Przywództwo sytuacyjne a zachowania obywatelskie w organizacji

• Autorzy: Anna Szeliga-Duchnowska , Bolesław Goranczewski

Warianty tytułu

Situational Leadership and Organisational Citizenship Behaviour

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie korelacji pomiędzy przywództwem sytuacyjnym a zachowaniami obywatelskimi w organizacji. Artykuł ma charakter przeglądowy. Pierwszy rozdział stanowi wprowadzenie do niniejszego opracowania. Drugi rozdział wprowadza czytelnika w istotę przywództwa w świetle literatury przedmiotu. Trzeci rozdział wyjaśnia zagadnienie i wagę zachowań obywatelskich w organizacji. Rozdział czwarty ukazuje korzystne powiązania pomiędzy przywództwem sytuacyjnym a zachowaniami obywatelskimi. W artykule zastosowano analizę literatury przedmiotu oraz inspiracje własne autorów oparte na bazie doświadczeń praktycznych zdobytych w organizacjach różnego typu. Autorzy wnioskują: primo - przywództwo sytuacyjne może mieć pozytywny wpływ na kształtowanie zachowań obywatelskich w organizacji, secundo - przejawianie zachowań obywatelskich przez kadrę menedżerską z uwzględnieniem poziomu rozwoju podwładnych stanowi (dla tych drugich) pozytywny wzorzec zachowań do naśladowania. Artykuł nie wyczerpuje zagadnienia współzależności przywództwa sytuacyjnego z zachowaniami obywatelskimi. Autorzy rekomendują podjęcie badań w organizacjach różnego typu, w których menedżerowie: 1. dopasowują style przywódcze do poziomu rozwoju pracownika, 2. poświęcają swój czas (ponad normatywny czas pracy) na pomoc podwładnym (doradztwo i wsparcie), a także w organizacjach, w których powyżej wskazane aktywności nie są podejmowane przez menedżerów. Ostatnim etapem powinno być ukazanie wpływu wyżej wskazanych podejść menedżerów na zachowania obywatelskie w różnorakich organizacjach. Powyższa implikacja może stanowić zachętę do dalszych badań i analiz. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this paper is to present the correlation between situational leadership and organisational citizenship behaviour. This paper is a review. The opening chapter is the introduction to the present study. The second chapter introduces the reader to the essence of leadership in the light of the relevant literature. The third chapter explains the issue and the importance of organisational citizenship behaviour. Chapter four shows the beneficial relationship between situational leadership and citizenship behaviour. The method employed in the paper is an analysis of relevant literature and exploiting the authors' own inspirations based on practical experience gained in organizations of various types. The authors conclude: primo - situational leadership can have a positive impact on the development of organisational citizenship behaviour, secundo - manifestation of citizenship behaviour by the management, while taking into account the level of the subordinates' development, is (for the latter) a positive behaviour pattern to follow. The paper does not exhaust the problem of interdependence of situational leadership and citizenship behaviour. The authors recommend undertaking to conduct studies in organisations of different types, in which managers: (1) adjust styles of leadership to the level of employees' development; (2) devote their time (working overtime) to aiding their subordinates (counselling and support), as well as in institutions in which the above-mentioned activities are not practised by managers. The last stage should focus on showing the impact of the managers' attitudes indicated above on citizenship behaviour in various organisations, which ought to make an incentive to carry out further studies and develop analyses. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Menedżer; Przywództwo; Zaangażowanie organizacyjne; Zachowania obywatelskie w organizacji

EN

Manager; Leadership; Organizational commitment; Organizational Citizenship Behavior (OCB)

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2018
• Tom: 23 (XXIII)
• Numer: nr 25 (1)
• Strony: 161--174

Twórcy

autor

Anna Szeliga-Duchnowska

• Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu

autor

Bolesław Goranczewski

• Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu

Bibliografia

• 1. Blanchard K., Przywództwo wyższego stopnia, PWN, Warszawa 2012.
• 2. Chwalibóg E., Rola menedżera w kształtowaniu zachowań obywatelskich w organizacji [w:] Osobowościowe i kompetencyjne uwarunkowania sukcesu, red. A. Barabasz, E. Głuszek, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 273/2012.
• 3. Chwalibóg E., Wyzwalanie zachowań obywatelskich pracowników jako krok w dążeniu do doskonałości organizacji, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, red. G. Bełz, J. Kacała, Wrocław 322/2013.
• 4. DuBrin A.J., Przywództwo, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2000.
• 5. Goranczewski G., Szeliga-Kowalczyk A., Lokalny indeks jakości współpracy jako miernik jakości życia oraz wyznacznik współdziałania w środowisku lokalnym [w:] Federacja podmiotów III sektora działalności społeczno-gospodarczej. Cele, zadania, obszary współpracy, red. B. Goranczewski, A. Szeliga-Kowalczyk, wyd. Suples, Krapkowice 2015.
• 6. Goranczewski B., Żukowski P., Professional Qualifications of a Contemporary Manager for Organization Management [w:] Selected Problems of Organizations Management, red. A. Barcik, H. Howaniec, W. Waszkielewicz, wyd. ATH, Bielsko-Biała 2013.
• 7. Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1999.
• 8. Kostera M., Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych, PWN, Warszawa 2013.
• 9. Miroński J., Czaplińska I., Organizacyjne zachowania obywatelskie - istota, znaczenie i uwarunkowania [w:] Behawioralne determinanty rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. Behawioralny wymiar przedsiębiorczości , red. P. Kulawczuk, A. Poszewiecki, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.
• 10. Organ D.W., Podsakoff P.M., MacKenzie S.B., Organizational Citizenship Behavior: Its Nature, Antecedents, and Consequences, Sage Publicationa, Thousand Oaks 2006.
• 11. Pink D.H., Drive. Kompletnie nowe spojrzenie na motywację, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2011.
• 12. Podsakoff P.M., MacKenzie S.B., Paine J.B., Bachrach D.G., Organizational citizenship behaviors: a critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research, "Journal of Management", Vol. 26, 3/2000.
• 13. Podsakoff N.P., Podsakoff Ph.M., Mackenzie S.B., Maynes T.D., Spoelma T.M., Consequences of unit-level organizational citizenship behaviors: A reviev and recommendations for future research, "Journal of Organizational Behavior", No. 35/2013.
• 14. Szeliga-Kowalczyk A., Kierowanie vs dowodzenie a przywództwo w policji, Kwartalnik Kadry Kierowniczej Policji "Policja", Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Vol. 16, 2/2015.
• 15. Żukowski P., Podstawy organizacji pracy i kierowania. Kompleksowe ujęcie, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Szczecin 1998.
• 16. Żukowski P., Muszyński A., Łazowska H., Techniki zarządzania i style kierowania, BWSH, Koszalin 1998.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2018.hss.12