Zastosowanie różnych miar efektywności do oceny zarządzających oszczędnościami przyszłych emerytów

• Autorzy: Dorota Witkowska

Warianty tytułu

Application of Different Efficiency Measures to Evaluate the Managers who Control Future Pensioners' Savings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zreformowany w 1999 r. system emerytalny w Polsce nie zabezpieczał odpowiednio interesów przyszłych emerytów z powodu permanentnego deficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z tego powodu, poczynając od 2011 r., wprowadzano szereg istotnych zmian dotyczących funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych (OFE), które stanowią odwrót od podstawowych założeń reformy emerytalnej1. Przy czym jednym z argumentów rządu, uzasadniających te zmiany, były słabe wyniki inwestycyjne funduszy emerytalnych. Jednakże w pracy Kompy i Witkowskiej [2016] wykazano, że OFE były lepiej zarządzane niż fundusze inwestycyjne stabilnego wzrostu, realizujące podobną politykę inwestycyjną jak fundusze emerytalne. Z kolei Otto i Wiśniewski [2013] dowiedli, że indeksacja składek ZUS przynosi gorsze efekty niż inwestycje OFE. Natomiast Witkowska [2016] pokazała, że kolejne modyfikacje warunków funkcjonowania funduszy emerytalnych przyczyniały się do pogorszania ich wyników inwestycyjnych2. Należy zatem przypuszczać, że celem wprowadzanych przez rząd zmian było raczej zaspokojenie krótkookresowych potrzeb budżetowych, a nie przemyślane udoskonalenie systemu3. W związku z powyższym zasadne stają się pytania, jak zabezpieczać oszczędności emerytalne, aby zapewnić przyszłym emerytom adekwatne środki na dożycie i jakie skutki pociągnie za sobą modyfikacja warunków funkcjonowania funduszy emerytalnych wprowadzona w życie w 2014 r. Zatem celem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na te pytania poprzez porównanie efektywności inwestycyjnej portfeli, reprezentujących różne polityki inwestycyjne, z indeksacją środków gromadzonych w ZUS. W realizowanych badaniach wykorzystano znane mierniki oceny efektywności inwestycyjnej i testy statystyczne. Analizy dotyczą lat 2000-2013, tj. przed wprowadzeniem najbardziej drastycznych zmian, powodujących marginalizację funduszy emerytalnych. Oprócz tego, rozpatrywany w badaniach 14-letni okres, charakteryzował się istotną zmiennością rynku finansowego w Polsce i na świecie. Można zatem przyjąć założenie, że wobec długich okresów gromadzenia oszczędności emerytalnych i pojawiających się cyklicznie zmian zarówno na rynkach finansowych, jak i w gospodarce - próba badawcza dobrze reprezentuje warunki, w jakich gromadzone są oszczędności w ciągu 30-40 lat aktywności zawodowej przyszłych emerytów.(fragment tekstu)

EN

The pension system, which was reformed at the end of the XX century, was not working capably. It resulted in introducing essential modifications of the system by the government, among which the changes affective from 2014 influenced the pension funds the most. Here the questions arise how to protect pension savings to assure future pensioners obtaining fair pensions and what are the possible consequences of these changes. To answer these questions is the aim of the study which will proceed by evaluation of the investment efficiency of pensions funds, operating in Poland in years 2000-2013, in comparison to constructed benchmarks and Social Insurance Institution. Analysis is provided applying Sharpe, Treynor, Sortino, Sharpe-Israelsen, information ratio, and Sharpe's alpha, together with statistical tests.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Fundusze emerytalne; Oszczędności emerytalne; Inwestycje otwartych funduszy emerytalnych; Efektywność inwestycji

EN

Pension funds; Retirement savings; Open pension funds' investments; Efficiency of investment

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Numer: t. 19, z. 3, cz. 2 Zastosowanie metod ilościowych do oceny zjawisk ekonomicznych i społecznych
• Strony: 335--351

Twórcy

autor

Dorota Witkowska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Antolin P. (2008), Pension Fund Performance, OECD Working Papers on Insurance and Private Pensions, No. 20, OECD publishing, © OECD. doi:10.1787/240401404057
• Białek J. (2009), Konstrukcja miar efektywności Otwartych Funduszy Emerytalnych, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Borowski K. (2014), Miary efektywności zarządzania na rynkach finansowych, Difin, Warszawa.
• Chybalski F. (2012), Skuteczność i efektywność systemu emerytalnego. Koncepcja analizy i próba pomiaru, Wydawnictwo PŁ, Łódź.
• Domański C. (red.) (2011), Nieklasyczne metody oceny efektywności i ryzyka. Otwarte fundusze emerytalne, PWE, Warszawa.
• Dybał M. (2008), Efektywność inwestycyjna funduszy emerytalnych, CeDeWu.PL, Warszawa.
• Kompa K., Witkowska D. (2016), Performance of Pension Funds and Stable Growth Open Investment Funds During the Changes in the Polish Retirement System, "Dynamic Econometric Models", vol. 16, ss. 117-131.
• Mikulec A. (2009), Inne metody oceny działalności inwestycyjnej OFE [w:] F. Chybalski (red.), Otwarte fundusze emerytalne w Polsce. Analiza działalności inwestycyjnej, finansów oraz decyzji członków, C.H. Beck, Warszawa, ss. 165-170.
• Otto W., Wiśniewski M. (2013), Stopy zwrotu: OFE i ZUS [online], http://kobe.org.pl/wp-content/ uploads/2013/06/Stopy-zwrotu-w-OFE-a-indeksacja-sk%C5%82adek-w-ZUS.pdf, dostęp: 25.07.2016.
• Perez K. (2012), Efektywność funduszy inwestycyjnych, Difin, Warszawa.
• Salamaga M. (2013), Ocena Efektywności wybranych strategii inwestowania cyklicznego na polskim rynku kapitałowym w świetle mierników opartych na modelu CAPM [w:] T. Trzaskalik (red.), Modelowanie preferencji a ryzyko'13, Seria Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach Nr 163, "Studia Ekonomiczne", Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, ss. 113-130.
• Witkowska D. (2016), Zmiana warunków funkcjonowania a efektywność inwestycyjna otwartych funduszy emerytalnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Witkowska D., Kompa K. (2014), Pension Funds in Poland: Efficiency Analysis for Years 1999-2013, "Dynamic Econometric Models", vol. 14, ss. 105-124.
• Witkowska D., Matuszewska-Janica A., Kompa K. (2012), Wprowadzenie do ekonometrii dynamicznej i finansowej, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Zamojska A. (2012), Efektywność funduszy inwestycyjnych w Polsce. Studium teoretyczno-empiryczne, C.H. Beck, Warszawa.
• https://dorzeczy.pl/obserwator-mediow/24463/Sukces-programu-500-plus-W-Polsce-mamybaby- boom.html, dostęp: 17.11.2017.