Innowacyjne przeobrażenia krajobrazu wsi - czynniki i efekty

• Autorzy: Sylwia Staszewska

Warianty tytułu

Innovative Countryside Landscape Transformations - Factors and Effects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Bardzo rzadko zmiany krajobrazu wynikają z potrzeb, wymagań czy preferencji społeczności lokalnych. Często koncepcje zagospodarowania przestrzennego terenu wykonywane są przez specjalistów, którzy oczywiście konsultują efekty swojej pracy z mieszkańcami, ale nadal pomysły są twórczym wyrazem projektantów, a nie bezpośrednich użytkowników danej przestrzeni. W niniejszej pracy autorka pragnie ukazać innowacyjny sposób procesu projektowego prowadzący do nowatorskich zmian w krajobrazie wiejskim. Cel ten jest realizowany etapowo. Najpierw wyjaśniono pojęcie innowacyjności (by w jego rozumieniu ująć studium przypadku), a następnie wskazano wyzwania i problemy rozwoju obszarów wiejskich, które są potrzebą innowacyjnych zmian. Następnie wskazano na czynniki inicjujące i warunkujące innowacyjne przeobrażenia krajobrazu wsi, gdyż w nich należy upatrywać podstaw odmiany, by w końcu ukazać efekty innowacyjnych przeobrażeń krajobrazu wsi, będące skutkiem warsztatów facylitacyjnych przeprowadzonych w 2017 roku w wybranych dwóch wsiach gminy Krobia (województwo wielkopolskie), tj. Pudliszki i Domachowo. (abstrakt oryginalny)

EN

Rarely do the ladscape changes stem from the needs, demands or preferences of the local communities. The conceptions of area spacious development are performed by the specialists who, of course, consult the effects of their work with inhabitants, but still ideas are not creative expressions of the direct users in a partictular area.but of the designers. In this work the author would like to present the innovative way of the designing process leading to the innovative changes in the countryside landscape. This aim is executed gradually. First, the notion of innovativess has been explained (in order to subsume the case study in its meaning). Then challenges and problems of rural areas development being the need of innovative changes have been indicated. Next, the initiating factors and the factors qualifying innovative transformations of the countryside landscapehave been indicated because they should be perceived as the base of transformation, and finally, in order to show the effects of innovative transformations of the countryside landscape being the result of facilitating workshops conducted in 2017 in the chosen villages of Krobia borough (Greater Poland Voivodeship), i.e. Pudliszki and Domachowo. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Krajobraz wiejski; Przekształcania krajobrazu; Innowacje; Rozwój obszarów wiejskich

EN

Rural landscape; Landscape transformation; Innovations; Rural development

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 32 Społeczny wymiar innowacyjności na obszarach wiejskich 2
• Strony: 5--29

Twórcy

autor

Sylwia Staszewska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Bajerowski T., 2003, Podstawy teoretyczne gospodarki przestrzennej i zarządzania przestrzenią, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
• Bielski I., 2000, Przebieg i uwarunkowania procesów innowacyjnych, OPO, Bydgoszcz.
• Chmielewski T.J., 2001, Systemy planowania przestrzennego harmonizującego przyrodę i gospodarkę, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, t. 1: 1-294, t. 2: 1-143.
• Chmielewski T.J., 2009, Przyszłość systemu ekologicznego Polski, "Problemy Ekorozwoju", 4 (2): 73-82.
• Chodyński A., 2013, Przedsiębiorczość i innowacyjność a kompetencje - aspekty strategiczne, www.sbc.org.pl/Content/19373/chodynski.pdf (dostęp: 15.03.2013).
• Crow M., Bozeman B., 1998, Strategic Public Management, [w:] Bryson J.M., Einsweile R.C. (red.), Strategic Planning Threats and Opportunities for Planners, American Planning Association, Chicago.
• Czapiewska G., 2014, Współczesne wyzwania i zagrożenia rozwoju obszarów wiejskich Pomorza, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy", 38 (2).
• Fagiewicz K., 2010, Zasoby wodne aglomeracji poznańskiej i problematyka ich ochrony, [w:] Mizgajski A. (red.), Zasoby przyrodnicze i ich ochrona w aglomeracji poznańskiej, Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej, nr 2, Centrum Badań Metropolitalnych, UAM, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 59-79.
• Falkowski J., 2014, Wielofunkcyjność i próba wyróżnienia funkcjonalno-gospodarczych typów krajobrazu wiejskiego Polski, "Studia Obszarów Wiejskich", 35, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa: 9-28.
• Falkowski J., 2015, Geografia wsi - próba ujęcia systemowego, "Studia Obszarów Wiejskich", 37, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa: 91-114.
• Główka G., 2010, Finansowanie inwestycji jednostek samorządu terytorialnego kredytem bankowym, "Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej. Zeszyty Naukowe SGGW", 80, Warszawa.
• Griffin R.W., 1998, Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Jezierska-Thöle A., Biczkowski M. (red.), 2014, Zintegrowany rozwój obszarów wiejskich w świetle polityki Unii Europejskiej, t. 2: Wielofunkcyjność obszarów wiejskich, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Kalinowska A., 1993, Ekologia - wybór przyszłości, Editions Spotkania, Warszawa.
• Knieć W., 2010, Partnerstwa lokalne w Polsce - kondycja, struktura, wyzwania. Raport badawczy, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków-Toruń.
• Kopańska A., Witkowski K., 2003, Zewnętrzne źródła finansowania inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Kowalczyk A., Derek M., 2010, Zagospodarowanie turystyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lechio J., Kulczyk S., Malinowska E., Szumacher I., 2008, Klasyfikacja krajobrazu. Teoria i praktyka, "Problemy Ekologii Krajobrazu", 20, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Leńkowa A., 1978, Zarys historii ochrony przyrody, [w:] Mihajłow W., Zabierowski K. (red.), Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego, Zakład Ochrony Przyrody PAN, Kraków, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa: 137-186.
• Lisowski A., 2006, Potrzeby społeczne i ich diagnozowanie, Biblioteka Narodowa, Warszawa.
• Łuszczek M., Ptasińska U. (red.), Jak tworzyć miejsce? Podręcznik kreowania udanych przestrzeni publicznych, Fundacja Partnerstw dla Środowiska, Kraków.
• Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J., 1992, Beyond the Limits. Global Colaps or a Sustainable Future, Earthscan Publications Limited, International Institute for Environment and Development, World Wilde Fund of Nature, London.
• Nowakowska A., 2011, Regionalny wymiar procesów innowacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Ossowicz T., Zipser T. (red.), 2006, Urbanistyka w działaniu: teoria i praktyka, Urbanista, Warszawa.
• Pawłowska K., 2010, Zanim wybuchnie konflikt. Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobrazu i kształtowaniu przestrzeni, Fundacja Partnerstw dla Środowiska, Kraków.
• Rydz E., Rudnicki R. (red.), 2009, Procesy przekształceń przestrzeni wiejskiej, "Studia Obszarów Wiejskich", 17, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Rylke J., 1978, Stosunek człowieka do krajobrazu w różnych okresach ludzkiej aktywności, "Aura", 12: 7-8.
• Skalski J.A., 2007, Analiza percepcyjna krajobrazu jako działalność twórcza inicjująca proces projektowania, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Staszewska S., 2013, Urbanizacja przestrzenna strefy podmiejskiej polskiego miasta, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Szafer W., 1965, Zarys historii ochrony przyrody w Polsce, [w:] Szafer W. (red.), Ochrona przyrody i jej zasobów, "Problemy i Metody", 1, Zakład Ochrony Przyrody PAN, Kraków: 53-123.
• Wolski P., Piwowarski M., 1998, Naturalizm funkcjonalny w sztuce kształtowania ogrodów i krajobrazu, [w:] Wolski P. (red.), Ochrona dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego w Polsce, Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 37-46.
• Wójcik M., 2013, Przemiany społeczno-przestrzenne osiedli wiejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Wyszkowska Z., 2012, Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, "Journal of Agribusiness and Rural Development", 3 (25): 299-307.
• Zajda K., 2015, Wieś jako terytorium innowacyjne, "Wieś i Rolnictwo", 3 (168): 7-19.
• Zipser T., 2006, Teoria i praktyka w zakresie edukacji kadr dla gospodarki przestrzennej, [w:] Kudłacz T. (red.), Teoria i praktyka w zakresie edukacji kadr dla gospodarki przestrzennej, "Biuletyn KPZK PAN", 224: 8-15.
• Zrobek J., 2014, Innowacyjne aspekty rozwoju obszarów wiejskich, "Handel Wewnętrzny", 5 (352): 333-345.
• Zuziak Z., 2008, O tożsamości urbanistyki, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• Żarska B., 2006, Modele ekologiczno-przestrzenne i zasady kształtowania krajobrazu gmin wiejskich, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Żukrowska K., 2000, Konkurencyjność systemowa w procesie transformacji. Przykład Polski, [w:] Bossak J., Bieńkowski W. (red.), Konkurencyjność gospodarki Polski w dobie integracji z Unią Europejską i globalizacji, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz.U., 1990, poz. 594).
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U., 2003, nr 80, poz. 717, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U., 2017, poz. 562, z późn. zm.).

Identyfikatory

DOI

10.18778/1508-1117.32.01