Model systemu jako determinanta efektywności opieki zdrowotnej

• Autorzy: Błażej Łyszczarz

Warianty tytułu

System Model as the Determinant of Health Care Efficiency

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka efektywności znajduje coraz szersze odzwierciedlenie w badaniach nad polityką zdrowotną, co przypisać można rosnącemu znaczeniu ekonomicznych aspektów ochrony zdrowia. W opracowaniu oszacowano efektywność techniczną funkcjonowania systemów opieki zdrowotnej w 27 krajach Unii Europejskiej. Dokonano przy tym porównania efektywności w trzech grupach krajów wyodrębnionych na podstawie wdrożonego modelu opieki zdrowotnej. W celu wyznaczenia efektywności zastosowano nieparametryczną metodę data envelopment analysis. Ocenie podlegał proces produkcyjny, w którym nakłady zdefiniowano jako liczbę lekarzy, pielęgniarek oraz łóżek szpitalnych, natomiast efekty jako pozytywne wskaźniki zdrowotne (przewidywane dalsze trwanie życia kobiet i mężczyzn w wieku 65 lat, a także przeżywalność niemowląt) oraz jakość publicznej opieki zdrowotnej. Najwyższą efektywnością osiągania celów systemu opieki zdrowotnej charakteryzowały się kraje, które działają w oparciu o model Beveridge 'a. Najniższa efektywność cechowała natomiast kraje transformacji ustrojowej, w których organizacja systemów opieki zdrowotnej w przeszłości polegała na modelu Siemaszki. (abstrakt oryginalny)

EN

The issue of efficiency is widely echoed in contemporary health policy research, which fact can be explained by growing importance of economic aspects of health care. In this analysis the technical efficiency of health care systems in 27 countries of European Union was estimated. Additionally, a comparison of efficiency in three groups of countries (selected on the basis of the implemented health system model) was conducted. The data envelopment analysis methodology was used for the estimation of efficiency. The production process was evaluated in which the inputs were defined as the densities of doctors, nurses, and hospital beds, while the outputs were positive health measures (life expectancies of males and females at the age of 65 and infant survival rate) as well as the quality of public health care. The countries with health systems based on the Beveridge model proved to be the most efficient ones, while the least efficient were the transition economies, which in the past operated in the Semashko model framework. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka zdrowotna; Efektywność techniczna; Metoda DEA (analiza obwiedni danych); System ochrony zdrowia

EN

Health care; Technical efficiency; Data Envelopment Analysis (DEA); Health care system

• Czasopismo: Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą
• Rocznik: 2011
• Tom: 39
• Strony: 131--145

Twórcy

autor

Błażej Łyszczarz

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Afonso A., St. Aubyn M., Non-parametric approaches to education and health efficiency in OECD countries, "Journal of Applied Economics" 2005, t. 8, nr 2.
• Anell A., Willis M., International comparison of health care systems using resource profiles, "Bulletin of the World Health Organization", 2000, t. 78, nr 6.
• Białynicki-Birula P., Zmiany w systemie finansowania ochrony zdrowia w Polsce. Perspektywa międzynarodowa, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Monografie: Prace Doktorskie, nr 4, Kraków 2006.
• Black N., Gruen R., Understanding health services, Open University Press, Maidenhead 2005.
• Charnes A., Cooper W.W., Rhodes E., Measuring the efficiency of decision making units, "European Journal of Operational Research", 1978, t. 2, nr 6.
• Coelli T.J., Rao D.S.P., O'Donnell C.J., Battese G.E., An introduction to efficiency and productivity analysis, Springer, New York 2005.
• Elola J., Health care system reforms in western European countries: the relevance of health care organization, "International Journal of Health Services", 1996, t. 26.
• Eurofund, EurLIFE, http://www.eurofound.europa.eu/areas/qualityoflife/eurlife/index.php.
• Figueras J. i in., Patterns and performance in social health insurance systems, [w:] Social health insurance systems in Western Europe, red. Saltman R.B., Busse R., Figueras J., Open University Press, Maidenhead 2004.
• Fried H.O., Lovell C.A.K., Schmidt S.S., Efficiency and productivity, [w:] The measurement of productive efficiency and productivity growth, red. Fried H.O., Lovell C.A.K., Schmidt S.S., Oxford University Press, New York 2008.
• Gooijer W. De., Trends in EU health care systems, Springer, New York 2007.
• Guzik B., Podstawowe modele DEA w badaniu efektywności gospodarczej i społecznej, Wyd. UE w Poznaniu, Poznań 2009.
• Health care systems in liberal democracies, red., Wall A., Routledge, London-New York 1996.
• Kopaczewska K., Kopaczewski T., Wójcik P., Metody ilościowe w R. Aplikacje ekonomiczne i finansowe, CeDeWu, Warszawa 2009.
• Kruk M.E., Freedman L.P., Assessing health system performance in developing countries: A review of the literature, "Health Policy", 2008, t. 85, nr 3, s. 264.
• Lee S.Y., Chun Ch.B., Lee Y.G., Seo N.K., The National Health Insurance as one type of new typology: The case of South Korea and Taiwan, "Health Policy", 2008, t. 85, nr 1.
• Łyszczarz B., Hnatyszyn-Dzikowska A., Modele Beveridge'a i Bismarcka - porównanie efektywności systemów opieki zdrowotnej na przykładzie krajów UE, [w:] Polityka społeczna w procesie integracji europejskiej. Przegląd problemów, red. Rączaszek A., Koczur W., Wyd. AE w Katowicach, Katowice 2009.
• Łyszczarz B., Hnatyszyn-Dzikowska A., Znaczenie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego jako elementu systemu finansowania ochrony zdrowia w krajach transformacji, [w:] Ochrona zdrowia i gospodarka. Mechanizmy rynkowe a regulacje publiczne, red. Ryć K., Skrzypczak Z., Wyd. Wydziału Zarządzania UW, Warszawa 2008.
• Niżnik J., W poszukiwaniu racjonalnego systemu finansowania ochrony zdrowia, Of. Wyd. Branta, Bydgoszcz-Kraków 2004.
• Nolte E., McKee M., Wait S., Describing and evaluating health systems, [w:] Handbook of health research methods: Investigation, measurement and analysis, red. Bowling A., Ebrahim S., Open University Press, Maidenhead 2005.
• OECD, OECD Health Data 2009. Statistics and indicators for 30 countries (wersja elektroniczna), Paris 2009.
• Tatara T., Matysiak A., Wyrozębska A., Opieka zdrowotna w krajach Unii Europejskiej - organizacja i funkcjonowanie systemów ochrony zdrowia, "Zdrowie Publiczne", 2009, t. 119, nr 2.
• Wagstaff A., Social health insurance vs. tax-financed health systems - evidence from the OECD, "Policy Research Working Paper", nr 4821, The World Bank, 2009.
• Wendt C., Frisina L., Rothgang H., Healthcare system types: A conceptual framework for comparison, "Social Policy & Administration", 2009, t. 43, nr 1.
• WHO, Health for All Database, http://data.euro.who.int/hfadb/.
• Włodarczyk C., Poździoch S., Systemy zdrowotne. Zarys problematyki, Wyd. UJ, Kraków 2001.
• Zee J. van der, Kroneman M. W., Bismarck or Beveridge: A beauty contest between dinosaurs, BMC Health Services Reseach 2007, nr 7(1).