Przyszłość państwa narodowego w dobie globalizacji

• Autorzy: Dominika Choroś-Mrozowska

Warianty tytułu

The Future of the National State in an Age of Globalization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W XXI w. w efekcie wzmożonej wymiany międzynarodowej świat doświadcza zintensyfikowanych procesów globalizacyjnych. Jednocześnie pojęcie "globalizacji" ewoluuje, nie odnosząc się już wyłącznie do globalnego rynku towarowego czy finansowego, ale także do tworzących się stopniowo globalnych rynków pracy i własności intelektualnej. Jak można przypuszczać, procesy te w dużej mierze determinują otoczenie, w jakim funkcjonują współczesne podmioty międzynarodowego podziału pracy oraz gospodarki światowej. Wśród tych podmiotów szczególne miejsce zajmują państwa narodowe, w rozumieniu kraj owych władz gospodarczych, czyli organów państwowych odpowiedzialnych za gospodarkę i zewnętrzne powiązania ekonomiczne. Rola i funkcje państwa znacznie zmieniły się od ubiegłego stulecia, szczególnie od czasu, gdy na arenie międzynarodowej pojawili się nowi aktorzy, tacy jak korporacje transnarodowe (KTN), międzynarodowe ugrupowania polityczno-gospodarcze czy organizacje międzynarodowe. Podmioty te przejęły część prerogatyw państwa, trwale zmieniając jego charakter. W literaturze coraz częściej stawiana jest więc teza o wycofaniu państwa, jego osłabieniu i niemocy w świetle szybko zmieniających się warunków na arenie międzynarodowej. Szczególnie w kontekście funkcjonowania środowiska międzynarodowego i aktywności podmiotów w gospodarce światowej, to właśnie erozja suwerenności państwowej stanowi zapewne jedną z najważniejszych konsekwencji globalizacji. Wielu ekonomistów uważa więc, iż współcześnie krajowe władze gospodarcze powoli tracą kontrolę nad instrumentami swej polityki, a autonomia państwa jest coraz bardziej ograniczana. Celem artykułu jest więc próba odpowiedzi na pytanie, czy obecnie mamy do czynienia z fundamentalnym kryzysem państwa narodowego, które traci na znaczeniu na rzecz podmiotów ponadnarodowych, czy jedynie z przekształceniem jego formy, która dostosowuje się do zmieniających się warunków w globalnej gospodarce. Ważne jest również, jaką rolę w transformacji państwa narodowego pełni globalizacja. (fragment tekstu)

EN

The contemporary world is experiencing intensified globalization processes, which largely determine the global economy. In respect of the latter, a special role has been assigned to national states whose functions have significantly changed since the last century. In the context of the functioning of the international economy as well as the activities of actors within the world economy the erosion of state sovereignty can be considered as the one of the most important consequences of globalization. In this article, therefore, the central aim is to question as to whether or not we are currently dealing with a fundamental crisis of the nation-state, which lost its importance in favour of supranational entities, or only a transformation of its form, which is adapting to the changing conditions of the global economy? (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorczość międzynarodowa; Stosunki międzynarodowe; Globalizacja gospodarki; Państwo narodowe; Suwerenność

EN

International entrepreneurship; International relations; Economic globalization; Nation-state; Sovereignty

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2017
• Tom: Od biznesu międzynarodowego do globalnej gospodarki : wyzwania i problemy w wybranych obszarach
• Strony: 84--93

Twórcy

autor

Dominika Choroś-Mrozowska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Cerny P. (1995), Globalizations and the Changing Logic of Collective Action, "International Organization", No. 49(4), s. 595-525.
• Domiter M. (2010), Globalizacja stosunków międzynarodowych [w:] J. Rymarczyk (red.), Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa, s. 439-479.
• Drache D. (1996), From Keynes to K-Mart: Competitiveness in a Corporate Age [w:] R. Boyer, D. Drache (eds.), States Agains Markets: The Limits of Globalization, Routledge, New York, s. 31-61.
• Göksel N. (2004), Globalisation and the State, Center for Stratefic Reseach, SAM, Republic of Turkey, Ministry of Foreign Affairs.
• Harvey D. (1989), The Condition of Postmodernity, Oxford, Blackwell.
• Hay C. (2011), Wpływ globalizacji na państwo [w:] J. Ravenhill (red.), Globalna ekonomia polityczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 377-415.
• Mikłaszewicz P. (2005), Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego w krajowych porządkach prawnych według orzecznictwa ETS i Sądu Pierwszej Instancji, Biuro Trybunału Konstytucyjnego Zespół Orzecznictwa i Studiów, listopad 2005.
• Misala J. (2006), Makroekonomia gospodarki otwartej, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom.
• Nurullah A. (2009), Globalization and Turkey at the Turn of the 21st Century, "Journal of Economic and Social Reseach", No. 11(1), s. 17-42.
• Ohmae K. (1995), The End of the Nation State: The Rise of Regional Economies, Harper Collins, London.
• Strange S. (1996), The Retreat of the State: The Diffusion of Power in The World Economy, Cambridge University Press, Cambridge.
• Strange S. (1997), The Erosion of the State, "Current History", No. 96(613), s. 365-369.
• Strange S. (2001), The Declining Authority of the Nation State [w:] A. McGrew, D. Held (eds.) The Global Transformations Reader, Policy Press, Malden, s. 127-134.
• Surdej A. (2005), Granice suwerenności gospodarczej w erze globalizacji, Ośrodek Myśli Politycznej, http://www.omp.org.pl/ (dostęp: 11.11.2015).
• Tanzi V. (1998) The Demise of the Nation State, IMF Working Paper, WP/98/120.
• World Investment Report 2015 (2015), UNCTAD, New York, Genewa.
• [www 1] https://www.imf.org/en/Data (dostęp: 10.10.2015).
• [www 2] https://www.stats.oecd.org (dostęp: 10.10.2015).