Młody wychowawca w turystyce - studium przypadku nastoletnich instruktorów Związku Harcerstwa Polskiego

• Autorzy: Aleksandra Mroczek-Żulicka

Warianty tytułu

The Young Educator in Tourism - a Case Study of Teenage Instructors of the Polish Scouting and Guiding Association

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel. W artykule podjęto problematykę partycypacji młodzieży w organizowaniu imprez turystycznych na przykładzie pracy nastoletnich instruktorów Związku Harcerstwa Polskiego. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytania: kim są badani nastoletni wychowawcy, jakie posiadają doświadczenie w byciu wychowawcą, jaka jest ich motywacja do pełnienia takiej roli, a także jakie dostrzegają efekty swojej pracy. Główną osią badań jest weryfikacja hipotezy dotyczącej występowania procesu samowychowania wśród badanych.
Metoda. Artykuł przygotowano na podstawie własnych badań jakościowych w oparciu o analizę studium przypadków. Studia przeprowadzono w trakcie zgrupowania obozów Harcerskiej Akcji Letniej 2016. W badaniu wzięło udział czterech drużynowych.
Wyniki. Badani rozmówcy, pomimo młodego wieku, mają już znaczące doświadczenie w pracy z dziećmi, a ich uczestnictwo w wyjazdach turystycznych, organizowaniu czasu wolnego w ramach organizacji ZHP stymuluje ich do dalszego rozwoju oraz jest źródłem przyjemności i inspiracji. Udało się także zaobserwować proces samowychowania wśród uczestników badania - młodych instruktorów ZHP: okazało się, że potrafią oni wykazać swoje osiągnięcia oraz pola do dalszej pracy nad sobą, mają silną motywację wewnętrzną, aby osiągać kolejne cele. Na podstawie wyników badań skonstruowano model stawania się świadomym wychowawcą.
Ograniczenia badań i wnioskowania. Analiza studiów przypadków opiera się tylko na wybranym wycinku rzeczywistości. Przedstawionych wyników nie można generalizować do całej populacji.
Implikacje praktyczne. Dzięki przeprowadzonym badaniom można dostrzec i wykorzystać w praktyce turystycznej efekty partycypacji młodzieży w organizowaniu imprez turystycznych.
Oryginalność. Zaprezentowane poglądy uczestników badania stanowią ważny głos w dyskusji nad wychowawczą rolą turystyki. Oryginalność badań dotyczy nowej perspektywy analizy procesu samowychowania "w, czy dzięki turystyce".
Rodzaj pracy. Artykuł przygotowano w oparciu o analizę studium przypadków. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose. The article deals with the issues of youth participation in the organization of tourist events on the example of the work of teenage instructors of The Polish Scouting and Guiding Association (ZHP). The purpose of this article is to answer the questions: who are the teenage educators, what kind of experience do they have, what is their motivation to perform such a role, do they see the results of their work? The main axis of research is to verify the hypothesis concerning the phenomenon of self-education among respondents.
Method. This article regarded the author's own qualitative research based on case study analysis. The study was conducted during scouting camps of the 2016 Summer Scout Action. Four instructors participated in the study.
Findings. The interviewees, despite their young age, already have considerable experience working with children, and their participation in tourist trips, organizing leisure time within the ZHP organization stimulates them to further develop and is a source of pleasure and inspiration. The process of self-education among participants in the study - young ZHP instructors, was also observed: they are able to indicate their achievements and fields to continue working on themselves, they have strong internal motivation to achieve more goals. On the basis of the obtained research results, a model of becoming a conscious educator was constructed.
Research and conclusions limitations. The case study analysis is based only on a selected piece of reality. The results cannot be generalized to the whole population.
Practical implications. Thanks to the results of research, it is worth recognizing and using the effects of participation of young people in organizing tourist events in tourist practice.
Originality. The presented views of the participants in the survey are an important voice in the discussion on the educational role of tourism. The originality of the research results concerns a new perspective of the analysis of self-education within or through tourism.
Type of paper. This article is based on case study analysis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Wychowanie

EN

Tourism; Parenting

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 47
• Strony: 101--135

Twórcy

autor

Aleksandra Mroczek-Żulicka

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Alejziak B. (2008), Samowychowanie a turystyka, Wydawnictwo "Albis", Kraków.
• Babbie E. (2006), Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Baden-Powell R. (1946), Wskazówki dla skautmistrzów, Harcerskie Wydawnictwo "Godziemba", Warszawa.
• Balińska A., Sieczko A., Zawadka J. (2014), Turystyka. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Blumer H. (2007), Interakcjonizm symboliczny, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
• Burska J., Chełstowska J., Rządca P., Witkowicz J. (1983), Sekrety dobrej drużyny, MAW, Warszawa.
• Changing Lives, Strengthening Communities. The Scout Association's Impact Report, 2017; https://scouts.org.uk/media/901638/Final-impact-report- web-.pdf; dostęp: 13.08.2018.
• Charmaz K. (2009), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Clary E.G., Snyder M., Ridge R.D., Copeland J., Stukas A.A., Haugen J., Miene P. (1998), Understanding and assessing the motivations of volunteers: A functional approach, "Journal of Personality and Social Psychology", Vol. 74(6), s. 1516-1530.
• Dąbrowski A., Podleśna-Dudicz K. (2009), Kilka uwag w sprawie wartości wychowawczych turystyki i rekreacji ruchowej, [w:] Dąbrowski A., Rowiński R., red., Wychowawcze wartości turystyki i rekreacji, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa, s. 47-55.
• Denek K. (1989), Krajoznawstwo i turystyka w wychowaniu dzieci i młodzieży szkolnej. Wychowanie, PTTK Kraj, Warszawa.
• Denek K. (2014), Pedagogiczne aspekty zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych prowadzonych w kontekście krajoznawstwa i turystyki, Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu nr 45, s. 106-118.
• Drogosz M. (2009), Krajoznawstwo i turystyka w szkołach i placówkach oświatowych. Poradnik dla dyrektorów i kadry pedagogicznej, Wolter Kluwer Polska sp. z o.o., Warszawa.
• Gaworecki W. (2010), Turystyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa. Ghete A.M. (2015), The importance of youth tourism, "Annals of the University of Oradea, Economic Science Series" , Vol. 24, Issue 2, s. 688-694.
• Jan ina M., Kubicka D. (2014), Kierowanie własnym rozwojem. Kontekst teoretyczny zjawiska, "Psychologia Rozwojowa", tom 19, nr 4, s. 31-48.
• Jang S.J., Johnson B.R., Kim Y., Polson E.C., Smith B.G. (2014), Structured Voluntary Youth Activities and Positive Outcomes in Adulthood: An Exploratory Study of Involvement in Scouting and Subjective Well-Being, "Sociological Focus", Vol. 47, s. 238-267.
• Jeseviciute-Ufartiene L., Mejeryte-Narkeviciene K., Widelska U. (2014), Organizational development based on leader's self-development theory and practice, "Transformations in Business & Economics", Vol. 13, No. 2A (32A), s. 506-524.
• Kay Smith M., Diekmann A. (2017), Tourism and wellbeing, "Annals of Tourism Research" No. 66, Elsevier Ltd, s. 1-13.
• Kennedy K., Dornan D. (2009), An Overview: Tourism Non-governmental Organizations and Poverty Reduction in Developing Countries, "Asia Pacific Journal of Tourism Research" Volume 14, Issue 2: "Tourism for Development: Perspectives and Challenges", s. 183-200.
• Kisiel M. (2010), Teoretyczne podstawy rekreacji, turystyki i wypoczynku dzieci i młodzieży w ujęciu pedagogicznym, [w:] Kisiel M., red., Pedagogiczne aspekty rekreacji, turystyki i wypoczynku dzieci i młodzieży w przedszkolu, szkole i poza nią, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza, s. 13-24.
• Konecki K.T., Chomczyński P. (2012), Słownik socjologii jakościowej, Wydawnictwo Difin SA, Warszawa.
• Kowalczyk A. (1990), Propozycja badania poznawczo-wychowawczej funkcji krajoznawstwa i turystyki wśród dzieci i młodzieży, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. "Studia Przyrodnicze", z. 7, Bydgoszcz, s. 73-89.
• Kurek W., red. (2008), Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Kurzęba J. (2003), Rola organizacji harcerskich w budowaniu społeczeństwa.
• Kvale S. (2010), Prowadzenie wywiadów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Lawin M. (2010), Turystyka społeczna w Związku Harcerstwa Polskiego, w: Stasiak A., red., Turystyka społeczna w regionie łódzkim, WSTH, Łódź.
• Lubowiecki-Vikuk A.P., Paczyńska-Jędrycka M. (2010), Współczesne tendencje w rozwoju form rekreacyjnych i turystycznych, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Magda R. (2014), The current role and advantages of self-education, "Logistics and Transport", no. 4(24)/2014, International University of Logistics and Transport in Wroclaw.
• Martwijów B. (1994), Samokształtowanie się człowieka w pedagogicznych koncepcjach XX wieku, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
• Mayor, F. (1995), Guidisme et scoutisme, une culture de la paix. Discours du Directeur-Général de l'UNESCO dans la Conférence européenne du guidisme et du scoutisme.
• Mazurek, J., Bobik K. (2014), Społeczne korzyści uczestnictwa harcerzy w turystyce. Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych / Politechnika Koszalińska, Koszalin.
• Mika S. (1992), O różnych drogach samodoskonalenia, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• Miles M.B., Huberman M.A. (2000), Analiza danych jakościowych, Trans Humana, Białystok.
• Miłowska G., Stech K. red. (2011), Na tropach harcerskiej metodyki. 100 lat harcerstwa polskiego, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
• Modrzejewska J., Walaszek-Latacz J. (2015), Wychowawcza rola animatora czasu wolnego dzieci w obszarze społecznym współczesnej turystyki dziecięcej, [w:] Golbik-Madej E., red., "Przegląd Nauk Stosowanych Nr 6", Relacje w przestrzeni społeczno-ekonomicznej, Gliwicka Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, Gliwice, s. 44-54.
• Mroczek-Żulicka A. (2016), Wychowanie do turystyki poprzez zdobywanie kwalifikacji w działalności Związku Harcerstwa Polskiego, [w:] Stasiak A., red., Wczoraj, dziś i jutro turystyki aktywnej i specjalistycznej, PTTK Kraj, Warszawa, s. 301-316.
• Niedbalski J. (2013), Odkrywanie CAQDAS: wybrane bezpłatne programy komputerowe wspomagające analizę danych jakościowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Panasiuk A. red. (2011), Ekonomika turystyki i rekreacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Piechota K. (2014), Motywacja do pracy wolontariuszy, "Acta Universitatis Nicolai Copernici", Zarządzanie XLI, nr 2, DOI: http://dx.doi. org/10.12775/AUNC_ZARZ.2014.019.
• Pohoata G., Mocanu M. (2015), Students' self-education, guidance and counselling, "Euromentor Journal", Vol. VI, no. 3/2015, Dimitrie Cantemir Christian University s. 43-53.
• Proctor, T. (2009), Introduction: Building and empire of youth: Scout and guide history in perspective, [w:] Block N., Proctor T., red., Scouting frontiers: Youth and the Scout Movement's first century, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle, s. XXVI-XXXVIII.
• Przecławski K. (1973), Turystyka a wychowanie, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Przecławski K. (1996) Człowiek a turystyka. Zarys socjologii turystyki, Kraków.
• Rajamanikam A. (2016), Scouting and Education, "Journal of Applied and Advanced Research", Vol. 1(1); s. 1-2.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży (Dz.U. z 2016 r., poz. 452).
• Ruiz-Olivares, R., Pino, M. J., & Herruzo, J. (2013), Assessment of prosocialaltruistic behavior of members and non-members of the scout movement. "European Journal of Psychology Education", 28, s. 189-199.
• Sanocka-Bury M. (1999), Wychowanie poprzez turystykę, "Zeszyty Naukowe" nr 6, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach, Katowice, s. 11-30.
• Sikorska-Wolak I. (2007), Turystyka jako system dydaktyczno-wychowawczy, [w:] Sikora J., red., Turystyka wiejska a edukacja. Różne poziomy, różne wymiary, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań, s. 12-22.
• Silverman D. (2008), Prowadzenie badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Sowiński A. (1984), Orientacja samowychowawcza harcerstwa, ,,Harcerstwo", nr 9.
• Sowiński A. (2006), Samowychowanie w interpretacji pedagogicznej, Oficyna IN PLUS, Szczecin.
• Stake R. (2009), Jakościowe studium przypadku, [w:] Denzin N.K., Lincoln Y.S., red., Metody badań jakościowych, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 623-653.
• Szacki J. (2002), Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Śliwerski B. (1985), Samowychowanie jako dominanta harcerskiego stylu życia, ,,Harcerstwo", nr 7.
• Śliwerski B. (2010), Teoretyczne i empiryczne podstawy samowychowania, Wydawnictwo Impuls, Kraków.
• Walmsley, A. (2016), Youth Employment in Tourism and Hospitality: A Critical Review. Goodfellow Publishers Ltd., Oxford.
• Wartości i motywacje liderów skautowych w Polsce oraz wybranych krajach Europy część 1. Raport z badań 4/2017, Harcerski Instytut Badawczy.
• Westberg Broström A. (2013), "Wild Scouts": Swedish Scouting Preparing Responsible Citizens for the Twenty-First Century, "Child & Youth Services", Vol. 34(1), s. 9-22.
• Winiarski R., Zdebski J. (2008), Psychologia turystyki, Wydawnictwa Akaedmickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Wojtycza J. red. (2006), Harcerski słownik biograficzny. Tom I, Wydawnictwo Muzeum Harcerstwa, Warszawa.
• Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 136/2016 z dnia 12 maja 2016 r. w sprawie Instrukcji Harcerskiej Akcji Letniej i Zimowej.
• Uchwała nr 40/XXXVI Rady Naczelnej ZHP z dnia 6 marca 2011 r. w sprawie systemu stopni instruktorskich.
• Uchwała XXXVI Zjazdu ZHP z dnia 6 grudnia 2009 r. w sprawie zmian w Podstawach wychowawczych ZHP.
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r., poz. 2156 z późn. zm.).
• Values of Scouts. A Study of Ethics and Character, 2005, Boy Scouts of America Youth and Family Research Center, https://filestore.scouting. org/filestore/marketing/pdf/02-882.pdf; dostęp: 13.08.2018.
• http://hib.zhp.pl/ (dostęp: 8.12.2017).
• https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2016/05/poradnik_bezpiecznego_wypoczynku_ men.pdf (30.12.2016).
• https://men.gov.pl/wypoczynek (30.12.2016).
• https://zhp.pl/ozhp/misja-zhp/ (30.12.2016).
• https://panel.zhp.pl/wyniki-bada , Bratek - Badanie drużynowych 2015 (5.01.2017).

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.6215