Ewolucja determinant podejmowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce

• Autorzy: Małgorzata Jaworek , Włodzimierz Karaszewski

Warianty tytułu

Evolution of the Determinants of Undertaking Foreign Direct Investments in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule poruszono problematykę determinant podejmowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). W pierwszej części nakreślono ramy teoretyczne tematu, w drugiej zaprezentowano wyniki badań własnych oraz badań przeprowadzonych przez różne ośrodki, których zakres przedmiotowy obejmował rozpoznanie motywów podejmowania BIZ w Polsce. Ponadto przedstawiono wyniki badań własnych dotyczących motywów podejmowania BIZ w województwie kujawsko-pomorskim. Celem opracowania jest zaprezentowanie zmian najważniejszych motywów podejmowania BIZ w Polsce w latach 1990-2017, w perspektywie krajowej i regionalnej. Wyniki badań wskazują, że motywy BIZ w Polsce ulegają zmianie. W przeciwieństwie do okresu początkowego, kiedy zwłaszcza koszty pracy miały podstawowe znaczenie, obecnie obserwuje się coraz większą rolę cech jakościowych (kwalifikacje, umiejętności pracowników itd.). Ponadto, zaprezentowane wyniki cyklicznych badań regionalnych ukazują wyraźne różnice czynników determinujących wybór kraju lokaty oraz wybór konkretnego regionu w ramach danego kraju. Ujawnione zmiany zachodzące w motywach wyboru lokalizacji BIZ oraz różnice motywów decydujących o wyborze kraju i regionu uzasadniają potrzebę prowadzenia ciągłych badań mających na celu ich rozpoznawanie z perspektywy czasu jak i z różnych poziomów lokalizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

In their article, the authors touched the problems of the determinants of undertaking foreign direct investments (FDI). In its first part, they gave the theoretical background of the topic' in the second, they presented findings of their own research as well as research conducted by various centres whose object scope covered recognition of the motives for undertaking FDI in Poland. Moreover, the authors presented findings of their own research on the motives to undertake FDI in Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. The aim of the paper is to present changes of the most important motives to undertake FDI in Poland in 1990-2017, in the national and regional perspective. The research findings indicate that the motives for FDI in Poland have been changing. Contrary to the initial period, when especially labour costs were of the basic importance, at present there is observed the ever growing role of qualitative traits (employees' qualification, skills, etc.). Moreover, the presented results of cyclical regional surveys show clear differences in the factors determining the choice of the country of placement and the choice of specific region within a given country. The revealed changes occurring in the motives for selection of FDI location deciding the choice of the country and region justify the need to carry out continuous research aimed at recognition thereof with hindsight and from different levels of location. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Inwestycje bezpośrednie; Inwestycje zagraniczne; Atrakcyjność inwestycyjna; Wyniki badań

EN

Direct investments; Foreign investment; Investing attractiveness; Research results

• Czasopismo: Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 2(56)
• Strony: 42--59

Twórcy

autor

Małgorzata Jaworek

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika

autor

Włodzimierz Karaszewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Aharoni Y. (1966), The foreign investment decision process , Harvard University, Boston.
• Aharoni Y., Tihanyi L., Connelly B.L. (2011), Managerial decision-making in international business: A forty-five-year retrospective , "Journal Of World Business", No. 46(2).
• Albaum G., Strandskov J., Duerr E. (2002), International Marketing and Export Management , Addison-Wesley Longman Publishing, Harlow.
• Baumann H. (1977), Directinvestitionen der Industrie im Ausland. Ausmass, Anlageform und Auswirkungen , "Institut für Wirtschaftsforschung", No. 3.
• Bitzenis A. (2007), Determinants of foreign direct investment: Evidence from multinationals in the Post-Crisis Era of Bulgaria in the Late 1990s , "Southeast European and Black Sea Studiem", No. 7(1).
• Buckley A. (2002), Inwestycje zagraniczne. Składniki wartości i ocena , Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Cieślik A. (2017), Determinants of MNE activity in Poland: The case of firms from EU-15 , "Entrepreneurial Business and Economics Review", No. 5(1).
• Demirbag M., Mirza H., Weir D.T.H. (1995), The dynamics of manufacturing joint ventures in Turkey and the role of industrial groups , "Management International Review", No. 35 (Special Issue).
• Dorożyński T., Urbaniak W. (2012), Motywy lokalizacji inwestycji zagranicznych w regionie łódzkim , "Zarządzanie i Finanse", nr 10(1).
• Dunning J.H. (2006), Towards a paradigm of development: Implication for the determinants of international business activity , "Transnational Corporations", No. 15(1).
• Dunning J.H., Lundan S.M. (2008), Multinational Enterprises and the Global Economy , Edward Elgar Publishing, Cheltenham-Northampton.
• EY (2017), Mature leader of the CEE region, EY's Attractiveness Survey Poland , May.
• Gorynia M., Nowak J., Trąpczyński P., Wolniak R. (2015), Does outward FDI by Polish multinationals support existing theory? Findings from a quantitative study , "Economic and Business Review", No. 1(4).
• Hambrick D.C., Mason P.A. (1984), Upper echelons: The organization as a reflection of its top managers , "The Academy Of Management Review", No. 9(2).
• Hogue W.D. (1967), The foreign investment decision making process , "Association for Education in International Business Proceedings", December 29.
• Hosseini H. (1994), Foreign direct investment decision, transaction cost economics and political uncertainty , "Humanomics", No. 10(1).
• Housh T. (1997), Polska w ocenach inwestorów , "Życie Gospodarcze", nr 8.
• Jasiński B., Mesjasz L. (1999), Integracja z Unią Europejską jako czynnik determinujący napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski , (w:) Brach J., Rymarczyk J., Problemy gospodarki światowej ze szczególnym uwzględnieniem Polski u progu XXI wieku , Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• Jaworek G. (1999), Deutsche Directinvestitionej in Polen - Motive, Ergebnisse und Folgewirkungen , Deutsch-Polnische Industrie und Handelskammer, Warszawa.
• Jaworek M. (2006), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w prywatyzacji polskiej gospodarki , Wydawnictwo TNOiK "Dom Organizatora", Toruń.
• Jaworek M. (2013), Stymulanty i destymulanty aktywności inwestycyjnej polskich przedsiębiorstw za granicą , (w:) Karaszewski W. (red.), Aktywność inwestycyjna polskich przedsiębiorstw za granicą - czynniki i skutki, PWE, Warszawa.
• Jaworek M., Czaplewski L., Kuczmarska M., Kuzel M. (2016), Stymulanty i destymulanty podejmowania przez inwestorów zagranicznych inwestycji bezpośrednich w wybranych województwach Polski , (w:) Karaszewski W., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w wybranych województwach Polski - analiza porównawcza , Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Jaworek M., Karaszewski W. (2008), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne firm japońskich w Polsce , "Przegląd Organizacji", nr 10.
• Jaworek M., Karaszewski W., Siemińska E. (2017), Ceny na rynku nieruchomości wśród determinant wyboru bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce , "Świat Nieruchomości", nr 101(3).
• Johanson A. (2006), FDI Inflows to the Transition economics of Eastern Europe: Magnitude and determinants , The Royal Institute of Technology, "Centre for Excellence for Studies in Science in Innovation", No. 59.
• Karaszewski W. (2001), Przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego w Polsce w latach 1990-1999 (miejsce w gospodarce kraju, czynniki i perspektywy rozwojowe) , Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Karaszewski W. (2004), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Polska na tle świata , Wydawnictwo TNOiK "Dom Organizatora", Toruń.
• Karaszewski W. (red.) (2005), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie kujawsko-pomorskim (stan, znaczenie dla gospodarki województwa, stymulanty i destymulanty napływu) , Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Karaszewski W. (red.) (2012), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie kujawsko-pomorskim , Wydawnictwo TNOiK "Dom Organizatora", Toruń.
• Karaszewski W. (red.) (2016), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w wybranych województwach Polski - analiza porównawcza , Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Khatri N., Alvin H. (2000), Role of intuition in strategic decision making , "Human Relations", No. 53(1).
• Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R., Babuchowska K., Serocka I. (2015), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie warmińsko-mazurskim. Raport z badania , Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Samorząd województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn.
• Laar M., Nauborg Ch. (2006), Emotions and foreign direct investment: A theoretical and empirical exploration , "Management International Review", No. 46(2).
• Larimo J. (1995), The foreign direct investment decision process: Case studies of different types of decision process in Finnish firms , "Journal Of Business Research", No. 33(1).
• Małecki M. (1989), Motywy inwestowania kapitału zagranicznego w Polsce , "Sprawy Międzynarodowe", nr 4.
• Markowicz I., Miłaszewicz D. (2007), Analiza determinant bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce , "Wiadomości Statystyczne", nr 6.
• Nehrt L., Hogue W.D. (1968), The foreign investment decision process , "Quarterly Journal of AISEC International", February/April.
• Niziołek A. (2004), Zagraniczni inwestorzy o Polsce , "Manager", nr 1.
• PAIH (2017), Polska ze stabilnym klimatem dla inwestorów zagranicznych , Wyniki 11. edycji badania "Klimat inwestycyjny w Polsce", przeprowadzonego przez PAIH we współpracy z Grant Thornton i HSBK.
• PAIiIZ (2005), Opinie inwestorów o warunkach działalności w Polsce , Raport z badania przeprowadzonego przez CBM Indicator, Warszawa.
• PAIiIZ (2016), Polska utrzymuje dobry klimat dla zagranicznego biznesu , Wyniki 10. edycji badania "Klimat inwestycyjny w Polsce", przeprowadzonego przez PAIiIZ we współpracy z Grant Thornton i HSBK.
• PAIiZ (2000), Opinia inwestorów zagranicznych o społecznych i ekonomicznych warunkach działalności w Polsce , Raport z badania przeprowadzonego przez CBM Indicator pod kierownictwem J. Garlickiego, J. Błuszkowskiego, Warszawa.
• PAIiZ (2003), Opinia inwestorów zagranicznych o społecznych i ekonomicznych warunkach działalności w Polsce , Raport z badania przeprowadzonego przez CBM Indicator pod kierownictwem J. Garlickiego, J. Błuszkowskiego, Warszawa.
• Pawlak K., Standar A., Kołodziejczak M., Kołodziejczak W. (2015), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie wielkopolskim. Raport z badania , Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Urząd Miasta i Gminy w Kłodawie, Poznań.
• Pissula P., Deutsch-polnische Joint Venture - Ergebnisse einer Befragung , (w:) HWWA - Report 97, Hamburg.
• Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (2009), za: Pawełek-LubelaE. , "PGS Software", marzec.
• Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (2012), Ankieta koniunkturalna EŚW 2012 , AHK.
• Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (2013), Ankieta koniunkturalna Europa Środkowo-Wschodnia 2013 , AHK.
• Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (2015), Ankieta koniunkturalna 2015 , AHK.
• Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (2016), Ankieta koniunkturalna 2016. Polska w ocenie inwestorów zagranicznych , AHK.
• Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (2017), Ankieta koniunkturalna 2017. Polska w ocenie inwestorów zagranicznych , AHK.
• PriceWaterhouseCoopers (2002), Poland as attractive place for investment - perception does matter, kwiecień 2002 , za: MSP (2002), Informacja o udziale inwestorów zagranicznych w procesie prywatyzacji polskiej gospodarki w latach 1990-2002 , Warszawa.
• Różański J., Jasiniak M., Kaczmarska-Krawczak J., Kaźmierska-Jóźwiak B., Starzyńska D. (2015), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie łódzkim. Raport z badania , Uniwersytet Łódzki, Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego, Łódź.
• Różański J. (2010), Przedsiębiorstwa zagraniczne w Polsce. Rozwój. Finansowanie. Ocena , PWE, Warszawa.
• Schönemann E., Perlak B., Höfer A. (1997), Inwestorzy niemieccy o Polsce. Wybrane wyniki badań Polsko-Niemieckiego Towarzystwa Wspierania Gospodarki (TWG) , "Przegląd Zachodni", nr 3.
• Shukurov S. ( 2016 ), Determinants of FDI in transition economies: The case of CIS countries , "Journal of International and Global Economic Studies", No. 9(1).
• Siemiątkowski P. (2005), Determinanty ekonomiczne napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski , "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 406.
• Stawicka M. (2007), Atrakcyjność inwestycyjna Polski , CeDeWu, Warszawa.
• Świerkocki J. (Ed.) (2011), Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profile gospodarczego województwa łódzkiego , Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 2011.
• Tatoglu E. Glaister K.W. (1998), An analysis of motives for western FDI in Turkey , "International Business Review", No. 7.
• UNCTAD (1998), World Investment Report: Trends and determinants , United Nations, New York and Geneva.
• Wachstumsmotor Osterweiterung (2005), Die Erweiterung der Europaichen Union im Spiegel deutscher Unternehmer , Rödl&Partner, za: Kalinowski T. (2005), Polska jako miejsce lokowania inwestycji niemieckich , IBnGR, Gdańsk.
• Wei H.C., Christodoulou C. (1997), An examination of strategic direct investment decision processes: The case of Taiwanese manufacturing SMEs , "Management Decision", No. 35(8).
• Wilson M. (1990), Empirical evidence of the use of a framework of risk and return in capital budgeting for foreign direct investment , "Managerial Finance", No. 16(2).
• Witkowska J. (1998), Motywacje inwestorów zagranicznych - aspekty porównawcze , (w:) Olesiński Z., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce , PWE, Warszawa.
• Wojtasiewicz L., Fojutowski Ł., Kalupa Ł., Kowalski T., Pietrzykowski M., Szczepkowska-Flis A., Ziomek A. (2006), Rola zagranicznych inwestorów bezpośrednich w gospodarce Wielkopolski, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu , Centrum Badania Gospodarki regionalnej, Poznań.
• Yip G.S., Hult, G.T.M. (2012), Total Global Strategy , Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River.