Możliwości rozbudzania myślenia krytycznego w edukacji wczesnoszkolnej

• Autorzy: Beata Świątek

Warianty tytułu

Opportunities to Stimulate Critical Thinking in Early Childhood Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Krytyczne myślenie jest zagadnieniem szeroko obecnym, od wielu lat w filozofii, psychologii, a przede wszystkim edukacji. Istnieje wiele definicji i podejść do myślenia krytycznego. Z drugiej strony, nie ma jednego jasno określonego podejścia w zakresie uczenia krytycznego myślenia. Wciąż trwają kontrowersje o to, jak najlepiej uczyć krytycznego myślenia oraz kto powinien się tym zajmować? Omówione w pracy możliwości rozbudzania krytycznego myślenia u dzieci w edukacji wczesnoszkolnej odnoszą się do teorii myślenia krytycznego J. Deweya, R. Fischera oraz E. Ennisa, oraz dotyczą kształtowania umiejętności ważnych w myśleniu krytycznym, takich m.in. jak: analizowanie argumentów, dowodów i twierdzeń, dokonywanie różnych typów rozumowania, sądzenie lub ewaluacja, podejmowanie decyzji lub rozwiązywanie problemów. (abstrakt oryginalny)

EN

Critical thinking is a widely present issue, for many years in philosophy, psychology and, above all, education. There are many definitions and approaches to critical thinking. On the other hand, there is no one clearly defined approach to learning critical thinking. There is still controversy about what is the best way of teaching critical thinking and who should deal with it? The possibilities of awakening critical thinking in children in early childhood education discussed in the article refer to the theory of critical thinking by J. Dewey, R. Fischer and E. Ennis, and focus on the most important skills required by critical thinking, such as like: analyzing arguments, evidence and claims, making different types of reasoning, judging or evaluating, making decisions or solving problems. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Uczenie się; Dzieci; Myślenie krytyczne; Edukacja wczesnoszkolna

EN

Education; Studying; Children; Critical thinking; Early childhood education

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu
• Rocznik: 2017
• Tom: 44 (5) Zeszyty pedagogiczno-medyczne
• Strony: 139--151

Twórcy

autor

Beata Świątek

• Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości

Bibliografia

• [1] Bassham G., Irwin W., Nardone H., Wallace J.M., (red.), Critical Thinking. A Student's Introduction, Mc Graw-Hill, New York 2011.
• [2] Czaja-Chudyba I., Poznawcze Bariery Konstruktywnego Krytycyzmu Doskonalących Się Nauczycieli Wczesnej Edukacji, Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych Tom LXVI, 2013: 105-115.
• [3] Dąbrowski A., Czy logika pragmatyczna jest dobrą alternatywą edukacyjną dla krytycznego myślenia?, Nauka 2/2016, 143-162.
• [4] Dewey J., Demokracja i wychowanie: wstęp do filozofii wychowania, Książka i Wiedza, Warszawa 1963.
• [5] Ennis, R.H., Critical thinking. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, 1996.
• [6] Norris, S.P. and Ennis, R.H., Evaluating critical thinking. Pacific Grove, CA: Midwest Publications, 1998.
• [7] Ennis, R. H., Logic in teaching, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1969.
• [8] Ennis, R. H., Ordinary logic, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1969.
• [9] Ennis R., Critical thinking readiness in grades 1-12, ductive reasoning in adolescence, New York State College, New York 1965.
• [10] Facione P.A., Critical Thinking: A Statement of Expert Consensus for Purposes of Educational Assessment and Instruction, The California Academic, Millbrae, CA Press 1990.Fisher R., Uczymy jak myśleć, WSiP, Warszawa 1999.
• [11] Fudala R., Myślenie lateralne - pochwała i krytyka twórczości Edwarda de Bono, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Vol. 1 2/2013 pp. 87-94.
• [12] Gutek G. L., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, GWP, 2003.
• [13] Kwieciński B., Śliwerski B., Pedagogika, PWN, Warszawa 2000, s. 136.
• [14] Lipman M., Critical Thinking - What can it be?, Educational Leadership, 46 (1) 1988.
• [15] McPeck J.E., Critical Thinking and Education, St. Martin's Press, New York 1981.
• [16] Nosal Cz., Różnice indywidualne w stylach uczenia się i myślenia, Przegląd psychologiczny, 2000 (43)4, 469-480.
• [17] Paul R.W., Critical Thinking: What, Why, and How? New Directions for Community Colleges, (77) 1992, 3-24.
• [18] Sternberg R.J., Critical Thinking: Its Nature, Measurement, and Improvement, National Institute of Education 1986.
• [19] Wrocławska Strategia Edukacyjna, [https://www.edu.wroclaw.pl] - plik otwarty 02.04.2018.
• [20] Wiśniewska-Kin W., Chcieć, pragnąć, myśleć, wiedzieć - rozumienie pojęć przez dzieci, Impuls, Kraków 2007.