Tablice wieloprzyczynowe w ocenie ryzyka niewypłacalności. Podejście kohortowe

• Autorzy: Ewa Wycinka

Warianty tytułu

Multi-decrement Tables in the Assessment of the Probability of Default. Cohort Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Szacowanie prawdopodobieństwa niewypłacalności rozumianej jako trwałe zaprzestanie spłat rat zobowiązań należy do jednych z najważniejszych zadań banków w zakresie badania ryzyka kredytowego. W obliczu ostatnich zmian prawnych banki zostały zobowiązane do szacowania prawdopodobieństwa niewypłacalności w całym okresie trwania umowy kredytowej, tak aby mogło ono posłużyć do wyznaczenia wartości oczekiwanej straty w całym okresie (lifetime expected credit losses). Niewypłacalność jest jedną z przyczyn zakończenia umowy kredytowej, do pozostałych przyczyn należą: wcześniejsza całkowita spłata oraz upływ terminu, na który zawarta była umowa. Modelując prawdopodobieństwo niewypłacalności w kolejnych okresach trwania umowy, należy uwzględnić możliwość zakończenia umowy z innych powodów. W artykule przedstawiono dwie metody, które uwzględniają powyższy warunek: metodę wskaźników umieralności Altmana oraz propozycję zaczerpniętą z demografii - wieloprzyczynowych tablic trwania. Zaproponowano dwa podejścia do badania wielkości kohorty kredytów: według ilości - oparte na liczbie umów - oraz według wartości - biorące pod uwagę wartość udzielonych i pozostających do spłaty zobowiązań. W części empirycznej pracy powyższe metody i podejścia zastosowano do badania rozkładu w czasie niewypłacalności kohorty kredytów detalicznych udzielonych przez jedną z instytucji finansowych w Polsce. Omówiono przyczyny różnic w uzyskanych wynikach i wskazano obszary zastosowań proponowanych metod. (abstrakt oryginalny)

EN

Default is defined as the sustainable cease of the payment of instalments. The estimation of the probability of default is one of the banks' most important tasks in the credit risk assessment. Due to the last changes in legal requirements banks are obliged to evaluate the probability of lifetime default in order to estimate lifetime expected credit losses. Default is one of the reasons for credit termination, others are: prepayment and maturity. Evaluation of the probability of default in following periods requires taking into account a loan termination due to other reasons. In the paper two methods were presented which deal with this condition: first, Altman's mortality rates and multi-decrement life tables, and the second one drawn from the demography. Two approaches were proposed to measure the size of the cohort: the quantitative approach - based on the number of units, and amount approach based on the value of credits and the value of the repayment. In the empirical part of the study, the above methods and approaches were applied to model the time distribution of the probability of default in the cohort of retail credits granted by one of the financial institutions in Poland. The reasons for the differences in the obtained results have been discussed as well as the potential application areas of the proposed methods. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Niewypłacalność; Umieralność; Ocena ryzyka; Ryzyko kredytowe; Analiza ryzyka niewypłacalności; Model Altmana; Tablice trwania życia

EN

Insolvency; Mortality; Risk assessment; Credit risk; Analysis of insolvency risk; Altman model; Life table

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 15 (2017)
• Numer: nr 3
• Strony: 121--137

Twórcy

autor

Ewa Wycinka

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Altman E. (1989), Measuring Corporate Bond Mortality and Performance, "The Journal of Finance", Vol. 44, No. 4.
• Altman E., Hotchkiss E. (2006), Corporate Financial Distress and Bancruptcy, 3rd ed., Wiley, New Jersey.
• Anderson R. (1999), U.S. decennial life tables for 1989-91, Vol. 1, No. 4, United States life tables eliminating certain causes of death. National Center for Health Statistics, Hyattsville, Meryland, https://www.cdc.gov/nchs/data/lifetables/life89_1_4.pdf, dostęp: 20.10.2017.
• Balicki A. (2006), Analiza przeżycia i tablice wymieralności, PWE, Warszawa.
• Bolesławski L. (1973), Budowa tablic trwania życia. Teoria i praktyka, GUS, Warszawa.
• Dirick L., Claeskens G., Baesens B. (2017), Time to default in credit scoring using survival analysis: a benchmark study, "Journal of Operational Research Society", Vol. 68, No. 6.
• Flores J., Navarro V., Cedillo I. (2010), An actuarial approach to pricing Mortgage Insurance considering simultaneously mortgage default and prepayment, International Congress of Actuaries, Cape Town, http://www.actuaries.org/EVENTS/Cogresses/Cape_Town/Papers/Financial%20Risks%20(AFIR)/49_final%20paper_Elizondo,%20et%20al.pdf, dostęp: 20.10.2017.
• Gurgul H., Zając P. (2016), Modelowanie nieparametryczne czasu przeżycia przedsiębiorstw Małopolsce, "Wiadomości Statystyczne", nr 12 (667).
• Jackowska B. (2013), Modele dalszego trwania życia oraz ich zastosowania w przypadku osób starszych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Jackowska B. (2015), Analiza kohortowa czasu istnienia mikroprzedsiębiorstw w Gdańsku, "Zarządzanie i Finanse", nr 4, cz. 2.
• Jajuga K. (2004), Modele ryzyka kredytowego a kredyty hipoteczne, w: K. Jajuga i Z. Krysiak (red.), Zarządzanie ryzykiem kredytowym wierzytelności hipotecznych, Związek Banków Polskich, Warszawa.
• Jajuga K. (red.) (2007), Zarządzanie ryzykiem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Markowicz I. (2012), Statystyczna analiza żywotności firm, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Ptak-Chmielewska A. (2010), Analiza przeżycia przedsiębiorstw w Polsce na przykładzie wybranego województwa, w: P. Dittmann (red.), Prognozowanie w zarządzaniu firmą, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 103.
• Saunders A., Allen L. (2002), Credit Risk Measurement: New Approaches to Value at Risk and Other Paradigms, 2nd ed., Wiley, New York.
• Saunders A., Allen L. (2010), Credit risk management in and out of the financial crisis: new approaches to value at risk and other paradigms, 3rd ed., Wiley, New York.
• Saunders A. (2001), Metody pomiaru ryzyka kredytowego, Wydawnictwo Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Siegel J., Swanson D. (2004), The methods and materials of demography, Elsevier Academic Press, Amsterdam.
• Stepanova, M., Thomas L. (2002), Survival Analysis Methods for Personal Loan Data, "Operations Research", Vol. 50, No. 2.