Zróżnicowanie poziomu społeczno-gospodarczego w podregionach Polski

• Autorzy: Iwona Bąk

Warianty tytułu

Differsity of Social and Economic Level in Subregions of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badań przeprowadzonych w artykule jest identyfikacja stanu zróżnicowania poziomu społeczno-gospodarczego w Polsce na poziomie podregionów w 2016 roku. Liniowe porządkowanie i ustalenie grup typologicznych podobnych pod względem badanego zjawiska zostało przeprowadzone za pomocą taksonomicznego miernika rozwoju (TMR) opartego na sumach standaryzowanych. Na podstawie miary syntetycznej dokonano dyskryminacji badanych obiektów i wyodrębniono cztery grupy typologiczne, obejmujące obiekty o podobnym poziomie rozwoju badanego zjawiska. Konstrukcji wskaźników syntetycznych dokonano przy użyciu dwóch odrębnych zestawów cech diagnostycznych charakteryzujących aspekty społeczne i gospodarcze badanych podregionów. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że polskie podregiony, zarówno pod względem społecznym, jak i gospodarczym stanowią zbiorowość niejednorodną. Często podregiony dobrze rozwinięte pod względem gospodarczym charakteryzują się niekorzystnymi wskaźnikami dotyczącymi sytuacji społecznej. Monitorowanie zróżnicowania poziomu społeczno-gospodarczego jest bardzo ważne, gdyż zbyt duże dysproporcje poziomu rozwoju poszczególnych podregionów mogą wpływać negatywnie na rozwój społeczno-gospodarczy całego kraju. Pomocnym narzędziem wykorzystywanym do oceny stopnia zróżnicowania obiektów są metody ilościowe, które pozwalają na obiektywizację wyników prowadzonych badań. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the research carried out in the article is to identify the state of diversification of the socio-economic level in Polish subregions in 2016. Linear ordering and establishing typological groups similar in terms of the studied phenomenon was carried out using a taxonomic measure of development (TMR) based on standardized sums. On the basis of a synthetic measure, the examined objects were discriminated and four typological groups were distinguished, including objects with a similar level of development of the studied phenomenon. The construction of synthetic indicators was made using two separate sets of diagnostic features characterizing the social and economic aspects of studied subregions. On the basis of the conducted research, it can be concluded that Polish subregions, both in social and economic terms, constitute a heterogeneous group. Often, subregions well developed in economic terms are characterized by unfavorable indicators regarding the social situation. Monitoring the diversity of the socio-economic level is very important, as too large disproportions in the level of development of individual subregions may have a negative impact on the socio-economic development of the entire country. A helpful tool used to assess the degree of diversification of objects are quantitative methods that allow the objectivity of the research results. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój społeczno-gospodarczy; Zróżnicowanie regionalne; Analiza taksonomiczna

EN

Social economic development; Regional diversity; Taxonomic analysis

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Społecznej w Ostrołęce
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 30
• Strony: 99--109

Twórcy

autor

Iwona Bąk

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• 1. Bąk I., Szczecińska B., Przestrzenne zróżnicowanie województw Polski pod względem środowiska naturalnego [Spatial diversity of voivodeships in Poland in terms of quality of natural environment], Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Oeconomica 313(76)3, Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Szczecin2014.
• 2. Bąk I., Wawrzyniak K., Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej Polski na tle krajów Unii Europejskiej [Diagnosis of socio-economic situation of Poland in comparison to EU countries by means of statistical methods], Wiadomości Statystyczne nr 5, GUS, Warszawa 2016.
• 3. Becker G.S., 1974, Crime and Punishment: An Economic Approach. (w): Essays in the Economics of Crime and Punishment. Ed. G.S. Becker, W.M. Landes. National Bureau of Economic Research, New York, http://www.nber.org/chapters/c3625.pdf, data dostępu: 12.04.2018.
• 4. Churski P., Zróżnicowanie przestrzenne obszarów wzrostu i obszarów stagnacji gospodarczej w Polsce - wyzwania dla polskiej polityki spójności po 2013, [Spatial differentiation of growth and economic stagnation areas in Poland - challenges for the polish cohesion policy after 2013] (w:) Challenges of local politics red.: St. Ciok, A. Raczyk, Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 27, Wroc. 2012.
• 5. Ludność i ruch naturalny w 2016 roku, [Population and natural movemet in 2016] Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy. 2017. GUS, www.stat.gov.pl (czas dostępu: 18.03.2018), 1.
• 6. Majerska-Pałubicka B., Jakość środowiska mieszkaniowego w aspekcie jakości środowiska naturalnego na przykładach ekoosiedli [The quality of residential environment in aspects of quality of natural environment based on examples of eco-settlement] Architecturae et Artibus nr (3) 1/2010 Białystok, Wydaw. Politechnika Białostocka 2010.
• 7. Młodak A., Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej [Taxonomic analysis in regional statistic] Difin, Warszawa 2006.
• 8. Nowak E., Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych [Taxonomic methods in the classification of socio-economic objects] PWE, Warszawa 1990.
• 9. Polska w Unii Europejskiej 2004-2014, [Polend in the European Union 2004-2014]. 2014. GUS, Warszawa.
• 10. Panek T., Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej [Statistical methods of multivariate comparative analysis] SGH w Warszawie - Oficyna Wydaw., Warszawa 2009.
• 11. Panek T., (red.), Statystyka społeczna [Social statistics] PWE, Warszawa 2014.
• 12. Pietrzyk I., Rola i miejsce regionów w strukturach instytucjonalnych Unii Europejskiej] [The role and place of regions in the institutional structures of the European Union ] (w:) Problemy rozwoju regionalnego [Problems of regional development], red. J. Brdulak, PTE, Warszawa 2001.
• 13. Próchnicki L., Zrozumieć gospodarkę. Makroekonomia [Understanding the economy. Macroeconomics] Zachodniopomorska Szkoła Biznesu, Szczecin 1999.
• 14. Roeske-Słomka I., Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego na obszarze województwa wielkopolskiego [Diversity of the level of socio-economic development in Polish province of Wielkopolska] Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, rok LXV, zeszyt 4, 2003.
• 15. Sobczyk M., Syntetyczny miernik jakości środowiska przyrodniczego [Synthetic measure of the quality of the natural environment ] (w:) Klasyfikacja i analiza danych, problemy teoretyczne, Taksonomia, zeszyt 2, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1995.
• 16. Stanisz A., Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, t. 1. Statystyki podstawowe [An affordable statistics course using STATISTICA PL on medical examples, vol. 1. Basic statistics] Wydawnictwo StatSoft Polska, Kraków 2006.
• 17. Sztaudynger J. J., Sztaudynger M., Ekonometryczne modele przestępczości [Ekonometric models of criminal activity ] Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Rok LXV, Zeszyt 3, Poznań 2003.