Sprawozdawczość w XXI wieku - ewolucja czy rewolucja

• Autorzy: Mirosława Kwiecień

Warianty tytułu

21st Century Reporting: Evolution or Revolution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszej publikacji jest wskazanie na potrzebę nowego pragmatyzmu rachunkowości, zwłaszcza sprawozdawczości. Sprawozdawczość jest "sposobem" nie tylko ujawniania i prezentowania przeszłości organizacji gospodarczej, lecz także odczytywania przyszłości, z tym, że w XXI w. przyszłość jest problemem złożonym, co wynika z faktu reformy globalizacji. Globalizacja gospodarcza - koniec XX w. - stawiała wartości materialne ponad innymi wartościami, zwłaszcza takimi jak troska o środowisko naturalne lub etyka biznesu. Liberalizacja rynków kapitałowych (lata 90. XX w.) rozumiana jako przepływ krótkoterminowego pieniądza spekulacyjnego to efekt Konsensusu Waszyngtońskiego. Opierał się on na teorii gospodarki rynkowej, która zakłada doskonałą informację, doskonałą konkurencję i doskonałe rynki. To zdeterminowało status rachunkowości w praktyce gospodarczej, zwłaszcza amerykańskiej. Kryzys finansowy (przełom wieków XX i XXI) stanowił efekt błędnych założeń Konsensusu Waszyngtońskiego - nowy pragmatyzm globalizacji to zrównoważony rozwój, czyli trajektoria działalności, czyli długookresowy wzrost gospodarczy z zachowaniem dobrego stanu środowiska naturalnego oraz zasad etyki biznesu. Nowy pragmatyzm rachunkowości oznacza ograniczenie asymetrii informacji na rzecz informacji niefinansowych. Implikacje tych postulatów stanowią przedmiot badań, czyli rozpoznanie zmian w teorii ekonomii, zmian w sposobie działania gospodarki globalnej, nowych nurtów zarządzania. Stąd podmiotem badań były debaty na temat zmian w ww. zakresie, a zwłaszcza przyczyn kryzysu finansowego - "wynaturzeń" w sprawozdawczości finansowej. Analiza literatury ekonomicznej upoważnia do stwierdzenia, że nowy pragmatyzm rachunkowości to złożony problem w procesie reformy globalizacji.(abstrakt oryginalny)

EN

The article is aimed at showing the need for a new accounting pragmatism, especially in reporting. Reporting is not only a "way" to disclose and present the past of a business organisation but also a "way" to see the future. However, the future in the 21st century is a complex issue, which results from the reform of globalisation. At the end of the 20th century, economic globalisation placed material values above other values, in particular those like care for the natural environment or business ethics. The liberalisation of capital markets in the 1990s saw a short-term flow of speculative capital as a result of the Washington Consensus. The Washington Consensus was based on the theory of market economy, which assumed perfect information, perfect competition and perfect markets. This determined the status of accounting in economy, especially in the American economy. The financial crisis at the turn of the 21st century came as an effect of mistaken assumptions of the Washington Consensus - the sustainable development is a new pragmatism of globalisation, i.e. the trajectory of activities, i.e. a long-term economic growth with the maintenance of good state of the natural environment and respect for the principles of business ethics. A new accounting pragmatism means a reduction in the asymmetry of information in favour of non-financial information. The implications of these postulates are under research, i.e. the analysis of the changes in economy, the changes in the way the global economy works and new trends in management. Hence, the research was based on debates about these changes, in particular about the reasons behind the financial crisis - the "degeneration" of financial reporting. The analysis of the economic literature allows for the statement that the new accounting pragmatism is a complex problem in the process of reform of globalisation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Sprawozdawczość; Ekonomia; Długookresowy wzrost gospodarczy

EN

Accounting; Reporting; Economics; Long-run economic growth

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2018
• Numer: z. 164
• Strony: 63--80

Twórcy

autor

Mirosława Kwiecień

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Akerlof G. A., Shiller R. J., Złowić frajera. Ekonomia manipulacji i oszustwa. Nobliści z ekonomii, PTE, Warszawa 2017.
• Bareja K., Giedroyć M., Motywy wyboru wartości godziwej do wyceny środków trwałych w świetle pozytywnej teorii rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2016, t. 87 (143).
• Burzym E., Społeczna funkcja rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2008, t. 45 (101).
• Cieślak M., Podejście etyczne w rachunkowości a jakość sprawozdań finansowych, Wydawnictwo UE w Poznaniu, Poznań 2011.
• Csoba L., Nieortodoksja, heterodoksja a ekonomia globalna, w: Ekonomia przyszłości. Wokół nowego paradygmatu Grzegorza W. Kołodko, red. M. Bałtowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016.
• Giedroyć M., Relewantność informacji sprawozdawczych, w: Rachunkowość - polityka makroekonomiczna - globalizacja, red. Z. Luty, M. Chmielowiec-Lewczuk, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław 2015.
• Gierusz J., Dylematy harmonizacji rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2015, t. 82 (138).
• Gierusz J., Gawrońska J., Ewolucja pojęcia wyniku finansowego a pomiar jego jakości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2012, t. 66 (122).
• Gmytrasiewicz M., Dyskusyjne metody ustalania i prezentacji wartości według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2009, t. 53 (109).
• Grabiński K., Wpływ kryzysu gospodarczego na aktywne kształtowanie wyniku finansowego w europejskich spółkach giełdowych, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2016, t. 87 (143).
• Hardt Ł., Studia z realistycznej filozofii ekonomii, C. H. Beck, Warszawa 2013.
• Hausner J., Globalny kryzys, potrzeba nowej polityki gospodarczej, w: Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej, red. E. Mączyńska, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2014.
• Hendriksen E. A., van Breda M. F., Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Jackson C. W., Bajki w świecie biznesu. Mroczna prawda o fałszowaniu sprawozdań finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
• Jajuga K., Nauka o finansach - nowe wyzwania metodyczne, w: Nauki ekonomiczne. Stylizowane fakty a wyzwania współczesności, red. B. Fiedor, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2015.
• Kaplan R. S., Norton D., Mapy strategii w biznesie. Jak przełożyć wartości na mierzalne wyniki, GWP, Gdańsk 2011.
• Karmańska A., Nauka o rachunkowości, proces poznawczy, paradygmaty i prawda w rachunkowości, w: Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, red. A. Karmańska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2016.
• Karmańska A., Wprowadzenie, w: Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, red. A. Karmańska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2016.
• Karmańska A., Etyczny rollercoaster - wyniki pewnego badania, w: Etyka i ekonomia w stronę nowego paradygmatu, red. E. Mączyńska, J. Sójka, PTE, Warszawa 2017.
• Kleer J., Globalizacja i zmiana, w: Ekonomia i ekonomiści w czasach przełomu. Kluczowe problemy gospodarki, red. E. Mączyńska, J. Wilkin, PTE, Warszawa 2010.
• Kobiela-Pionnier K., Pod presją. Wpływ lobbingu na kształtowanie standardów rachunkowości, w: Rachunkowość - polityka makroekonomiczna, globalizacja, red. Z. Luty, M. Chmielowiec-Lewczuk, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław 2015.
• Kobiela-Pionnier K., Sprawozdanie zintegrowane jako narzędzie konwergencji rachunkowości finansowej i zarządczej w perspektywie teorii makropolityki i praktyki rachunkowości, rozprawa doktorska SGH w Warszawie, Kolegium Zarządzania i Finansów, Warszawa 2017.
• Kołodko G. W., Społeczna gospodarka rynkowa. Konstytucja i rzeczywistość, w: Idee ordo i społeczna gospodarka rynkowa, red. E. Mączyńska, P. Pysz, Biblioteka Myśli Ekonomicznej, PTE, Warszawa 2010.
• Kołodko G. W., Nowy pragmatyzm, czyli ekonomia i polityka dla przyszłości, w: Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej, red. E. Mączyńska, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2014.
• Kołodko G. W., Nowy pragmatyzm i jego znaczenie dla uczciwego gospodarowania, w: Etyka i ekonomia. W stronę nowego paradygmatu, red. E. Mączyńska, J. Sójka, PTE, Warszawa 2017.
• Koźmiński A. K., Przedsiębiorcze państwo, w: Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej, red. E. Mączyńska, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2014.
• Kwiecień M., Rachunkowość jako narzędzie zarządzania: system z bazą wiedzy, "Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej" 1991, nr 566, Wrocław.
• Kwiecień M., Nowe warunki gospodarowania a wyzwania dla rachunkowości i jej paradygmatów, w: Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, red. A. Karmańska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2016.
• Kwiecień M., Sprawozdanie zintegrowane - innowacja paradygmatów rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2016, nr 87 (143).
• Kwiecień M., Ekonomia umiaru a sprawozdanie ze społecznej odpowiedzialności biznesu, "Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze" 2017, nr 6.
• Kwiecień M., Rachunkowość a innowacyjność z kreatywnością - rewolucja czy ewolucja?, w: Sprawozdawczość i rewizja finansowa. Wyzwania i szanse nauki i dydaktyki rachunkowości, red. K. Grabiński, M. Kędzior, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2017.
• Luty Z., Rachunkowość jako uniwersalne poznanie, w: Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, red. A. Karmańska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2016.
• Łada M., Od konsekwencji do antecedencji - zmiana orientacji pomiaru we współczesnej rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2017, t. 92 (148).
• Mączyńska E., Ekonomia w warunkach nietrwałości, w: Ekonomia i ekonomiści w czasach przełomu. Kluczowe problemy gospodarki, red. E. Mączyńska, J. Wilkin, PTE, Warszawa 2010.
• Mączyńska E., Asymetria społeczno-gospodarcza w kontekście teorii ekonomii i etyki, w: Etyka i ekonomia w stronę nowego paradygmatu, red. E. Mączyńska, J. Sójka, PTE, Warszawa 2017.
• Mączyńska E., Pysz P., Czym jest, a czym nie jest "społeczna gospodarka rynkowa?, w: Idee ordo i społeczna gospodarka rynkowa, red. E. Mączyńska, P. Pysz, Biblioteka Myśli Ekonomicznej, PTE, Warszawa 2010.
• Micherda B., Aspekty etyczne współczesnej rachunkowości, w: Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji w rachunkowości, red. B. Micherda, Difin, Warszawa 2013.
• Moszyński M., Zasady liberalnego ładu gospodarczego - uniwersalizm czy specyficzność, w: Nauki ekonomiczne. Stylizowane fakty a wyzwania współczesności, red. B. Fiedor, PTE, Warszawa 2015.
• Opolski K., Ograniczenia i ryzyko inwestowania wynikające z finansów behawioralnych. Perspektywa inwestorów i ich doradców, w: Ekonomia i ekonomiści w czasach przełomu. Kluczowe problemy gospodarki, red. E. Mączyńska, J. Wilkin, PTE, Warszawa 2010.
• Przesławska G., Pokryzysowa debata w amerykańskiej ekonomii - wybrane wątki dyskursu, w: Nauki ekonomiczne. Stylizowane fakty a wyzwania współczesności, red. B. Fiedor, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2015.
• Ratajczak M., Ekonomia i edukacja ekonomiczna w dobie finansyzacji gospodarki, w: Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej, red. E. Mączyńska, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2014.
• Sadowski Z., Współczesna gospodarka rynkowa a nauka ekonomii, w: Ekonomia i ekonomiści w czasach przełomu. Kluczowe problemy gospodarki, red. E. Mączyńska, J. Wilkin, PTE Warszawa 2010.
• Smejda M., Teoretyczne kontrowersje wokół przedmiotu rachunkowości, w: Nauki ekonomiczne. Stylizowane fakty a wyzwania współczesności, red. B. Fiedor, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2015.
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactw narodów, PWN, Warszawa 1954.
• Stiglitz J. E., Globalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Stiglitz J. E., Jazda bez trzymanki. Ameryka, wolne rynki i tonięcie gospodarki światowej, PTE, Warszawa 2010.
• Stiglitz J. E., Wizja sprawiedliwej globalizacji. Propozycje uprawnień, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
• Szychta A., Etapy ewolucji i kierunki integracji metod rachunkowości zarządczej, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2008.
• Walińska E., Gad J., Kluczowe narzędzia raportowania korporacyjnego w praktyce polskiego rynku kapitałowego - analiza przypadku, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości" 2017, t. 92 (148).
• Wilkin J., Czy ekonomistom potrzebna jest filozofia, w: Ekonomia i ekonomiści w czasach przełomu. Kluczowe problemy gospodarki, red. E. Mączyńska, J. Wilkin, PTE, Warszawa 2010.
• Wilkin J., Ekonomia wolności i ekonomia zniewolenia. Kiedy ekonomia sprzyja poszerzeniu ludzkiej wolności, a kiedy ją ogranicza?, w: Modele ustroju społeczno-gospodarczego. Kontrowersje i dylematy, red. E. Mączyńska, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE Warszawa 2015.
• Wojtyna A., Czy kryzys w teorii ekonomii jest głębszy niż w gospodarce, w: Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej, red. E. Mączyńska, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa 2014.