Korniychuk

Warianty tytułu

Ukrainian Graduates of Polish Universities : Unwersity-to-work Transition in the Context of Self-employment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest opisanie wzorów i mechanizmów rozpoczynania aktywności na polskim rynku pracy przez specyficzną grupę imigrantów ukraińskich - absolwentów polskich uczelni zakładających własne firmy. Ukraińcy stanowią najliczniejszą grupę studentów cudzoziemskich w Polsce, przy czym migranci polskiego pochodzenia to malejący odsetek wśród ogółu studentów ukraińskich. Może to wskazywać, że w przypadku Ukraińców migracje edukacyjne do RP ulegają profesjonalizacji, odrywają się od kontekstu etnicznego. Analiza opiera się na danych z badania jakościowego (wywiady pogłębione). W przypadku studentów z Ukrainy, którzy coraz częściej podejmują naukę w Polsce, zbiegają się problemy związane ze statusem studenta (niedostępność prac wymagających posiadania wysokich kwalifikacji, brak szans na awans, ograniczone możliwości podejmowania pracy w pełnym wymiarze czasu) i statusem cudzoziemca (praktyki dyskryminacyjne, niewystarczająca znajomość języka, ograniczone usieciowienie w społeczeństwie przyjmującym). Prace studenckie mają często na celu przezwyciężenie takich trudności adaptacyjnych i stanowią szansę na pogłębienie procesu integracji społecznej, kulturowej i ekonomicznej. Najczęstszą strategią studentów jest łączenie pracy oraz studiów, jednak czasem można też zaobserwować "przeskok" na rynek pracy po ukończeniu edukacji wyższej. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to describe patterns and mechanisms of entering the Polish labour market by a specific group of Ukrainian migrants - graduates of Polish universities who become self-employed. Ukrainians constitute the biggest groups of foreign students at Polish universities, however, the share of Ukrainian students with Polish origins decreases. It may indicate that educational migrations from Ukraine to Poland are professionalising, they are becoming more separated from the ethnic context. The article is based on the results of qualitative research (in-depth interviews). Ukrainian migrants constitute an increasingly numerous group at Polish universities. In their economic activities they may experience problems connected with the student status (unavailability of highly qualified jobs, limited chances of professional advancement, limited opportunities of full-time employment) and problems associated with the status of foreigners (discriminatory practices, weak knowledge of the language, limited participation in the networks of the host society). Student jobs may be an opportunity to overcome such adaptation problems and deepen the social, cultural and economic integration. The most frequent strategy of students is combining work and studies. However, in some cases one can also observe a 'jump' to the labour market after graduation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Imigracja; Studenci; Samozatrudnienie

EN

Immigration; Students; Self-employment

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2018
• Tom: 40
• Strony: 121--140

Twórcy

autor

Katarzyna Andrejuk

• Polska Akademia Nauk

autor

Andriy Korniychuk

• Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Andrejuk, K. (2017). Przedsiębiorcy ukraińscy w Polsce. Struktura i sprawstwo w procesie osiedlenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Andrejuk, K. (2016), Co skłania imigrantów do zakładania własnych firm? Analiza procesu samozatrudniania i rozwijania przedsiębiorstw etnicznych na przykładzie społeczności Ukraińców w Polsce, Studia Migracyjne-Przegląd Polonijny, nr 3(161), s. 223-253.
• Beck, U., Beck-Gernsheim, E. (red.). (2001). Individualization. London: Sagę Publications.
• Benz, M.R., Yovanoff, P., Doren, B. (1997). School-to-Work Components That Predict Postschool Success for Students with and without Disabilities, Exceptional Children, vol. 63, iss. 2, s. 151-165.
• Długosz, P. (2015)., Zjawisko edukacji transgranicznej na przykładzie ukraińskich studentów na Podkarpaciu. Pobrane z: Repozytorium Uniwersytetu Rzeszowskiego, https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/824 [dostęp: 18.03.2018]
• Domański, H., Federowicz, M., Pokropek, A., Przybysz, D., Sitek, M., Smulczyk, M., Żółtak, T. (2012). From School to Work: Individual and Institutional Determinants of Educational and Occupational Career Trajectories of Young Poles. ASK. Research & Methods, vol. 21, (1), s. 123-141.
• Dutz, M., Kauffmann, C., Najarian, S., Sanfey, P., Yemtsov, R. (2001). Labour market States, mobility and entrepreneurship in transition economies. EBRD Working Paper no. 65.
• Gaskell, J. (1992). Gender Matters from School to Work. Toronto: OISE Press.
• Gierko, V. (2015). "Ukrainizacja" polskich uczelni na tle umiędzynarodowienia kształcenia na poziomie wyższym w Polsce. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, vol. 40, nr 2, s. 103-119.
• Górny, A. (2017). Ali circular but different: Variation in patterns of Ukrainę-to-Poland migration. Population, Space and Place, vol. 23, iss. 8. DOI: 10.1002/psp.2074.
• Górny, A., Kindler, M. (2016). The Temporary Nature of Ukrainian Migration: Definitions, Determinants and Consequences. W: O. Fedyuk, M. Kindler (red.), Ukrainian Migration to the European Union: Lessonsfrom Migration Studies. (91-112). IMISCOE Research Series. Springer.
• Grabowska, I. (2016). The Transition from Education to Employment Abroad: The Experiences of Young People from Poland. Europe-Asia Studies, vol. 68, iss. 8.
• Kiersztyn, A. (2011). Racjonalne inwestycje czy złudne nadzieje: nadwyżka wykształcenia na polskim rynku pracy. Polityka Społeczna, nr 1, s. 7-14.
• Kindler, M. (2011). A Risky Business? Ukrainian Migrant Women in Warsaw's Domestic Work Sector. IMISCOE Dissertations. Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Komiychuk, A. (2015). Pozytywne i negatywne doświadczenia wybranych krajów w zakresie przyciągania i integracji migrantów o określonych kwalifikacjach. W: P. Kaźmierkiewicz, A. Piłat, J. Segeś Frelak (red.), Przyciąganie do Polski wykwalifikowanych imigrantów. Diagnoza potrzeb w tym zakresie i rekomendacje dla polityki migracyjnej. (104-147). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Kunasz, M. (2014). Skłonność do samozatrudnienia i determinanty wyboru docelowej formy aktywności zawodowej w świetle wyników badań studentów. Optimum. Studia Ekonomiczne, nr 2 (68), s. 116-131.
• Kwiek, M. (2015). Uniwersytet w dobie przemian. Instytucje i kadra akademicka w warunkach rosnącej konkurencji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kyvliuk, O., Svyrydenko, D. (2017). Academic Mobility as "Brain Drain" Phenomenon of Modem Higher Education. Studia Warmińskie, nr 54, s. 361-371.
• Lis, M. (2018). Polska chce studentów z zagranicy. Wyda miliony złotych na promocję. Pobrane z: https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/promocja-polskich--uczelni-za-granica,223,0,2396127.html [dostęp: 16.03.2018].
• Nielsen, H.S., Rosholm, M., Smith, N., Husted, L. (2003). The school-to-work transition of 2nd generation immigrants in Denmark. Journal of Population Economics, November, vol. 16, iss. 4, s. 755-786.
• Okólski, M. (2001). Incomplete Migration: a New Form of Mobility in Central and Eastern Europe. The Case of Polish and Ukrainian Migrants. W: C. Wallace, D. Stola (red.), Pattems of Migration in Central Europe. (105-128). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Petyuh, V., Shchetinina, L., Shkoda, T. (2017). Development trends, asymmetries and impact factors of youth employment in Ukraine. Problemy Polityki Społecznej. Studia i dyskusje, nr 36 (1), s. 27-42.
• Pirog, D. (2013). Wybrane determinanty tranzycji absolwentów studiów wyższych na rynek pracy. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 160, s. 131-138.
• Rębisz, S., Grygiel, P. (2017). Fears and Difficulties Experienced by Ukrainian Nationals During Their Period of Study in Poland. European Education, s. 1-17. DOI: 10.1080/10564934.2017.1364134.
• Sarnowska, J. (2016). Double Transition: University-to-Work Abroad and Adulthood. Rocznik Lubuski, t. 42, cz. 2a, s. 215-228.
• Stankiewicz, Ł. (2014). Spór o edukację wyższą w perspektywie teorii dóbr pozycjonalnych. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja, nr 66 (2), s. 109-130.
• Stadnyi, Y., Slobodian, O. (2016). Українські студенти за кордоном: скільки та чому (Ukraińscy studenci za granicą: ile i dlaczego?). Pobrane z: https://cedos.org.ua/uk/osvita/ukrainski-studenty-za-kordonom-skilky-ta-chomu [dostęp: 18.03.2018].
• Stadnyi, Y. (2017). Українські студенти за кордоном: факти і стереотипи (Ukraińscy studenci za granicą: fakty i stereotypy). Pobrane z: https://cedos.org.ua/uk/osvita/ukrainski-studenty-za-kordonom-fakty-ta-stereotypy [dostęp: 18.03.2018].
• Teichler, U., Friedhelm, M. (1994). Transition to work: the experiences of former ERASMUS students. London-Bristol: Jessica Kingsley Publishers.
• Trzciński, R. (2015). Zagraniczni studenci - czy potencjalni uczestnicy polskiego rynku pracy? W: J. Konieczna-Sałamatin (red.), Imigranci o wysokich kwalifikacjach na polskim rynku pracy. Raport z badań 2014-2015. (175-209). Warszawa: Instytut Społeczno-Ekonomicznych Ekspertyz - Fundacja "Nasz Wybór".
• Vakhitova, G., Coupe, T. (2013). The Relations between Education and Migration in Ukraine. Budapest: International Labour Organization.
• Wieczorkowska, G., Król, G., Wierzbiński, J. (2015). Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość edukacji akademickiej. W: A.Z. Nowak (red)., Gospodarka na rozdrożu -XXI wiek. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesiątych urodzin profesora Kazimierza Rycia. (165-186). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
• Zheriobkina, T., Kudelia, M., Samokhin, I., Stadnyi, Y. (2016). Соціально-економічний портрет студентів: результати опитування (Społeczno-gospodarczy obraz studentów: wyniki badania). Pobrane z: https://cedos.org.ua/uk/osvita/sotsialno-ekonomichnyiportret-studentiv-rezultaty-opytuvannia [dostęp: 18.03.2018].
• GUS - Główny Urząd Statystyczny: http://stat.gov.pl/.
• CEDOS - wcześniej Centrum Badań nad Społeczeństwem: https://cedos.org.ua/. Dane wykorzystane w artykule można pobrać z: http://cedos.org.ua/data/CEDOS_UKRstud_abroad.xlsx oraz https://docs.google.eom/spreadsheets/d/lWZ8bAN2L5qwDNehEt7BFg7wZlfX5B4qQLyQ9_Mc4tz0/edit