Zarys historyczny i perspektywy przekształceń użytków rolnych na obszarach zurbanizowanych : studium Olsztyna i jego strefy podmiejskiej

• Autorzy: Alina Źróbek-Różańska

Warianty tytułu

Historical Overview and Perspectives for Transformations of Farmlands Located in the Urbanized Areas : Case Study of Olsztyn and its Suburban Area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zarządzanie użytkami rolnymi na obszarach zurbanizowanych lub podlegających presji urbanizacyjnej, do których można zaliczyć tereny położone w granicach administracyjnych miast oraz tereny na obszarach do nich przyległych (tzw. obszary podmiejskie), wymaga uwzględniania aktualnych trendów i zmieniających się uwarunkowań. Wiele procesów zachodzących obecnie w przestrzeni miast i terenów do nich przyległych nie sprzyja bowiem powiększaniu zasobów ziemi rolnej, a wręcz przyspiesza ich kurczenie. Wśród nich zauważalny jest rozwój zabudowy mieszkaniowej zgodnej z preferencjami współczesnych nabywców nieruchomości, rozwój zabudowy pełniącej funkcje komercyjne oraz postępująca przemiana podmiejskich obszarów wiejskich w kierunku obszarów o charakterystyce miejskiej. Przestrzeń miejska i podmiejska, a zatem także i zasób gruntów nadających się do konkretnego sposobu użytkowania, są dobrami ograniczonymi i tym samym posiadającymi znaczną wartość ekonomiczną. Efektywne zarządzanie gminą w gospodarce rynkowej wymaga racjonalnej alokacji gruntów, co prowadzi do konieczności wyboru spomiędzy rozwiązań wzajemnie sprzecznych, a wręcz wzajemnie się wykluczających. Celem niniejszego artykułu było przedstawienie, zarówno w ujęciu historycznym, jak i perspektywicznym, wybranych trendów społeczno-gospodarczych będących sprzecznymi z ideą rozwijania rolnictwa na obszarach zurbanizowanych, a także rozważenie konfliktogennego przypadku utrzymywania ogrodów działkowych zlokalizowanych na terenach pożądanych dla innych celów. Podjęte zamierzenie zostało zrealizowane poprzez ukazanie przekształceń sposobów użytkowania wybranych lokalizacji oraz podkreślenie kosztów alternatywnych-związanych z utrzymywaniem dóbr wspólnej puli (ogrody działkowe), stojących niejako w opozycji do dóbr prywatnych (zabudowania mieszkaniowe lub komercyjne) i dóbr publicznych (przestrzeń publiczna). Badaniem objęto miasto Olsztyn i podolsztyńskie tereny wiejskie. (abstrakt oryginalny)

EN

Managing farmlands located in the urbanized areas or being under urbanization pressure, including areas located within administrative cities' borders and neighboring areas (suburban areas), requires constant adjusting to the current trends and changing conditionings. Many processes currently occurring in the cities or in the proximity not only do not favor increasing agricultural land resources, but also accelerates their shrinking. One of the noticeable processes is the development of the residential buildings, being in accordance with the preferences of current real estate buyers, commercial buildings and continuing transformation of rural suburban areas into areas with the urban characteristics. Urban and suburban space, and therefore there sources of land suitable to be exploited, are limited goods and thus have significant economic value. In market economy, the efficient governing requires rational land allocation, what means choosing between contradictory ways of land use, especially located within cities' borders and in their suburban areas. The aim of this article was to present selected social-economic trends, both in the historical and future perspective, which are incompatible with the idea of developing agriculture in the urbanized areas, and to consider the conflicting case of maintaining garden plots located in the areas needed for different purposes. This intention was realized through presenting land use transformations of particular localizations and underlining alternative costs linked to maintaining common pool goods (garden plots), in opposite to private goods (residential or commercial buildings) and public goods (public space). Research was carried out in Olsztyn and suburban rural areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Urbanizacja; Strefy podmiejskie; Użytki rolne; Ogrody działkowe

EN

Urbanisation; Suburban areas; Agricultural land; Allotment gardens

• Czasopismo: Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 1
• Strony: 127--143

Twórcy

autor

Alina Źróbek-Różańska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Bagiński, E. (2011). Suburbanizacja - nieunikniona przyszłość osadnictwa? Studia Miejskie, 3, 11-16.
• Bryx, M., Matkowski, R. (2001). Inwestycje w nieruchomości. Warszawa: Poltext.
• Budner, W. (2017). Tendencje rozwoju rynku nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Acta Scientiarum Polonorum: AdministratioLocorum, 16(1), 19-28.
• Cavailhes, J., Peeters, D., Sekeris, E., Thisse, J.F. (2004). The periurban city: why to live between the suburbs and the countryside. Regional Science and Urban Economics, 34(6), 681-703.
• Coisnon, T., Oueslati, W., Salanie, J. (2014). Urban sprawl occurrence under spatially varying agricultural amenities. Regional Science and Urban Economics, 44, 38-49.
• Frenkel, I. (2011). Przemiany demograficzne na wsi w latach 2006-2009. Wieś i Rolnictwo, 1(150), 55-74.
• Gawron, H. (2006). Opłacalność inwestowania na rynku nieruchomości. Poznań: Wydawnictwo AE w Poznaniu.
• Gocał, T., Rakowski, W. (1991). Delimitacja regionów i subregionów migracyjnych w zakresie dojazdów do pracy. Monografie i Opracowania, 332. Warszawa: Instytut Statystyki i Demografii, SGPiS.
• Greene, R.P., Stager, J. (2001). Rangeland to cropland conversions as replacement land for prime farmland lost to urban development. The Social Science Journal, 38(4), 543-555.
• Heffner, K. (2011). Semiurbanizacja a suburbanizacja. Ewolucja procesów w aglomeracji opolskiej. Studia Miejskie, 3, 17-33.
• Historia olsztyńskich Pozort - Gazeta Olsztyńska. Pobrane 9.05.2017 z: http://gazetaolsztynska. pl/202512,Historia-olsztynskich- Pozort.html

Identyfikatory

DOI

http://dx.doi.Org/10.15576/PDGR/2018.1.127