Spółki osobowe - głos w dyskusji

• Autorzy: Monika Tarska

Warianty tytułu

Partnerships: a voice in the discussion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wprowadzone przez Kodeks spółek handlowych zmiany unormowania spółek osobowych doprowadziły do 60-krotnego wzrostu liczby tych spółek. Regulacja tego Kodeksu pozostawia duży margines swobody stronom umowy spółki w kształtowaniu łączącego ich stosunku prawnego, zwłaszcza w zakresie stosunków wewnętrznych. Tak np. art. 9 k.s.h. przewiduje możliwość zmiany umowy spółki niejednomyślnie, a art. 10 k.s.h. określa zasady przenoszenia ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce na inną osobę. Natomiast w sprawach, które mogą oddziaływać na interesy osób trzecich, swoboda ta jest znacznie ograniczona. Wybór in casu modelu spółki bardziej "osobowego" lub zbliżonego do kapitałowego należy do wspólników. Nie oznacza to jednak dowolności kształtowania przez nich stosunku prawnego spółki. Mający zastosowanie art. 3531 k.c., statuujący zasadę swobody umów, określa granice swobody kształtowania stosunku prawnego przez strony tego stosunku według własnego uznania, tj. ustawę, naturę (właściwość) stosunku oraz zasady współżycia społecznego. Dodany nowelizacją z 2003 r. art. 251 k.s.h. budzi zastrzeżenia co do poprawności jurydycznej i spójności systemowej. Dotyczy to m.in. braku podstawy prawnej przejścia wkładów wspólników na spółkę jawną po jej wpisie do rejestru sądowego. Problem ten nie istniał według pierwotnej regulacji Kodeksu spółek handlowych, gdyż spółka jawna powstawała już z chwilą zawarcia umowy spółki; wpis wprawdzie był obowiązkowy, lecz miał charakter deklaratoryjny. Inne przykłady złych zmian legislacyjnych Kodeksu spółek handlowych to regulacja uczestnictwa współmałżonków w spółkach kapitałowych (art. 1831 i 3321 k.s.h.) oraz przepisy dotyczące tworzenia spółki z o.o. z wykorzystaniem wzorca umowy z systemu teleinformatycznego (tzw. spółki S24); pominięto tu art. 291 k.s.h. o odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. za złożenie fałszywego oświadczenia o pokryciu kapitału zakładowego (zob. art. 158 § 11 oraz art. 167 § 4 i 5 k.s.h.). (abstrakt oryginalny)

EN

The amendments introduced by the Code of Commercial Partnerships and Companies into the regulations on partnerships have led to a 60-fold increase in the number of partnerships. The Code's regulation leaves those signing the articles of association a large margin of freedom as to how they will formulate the legal relationship between them, especially in the field of internal relationships For instance, Art. 9 CCPC provides for a possibility of amending the articles of association without unanimity, while Art. 10 CCPC determines the principles of transferring all the rights and obligations of a partner onto another person. Yet in matters which might affect the interests of third parties the freedom is considerably more limited. In every case, the choice of the model with more features of a partnership or a company belongs to the partners. But they are not completely free in determining the legal relationship of the partnership. The applicable Art. 3531 of the Civil Code, which introduces the principle of freedom of contract, determines the boundaries of the freedom of the parties shaping the legal relationship as they see fit, namely statutory law, the character (characteristics) of the relationship, and the principles of community life. Art. 251 CCPC, added by the amending statute in 2003, gives rise to objections about its juridical correctness or systemic coherence. This concerns, among others, lack of the legal grounds for transfer of partners' contributions to the registered partnership once it is entered into the court register. The problem did not exist in the original regulation of the Code of Commercial Partnerships and Companies, because a registered partnership existed from the moment of signature of the articles of association; although entry in the register was mandatory, it was declaratory in character. Other examples of bad legislative amendments to the Code of Commercial Partnerships and Companies include the regulation concerning spouses' participation in companies (Art. 1831 and Art. 3321 CCPC) and provisions concerning the establishment of limited liability companies using a template of the articles of association from a data communication system (the so-called S24 companies); here, the amendments ignored Art. 291 CCPC concerning the liability of members of the management board of a limited liability company for making false declarations about coverage of share capital (cf. Art. 158 para. 11 and Art. 167 paras. 4 and 5 CCPC). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spółki typu partnership; Spółki partnerskie; Kodeks spółek handlowych; Prawo spółek; Spółki; Spółki handlowe; Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)

EN

Company of partnership; Professional partnerships; Code of Commercial Companies; Company law; Companies; Commercial companies; National Court Register (NCR)

• Czasopismo: Przegląd Prawa Handlowego
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 9
• Strony: 29--32

Twórcy

autor

Monika Tarska

• Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Fenichel Z. [w:] T. Dziurzyński, Z. Fenichel, M. Honzatko, Kodeks handlowy. Komentarz, Łódź 1996.
• Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, Komentarz do art. 1-300 k.s.h., Warszawa 2004.
• Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, Tytuł I. Przepisy ogólne. Tytuł II. Spółki osobowe, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
• Nowacki A., Spółka osobowa przed wpisem do rejestru, "Przegląd Prawa Handlowego" 2018/6.
• Pinior P., Charakter prawny spółek osobowych w stadium organizacji, "Prawo Spółek" 2009/7-8.
• Promińska U., O potrzebie zmian Kodeksu spółek handlowych w zakresie regulacji handlowych spółek osobowych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2018/9.
• Rachwał A., Spyra M., Umowa spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, seria: Klauzule umowne w obrocie gospodarczym, red. F. Zoll, Warszawa 2009.
• Sołtysiński S. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1-150, Warszawa 2006.
• Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2015.
• Szajkowski A., O metodzie badania prawa handlowego [w:] Kodeks spółek handlowych po 15 latach obowiązywania, red. J. Frąckowiak, Warszawa 2018.
• Szajkowski A., Postulat spójności Kodeksu spółek handlowych z Kodeksem cywilnym oraz Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym [w:] Rozprawy z prawa cywilnego, własności intelektualnej i prawa prywatnego międzynarodowego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Bogusławowi Gawlikowi, red. J. Pisuliński, P. Tereszkiewicz, F. Zoll, Warszawa 2012.
• Szajkowski A., Prawo spółek handlowych, Warszawa 2000.
• Szajkowski A., Wyłączenie wstąpienia do spółki z o.o. współmałżonka wspólnika (uwagi na tle nowelizacji KSH z 2003 r.) [w:] Księga pamiątkowa ku czci Profesora Janusza Szwaji, red. J. Barta, Kraków 2004.
• Szumański A. [w:] W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo spółek, Warszawa 2004.
• Tarska M., Zakres swobody umów w spółkach handlowych, Warszawa 2012.