Franciszek Stefczyk - niestrudzony pomocnik Pana Boga

• Autorzy: Janusz Ossowski

Warianty tytułu

Francis Stefczyk - a tireless helper of God

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł przedstawia niektóre poglądy Stefczyka dotyczące przede wszystkim spółdzielczości w świetle Katolickiej Nauki Społecznej (KNS), zarówno "Rerum novarum" Leona XIII z 1891 r., jak i współczesnych dokumentów kościelnych, np. "Caritas in Veritate" Benedykta XVI lub przyjętego w maju br. przez papieża Franciszka " Oeconomicae et pecuniariae quaestiones". Spółdzielnie finansowe organizowane przez Stefczyka w XIX i XX w. osadzone były mocno na gruncie etyki chrześcijańskiej, odwoływały się do idei korporacjonizmu, solidaryzmu, dobra wspólnego, pomocniczości i - szerzej - do idei mutualizmu chrześcijańskiego. Zgodnie z nią rozwój społeczny ma polegać m.in. na budowaniu wewnątrz społeczeństwa alternatywnych instytucji społecznych i gospodarczych (w tym kas pożyczkowych, towarzystw wzajemnej pomocy, spółdzielni), tak by przynosiły one wzajemne korzyści różnym warstwom tegoż społeczeństwa. Stefczyk akcentował konieczną i możliwą współpracę pomiędzy przedstawicielami poszczególnych warstw społecznych, ich symbiozę, wzajemne braterstwo, miłość bliźniego, zdecydowanie odrzucając ideę współzawodnictwa, rywalizacji, rewolucji społecznej lub egoizmu społecznego. Podobnie jak KNS odrzucał także liberalizm oraz socjalizm. Stefczyk budował taki model organizacji gospodarczej, który wpisuje się we współczesne koncepcje rozwoju bardziej etycznej ekonomii i nowych uregulowań rynków finansowych.(abstrakt oryginalny)

EN

The article presents some of Stefczyk's views concerning above all cooperatives in the light of Catholic Social Science, both "Rerum novarum" by Leon XIII of 1891, as well as contemporary church documents, e.g. "Caritas in Veritate" by Benedict XVI or adopted in May of this year by Pope Francis "Oeconomicae et pecuniariae quaestiones". Financial cooperatives organized by Stefczyk in the 19th and 20th centuries were firmly rooted in Christian ethics, they appealed to the idea of corporatism, solidarism, common good, subsidiarity and -more broadly - to the idea of Christian mutualism. According to it, social development is to consist in building within the society alternative social and economic institutions (including loan banks, mutual aid societies, cooperatives), so that they would bring mutual benefits to various strata of this society. Stefczyk emphasized the necessary and possible cooperation between representatives of particular social strata, their symbiosis, mutual brotherhood, love of the neighbor, strongly rejecting the idea of competition, rivalry, social revolution or social egoism. Like the Catholic Social Teaching, he also rejected liberalism and socialism. Stefczyk has built such a model of economic organization, which is part of contemporary development concepts of more ethical economy and new regulations of financial markets(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Etyka chrześcijańska; Spółdzielczość; Katolicka nauka społeczna; Solidaryzm społeczny

EN

Christian ethics; Cooperative movement; Catholic social teaching; Social solidarity

• Czasopismo: Pieniądze i Więź
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 2(79)
• Strony: 33--40

Twórcy

autor

Janusz Ossowski

• Spółdzielczy Instytut Naukowy

Bibliografia

• A. Batbie, Nowy wykład ekonomii politycznej wygłoszony na wydziale prawnym w Paryżu 1864-1865, Kraków 1870.
• Wiązanka złotych myśli Dr Fr. Stefczyka, [w:] J. Bielecki, Franciszek Stefczyk. Pionier spółdzielczości rolniczej w Polsce, Warszawa 1927.
• M. Novak, Liberalizm - sprzymierzeniec czy wróg Kościoła, Poznań 1993.
• Janusz Ossowski, Społeczne instytucje finansowe w Polsce do 1939 roku. Słownik historyczny, SIN, Sopot 2017.
• Papieska Rada Iustitia et Pax, Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, Wyd. Jedność, Kielce 2005.
• F. Stefczyk, Podręcznik dla Kas Stefczyka, Lwów 1927.
• F. Stefczyk, Podręcznik dla Kas Stefczyka, wyd. IV popr. i uzupełn. przez Leona Twareckiego, Lwów 1927.
• F. Stefczyk, Podręcznik dla spółkowych kas oszczędności i pożyczek systemu F.W. Raiffeisena, wyd. III, Lwów 1914.
• F. Stefczyk, O spółkach oszczędności i pożyczek (systemu F.W. Raiffeisena) pod patronatem Wydziału Krajowego we Lwowie, Lwów 1914.
• K. Weydlich, Franciszek Stefczyk. Pionier polskiej spółdzielczości rolniczej, Warszawa 1936.
• S. Wojciechowski, Ruch spółdzielczy, Warszawa 1930.