Obywatelska inicjatywa ustawodawcza w polskim porządku prawnym - próba oceny z perspektywy praktyki parlamentarnej

• Autorzy: Maciej Borski , Bogusław Przywora

Warianty tytułu

Civil Legislative Initiative in the Polish Legal Order - an Attempt of Its Assessment from the Perspective of Parliamentary Practice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest podjęcie próby przedstawienia oraz oceny regulacji prawnych dotyczących postępowania z obywatelskim projektem ustawy w polskim porządku prawnym z perspektywy praktyki stosowania tej instytucji. Podejmowane zagadnienie ma nie tylko wymiar teoretyczny, ale również kluczowe znaczenie praktyczne, bowiem zainteresowanie tym mechanizmem prawnym wśród obywateli z każdym rokiem jest coraz większe i wpływa na kształt społeczeństwa obywatelskiego. Problem w tym, iż istnieje wiele barier, przepisów utrudniających obywatelom skuteczne korzystanie z przysługującego im konstytucyjnego prawa, począwszy od rejestracji komitetu aż po etap prac parlamentarnych nad projektem. Biorąc to pod uwagę w podsumowaniu zaproponowano kierunki zmian w zakresie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article is to present and evaluate the legal regulations concerning a bill initiated by citizens from the perspective of the practice of its application. This issue does not have a theoretical dimension only, but is also of significant practical importance, because an interest in this legal mechanism amongst citizens is increasing rapidly and influences the shape of the civil society. The problem that continues to exist are numerous barriers or regulations governing parliamentary works that make it difficult for citizens to use the right to initiate bills that is constitutionally guaranteed. They range from the requirement to register the committee at the initial stage to the final stage of parliamentary work on the project. In the concluding part of the article some proposals of the necessary amendments to the existing regulations governing the civil right of legislative initiative are made. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Demokracja; Prawa obywatelskie; Konstytucja RP; Parlament; Prawo konstytucyjne

EN

Democracy; Civil Rights; RP Constitution; Parliament; Constitutional law

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 2
• Strony: 19--33

Twórcy

autor

Maciej Borski

• Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu

autor

Bogusław Przywora

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

Bibliografia

• A. Rytel-Warzocha, P. Uziębło, Inicjatywa ustawodawcza obywateli jako instrument bezpośredniej partycypacji społecznej, w: eidem, M. Herrmann (red.), Obywatele decydują. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza, jako narzędzie kształtowania postaw obywatelskich, Łódź 2012.
• A. Szmyt, Elementy praktyki sejmowej pod rządami Konstytucji RP (1997-2007), Gdańsk 2008.
• A. Szmyt, Opinie w sprawie wprowadzenia parytetu płci na listach wyborczych, "Przegląd Sejmowy" 2010, nr 3.
• B. Przywora, Kontrola społeczna i społeczeństwo obywatelskie, w: R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.) System prawa administracyjnego, t. 13: Etyka urzędnicza i etyka służby publicznej, Warszawa 2016.
• Elektroniczne poparcie inicjatyw obywatelskich. Warszawa 2015 https://inspro.org.pl/ekspertyza-elektroniczne-poparcie-inicjatyw-obywatelskich [dostęp: 9.11.2017].
• G. Koksanowicz, Nadawanie biegu inicjatywom ustawodawczym w świetle postanowień regulaminu Sejmu, "Przegląd Prawa Konstytucyjnego" 2012, nr 1.
• J. Wróblewski, Teoria racjonalnego tworzenia prawa, Wrocław 1985.
• M. Borski, B. Przywora, Postępowanie z projektem pilnym jako przykład szczególnego trybu ustawodawczego w polskim porządku prawnym - próba oceny z perspektywy praktyki parlamentarnej, "Przegląd Sejmowy" 2016, nr 4.
• M. Borski, Inicjatywa ludowa instrumentem presji na prawodawcę?, "Przegląd Prawa Publicznego" 2016, nr 7-8.
• M. Borski, Inicjatywa ludowa jako instytucja dialogu społecznego, w: A. Kamińska, E. Kraus, K. Slęczka (red.), Jak możliwy jest dialog?, Sosnowiec 2014.
• M. Borski, Nadawanie biegu inicjatywom ustawodawczym - wybrane zagadnienia, "Przegląd Prawa Publicznego" 2015, nr 7-8.
• M. Borski, R. Glajcar, B. Przywora, Postępowanie ustawodawcze w polskim parlamencie - prawo, zwyczaje i praktyka, Sosnowiec 2015.
• M. Jabłoński, Obywatelskie prawo inicjatywy ustawodawczej, w: B. Banaszak, A. Preisner (red.), Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Warszawa 2002.
• M. Zieliński, Obywatelskie prawo inicjatywy ustawodawczej, w: M. Jabłoński (red.), Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, Wrocław 2014.
• M. Zieliński, S. Wronkowska, O korespondencji dyrektyw redagowania i interpretowania tekstu prawnego, "Studia Prawnicze" 1985, z. 3-4.
• M. Zubik, W. Sokolewicz, Komentarz do art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w: L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, Warszawa 2016, Lex/el. [dostęp: 9.11.2017].
• P. Chybalski, Komentarz do art. 118 Konstytucji, w: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP, t. 2: Komentarz do art. 87-243, Legalis 2016 [dostęp: 9.11.2017].
• P. Uziębło, Demokracja partycypacyjna, Gdańsk 2009.
• P. Uziębło, Inicjatywa ustawodawcza obywateli w Polsce na tle rozwiązań ustrojowych państw obcych, Warszawa 2006.
• S. Grabowska, Formy demokracji bezpośredniej w wybranych państwach europejskich, Rzeszów 2009.
• S. Wronkowska, M. Zieliński, Problemy i zasady redagowania tekstów prawnych, Warszawa 1993.
• Uchwała Sejmu RP z 30 lipca 1992 r. regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (t.jedn.: M.P. 2012, poz. 32 ze zm.).
• W. Orłowski, O potrzebie optymalizacji procesu ustawodawczego w Polsce, "Studia Iuridica Lublinensia" 2014, nr 22.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/2018.80.2.2