Rodzina w procesie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

• Autorzy: Monika Deja

Warianty tytułu

Family in the Process of Early Support of Child Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W Polsce realizuje się programy wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, których celem jest pomoc dzieciom niepełnosprawnym oraz ich rodzinom. Słuszne jest przekonanie, że w toku pracy z dzieckiem niepełnosprawnym należy uwzględnić kontekst rodziny, skoro jest ona podstawowym środowiskiem życia i rozwoju dziecka. Artykuł przedstawia miejsce rodziny w procesie wczesnego wspomagania rozwoju, ujmując ją zarówno jako biorcę, jak i dawcę pomocy. W obu tych przypadkach środowisko rodzinne traktowane jest jako nieodłączny element życia chorego dziecka, którego nie można pominąć. Co więcej, programy wspomagania rozwoju dziecka uwzględniające środowisko rodzinne okazują się wręcz być skuteczniejsze od tych, które zakładają stymulację dziecka w oderwaniu od kontekstu rodzinnego. (abstrakt oryginalny)

EN

In Poland, programs for early support of child development are implemented. The aim of those programs is to help disabled children and their families. It is right to believe that in the course of working with a disabled child, the family context should be taken into account, because it is the basic environment of child's life and development. The article presents the place of the family in the process of early development support, treating it both as a recipient and as a donor of help. In both cases, the family environment is treated as an inseparable element of a disabled child's life, which can not be overlooked; what is more, child development support programs, taking into account the family environment, turn out to be even more effective than those that assume the stimulation of the child in isolation from the family context. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rodzina; Osoby niepełnosprawne; Dzieci

EN

Family; Disabled people; Children

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 7
• Strony: 25--30

Twórcy

autor

Monika Deja

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Bibliografia

• Binnebesel J. (2007), Zapomniani niepełnosprawni pacjenci, w: J. Rottermud (red.), Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób niepełnosprawnych, tom 2, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków, s. 37-45.
• Boruszak J., Gryglicka H. (2014), Sytuacja zdrowego rodzeństwa w rodzinie z dzieckiem przewlekle chorym, "Nowa Pediatria", nr 3, s. 103-110.
• Cytowska B. (2011), Idea wczesnej interwencji i wspomagania rozwoju małego dziecka, w: B. Cytowska, B. Wilczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków, s. 15-26.
• Deja M. (2014), Funkcjonowanie dorosłych osób niepełnosprawnych ruchowo w małżeństwie i rodzinie, w: M. Stepulak (red.), Współczesne problemy systemu rodzinnego: diagnoza, terapia, profilaktyka, Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin, s. 75-90.
• Drożdżowicz L. (1999), Ogólna teoria systemów, w: B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 9-17.
• Fewell R.R., Deutscher R. (2004), Contributions of early language and maternal facilitation variables to later language and reading abilities, "Journal of Early Intervention", No. 2, s. 132-145.
• Hulek A. (1984), Rodzina istotnym ogniwem rewalidacji, w: A. Hulek (red.), Rewalidacja dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w rodzinie, PWN, Warszawa, s. 9-18.
• Izdebski P., Laskowska S., Jankowska A. (2011), Rodzeństwo wobec choroby nowotworowej brata/siostry. Studia przypadków, w: H. Liberska (red.), Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym - możliwości i ograniczenia rozwoju, Difin, Warszawa, s. 257-278.
• Janicka M., Deja M. (2017), Zdrowe rodzeństwo dziecka niepełnosprawnego - wyzwanie do pracy psychologicznej, w: M.Z. Stepulak, J. Łukasiewicz (red.), Wielowymiarowe ujęcie niepełnosprawności, Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin, s. 109-120.
• Kampert K., Materny K. (2001), Towarzyszenie dziecku niepełnosprawnemu przez rodziców i specjalistów, w: A. Maciarz, Z. Janiszewska-Nieścioruk, H. Ochonczenko (red.), Człowiek niepełnosprawny w rodzinie i w środowisku lokalnym, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra, s. 231-236.
• Kosowicz M. (2010), Psychologiczne aspekty opieki nad umierającymi i ich rodzinami, w: M. Górecki (red.), Prawda umierania i tajemnica śmierci, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa, s. 258-281.
• Liberska H., Matuszewska M. (2011), Model rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, w: H. Liberska (red.), Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym - możliwości i ograniczenia rozwoju, Difin, Warszawa, s. 41-66.
• Maciarz A. (2001), Psychoemocjonalne i wychowawcze problemy dzieci przewlekle chorych, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków.
• Mahoney G., Perales F. (2005), Relationship-focused early intervention with children with pervasive developmental disorders and other abilities: A comparative study, "Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics", No. 22, s. 77-85.
• Ochojska D., Radochoński M. (1997), Choroba w rodzinie: style zmagania się z sytuacją trudną, "Problemy Rodziny", nr 5-6 (215-216), s. 39-43.
• Odom S.L., Hanson J.A., Blackman J.A., Kaul S., red. (2003), Early intervention practices around the world, Brookes, Baltimore.
• Owieczko K., Łangowski I. (2003), Rodzice partnerami w procesie rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, w: Z. Janiszewska-Nieścioruk (red.), Człowiek z niepełnosprawnością intelektualną. Wybrane problemy osobowości, rodzin i edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, tom 1, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków, s. 111-120.
• Pisula E. (2007), Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Pisula E. (2010), Pozytywne doświadczenia rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju, w: J. Wyczesany (red.), Wspomaganie rozwoju dzieci z zaburzeniami genetycznymi, Stowarzyszenie GEN, Poznań, s. 79-93.
• Sharpe D., Rossiter L. (2002), Siblings of children with a chronic illness: a meta-analysis, "Journal of Pediatric Psychology", No. 27, s. 699-710.
• Skórczyńska M. (2005), Podejście zorientowane na rodzinę we współczesnej teorii i praktyce wczesnej interwencji, w: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Dziecko z zaburzeniami w rozwoju. Konteksty diagnostyczne i terapeutyczne, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków, s. 281-286.
• Skórczyńska M. (2007), Przewlekła choroba dziecka w aspekcie realizacji zadań życiowych jednostki i rodziny, w: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Dziecko chore. Zagadnienia biopsychiczne i pedagogiczne, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków, s. 39-51.
• Stelter Ż. (2011), Realizacja ról rodzinnych w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym, w: H. Liberska (red.), Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym - możliwości i ograniczenia rozwoju, Difin, Warszawa, s. 67-94.
• Świętochowski W. (2003), Psychologiczny kontekst procesu "chorowania" w rodzinie, w: I. Janicka, T. Rostowska (red.), Psychologia w służbie rodziny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 208-219.
• Świętochowski W. (2014), Rodzina w ujęciu systemowym, w: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, PWN, Warszawa, s. 21-45.
• Twardowski A. (2012), Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w środowisku rodzinnym, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Twardowski A. (2014), Nowa koncepcja wczesnego wspomagania rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami, "Forum Pedagogiczne", nr 1, s. 15-33.
• Wójtowicz-Szefler M. (2018), Diagnozowanie rozwoju małego dziecka, cz. 1, Difin, Warszawa.
• Ziółkowska B. (2010), Dziecko chore w domu, w szkole i u lekarza. Jak wspomagać rozwój dzieci przewlekle chorych, GWP, Gdańsk.