Partnerstwo publiczno-prywatne jako strategiczne wyzwanie w zarządzaniu klastrem

• Autorzy: Bogusław Bembenek

Warianty tytułu

Public-Private Partnership as a Strategic Challenge in Cluster Management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł koncentruje się na współczesnym podejściu do złożonej i wieloaspektowej problematyki partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) wewnątrz ekosystemu klastra, którego granice są wysoce zmienne. Podstawą zaprezentowanych w artykule rozważań i formułowanych wniosków były nie tylko wyniki badań empirycznych, przeprowadzonych za pomocą metody badań ankietowych na celowo dobranej próbie 28 menedżerów polskich klastrów, ale także analiza literatury przedmiotu i danych zastanych (metoda desk research). Praktyczne podejście do problemu badawczego poparto wybranymi doświadczeniami i dobrymi praktykami klastrów. Artykuł składa się z trzech części, w których scharakteryzowano w sposób syntetyczny istotę i główne założenia koncepcji PPP, jej znaczenie dla rozwoju klasteringu oraz jej postrzeganie przez menedżerów klastrów. Na podstawie analizy literatury przedmiotu wykazano, że sprawne wykorzystanie potencjału PPP stwarza strategiczne wyzwanie przed koordynatorami klastrów m.in. w zakresie kształtowania relacji z partnerami publicznymi i zabezpieczenia źródeł finansowania tego typu projektów. Finansowanie inwestycji ze środków krajowych i zagranicznych może sprzyjać zarówno budowie i modernizacji infrastruktury komunalnej, jak i rozwojowi klastrów. W szczególności projekty hybrydowe, w których formuła PPP dofinansowana jest ze środków Unii Europejskiej, umożliwiają realizację dużych przedsięwzięć infrastrukturalnych, zaspakajających potrzeby społeczne. W tym przypadku instytucjonalny koordynator i członkowie klastra mogą pełnić rolę partnera prywatnego, będącego inwestorem, generalnym wykonawcą lub podwykonawcą. Zaprezentowane w artykule wyniki badań empirycznych dowodzą, że dotychczas w większości badanych klastrów nie realizowano projektów w formule PPP. Pomimo to bardzo optymistyczny jest fakt, że koordynatorzy i członkowie tych klastrów wykazują realne zainteresowanie tego typu partnerstwem strategicznym, chociaż wciąż brakuje sprzyjającego klimatu dla jego implementacji w wielu regionach kraju. (abstrakt oryginalny)

EN

The article focuses on a contemporary approach to a complex and multifaceted problem of public-private partnership (PPP) inside a cluster's ecosystem whose boundaries are highly variable. The basis for the considerations and conclusions formulated in the article are not only the results of empirical research conducted by means of a survey of a deliberately selected sample of 28 managers of Polish clusters, but also literature review and desk research. A practical approach to the research problem is supported by selected experiences and good practices of clusters. The article consists of three parts, in which the essence and main assumptions of the PPP concept, its significance for the development of clustering, and its perception by cluster managers are characterized in a synthetic way. Basing on the literature review, it has been shown that efficient use of the potential of PPP poses a strategic challenge to cluster coordinators, among others, in the area of shaping relations with public partners and securing sources of financing for this type of projects. Financing investments from domestic and foreign funds may be conducive to both the construction and modernization of municipal infrastructure and the development of clusters. In particular, hybrid projects, where the PPP formula is co-financed by the European Union, enable the implementation of large infrastructure projects that meet social needs. In this case, the institutional coordinator and cluster members can act as a private partner, being an investor, general contractor or subcontractor. The results of empirical research presented in the article prove that in the majority of surveyed clusters no projects in the PPP formula have been implemented so far. Nevertheless, it is very optimistic that coordinators and members of these clusters show a real interest in this type of strategic partnership, although there is still a lack of favorable climate for its implementation in many regions of the country. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Klastry; Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP); Zarządzanie; Badania empiryczne

EN

Business cluster; Public-Private Partnerships (PPP); Management; Empirical researches

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2018
• Tom: 23 (XXIII)
• Numer: nr 25 (3)
• Strony: 9--30

Twórcy

autor

Bogusław Bembenek

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Bibliografia

• LITERATURA 1. Augustyńska B., Koncepcja partnerstwa publiczno-prywatnego na przykładzie Holandii, "Zarządzanie Publiczne" 2007, nr 3.
• 2. Bernatowicz Ł, Partnerstwo publiczno-prywatne z punktu widzenia doświadczeń strony prywatnej, "Studia BAS" 2014, nr 3 (39).
• 3. Bleja A., Partnerstwo publiczno-prywatne w administracji publicznej, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica" 2010, nr 243.
• 4. Blicharz P., Skowron S., Kapitał intelektualny jako czynnik rozwoju partnerstwa publiczno- -prywatnego, Politechnika Lubelska, Lublin 2013.
• 5. Bodzoń K., Funkcjonowanie partnerstwa publiczno-prywatnego w ramach realizacji projektów inwestycyjnych, "Przegląd Administracji Publicznej" 2013, nr 1.
• 6. Borowiec A., Możliwości budowy sieci gospodarczych na bazie partnerstwa publiczno-prywatnego w świetle badań empirycznych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2011, nr 687 (48).
• 7. Borowiec A., Partnerstwo publiczno-prywatne: zagrożenia i bariery stosowania w polskich przedsiębiorstwach w świetle badań empirycznych, "Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie" 2017, nr 75.
• 8. Borowski K., Dotychczasowe doświadczenia i możliwości implementacji partnerstwa publiczno- prywatnego przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce, "Ekonomiczne Problemy Usług" 2016, nr 125.
• 9. Buczyńska G., Frączek D., Kryjom P., Raport z inwentaryzacji klastrów w Polsce 2015, PARP, Warszawa 2016.
• 10. Brzozowska K., Innowacyjność partnerstwa publiczno-prywatnego w polityce inwestycyjnej jednostek sektora publicznego w Polsce, "Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica" 2011, nr 291 (65).
• 11. Bucka M., Wsparcie rozwoju klastrów w Polsce w perspektywie finansowej 2014-2020, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2017, nr 466.
• 12. Derlukiewicz N., Mempel-Śnieżyk A., Realizacja inwestycji w formie partnerstwa publiczno- prywatnego - aspekt teoretyczny, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2016, nr 443.
• 13. Hajdys D.M., Uwarunkowania partnerstwa publiczno-prywatnego w finansowaniu inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• 14. Kania M., Partnerstwo publiczno-prywatne jako forma realizacji zadań jednostek samorządu terytorialnego, "Zeszyty Myszkowskie" 2015, nr 2.
• 15. Knop L., Zarządzanie klastrem: koncepcje, strategie, modele, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2013.
• 16. Kołodziej-Hajdo M., Partnerstwo publiczno-prywatne jako narzędzie nowoczesnego zarządzania organizacjami publicznymi, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" 2015, nr 224.
• 17. Korbus B., Srokosz T., Wawrzyniak M., Partnerstwo publiczno-prywatne: poradnik, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa 2010.
• 18. Kraska E., Wpływ władz samorządowych na tworzenie i funkcjonowanie klastrów na przykładzie gmin województwa świętokrzyskiego, "Zarządzanie i Finanse" 2012, nr 1 (10), t. 2.
• 19. Lisowska A., Rubisz Sz., Sektor instytucji publicznych a rozwój klastrów w województwie opolskim, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu, Opole 2011.
• 20. Łukomska-Szarek J., Włóka M., Partnerstwo publiczno-prywatne w procesie rozwoju samorządów lokalnych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2014, nr 804 (67).
• 21. Nowicki H., Nowicki P., Partnerstwo publiczno-prywatne jako element systemu zamówień publicznych, "Studia BAS" 2014, nr 3 (39).
• 22. Paczoski A., Reguły oraz znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego dla funkcjonowania przedsiębiorstw, "Zarządzanie i Finanse" 2012, nr 1, t. 10, cz. 3.
• 23. Piątyszek-Pych A., Rola samorządu terytorialnego w realizacji polityki rozwoju opartej na klastrach, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2013, nr 786 (64/2).
• 24. Płaczek E., Rozwój logistyki społecznej poprzez partnerstwo publiczno-prywatne, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie" 2017, nr 25, t. 2.
• 25. Sikora E., Partnerstwo publiczno-prywatne w zarządzaniu Gminą Bytom, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie" 2017, nr 25, t. 2.
• 26. Skica T., Dzyuma-Zaremba U., Hady J., Klastry w polityce regionalnej, "Barometr Regionalny" 2015, nr 2 (13).
• 27. Smalec A., Znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego dla rozwoju regionu, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług" 2011, nr 682 (76).
• 28. Sołtysik M, Mucha-Kuś K., Rogus R., Klastry energii w osiąganiu samowystarczalności energetycznej gmin, "Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN" 2018, nr 102.
• 29. Spigel B., Harrison R., Toward a process theory of entrepreneurial ecosystems, "Strategic Entrepreneurship Journal" 2018, nr 12.
• 30. Szafran J., Projekty hybrydowe - montaż partnerstwa publiczno-prywatnego i funduszy Unii Europejskiej w projektach rozwoju lokalnego i regionalnego, "Barometr Regionalny" 2017, nr 4 (15).
• 31. Szymański K., Korbus B., Analiza rynku PPP za okres od 2009 roku do 30 czerwca 2018 roku, Instytut Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, Warszawa 2018.
• 32. Śmiechowicz J., Partnerstwo publiczno-prywatne w sektorze dróg - ocena dotychczasowych doświadczeń i możliwości implementacji przez samorząd terytorialny w Polsce, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2015, nr 404.
• 33. Tuziak A., Klastry jako stymulatory rozwoju regionalnego, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy" 2018, nr 54 (2).
• 34. Włodarczyk B., Ekonomiczne i prawne bariery rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce, "Optimum. Studia Ekonomiczne" 2013, nr 1 (61).
• 35. Zalewski D., PPP z wykorzystaniem środków krajowych, "Biuletyn Partnerstwa Publiczno- -Prywatnego" 2018, nr 4.
• 36. Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 1693).
• 37. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2009 r., nr 19, poz. 100).
• 38. Uchwała nr 116/2017 Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2017 roku w sprawie przyjęcia dokumentu "Polityka Rządu w zakresie rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego".
• 39. https://www.ppp.gov.pl/projekt-rozwoju-PPP/Strony/Oprojekcie.aspx (dostęp: 20.08.2018 r.).
• 40. https://www.ppp.gov.pl/baza/Strony/baza_projektow_ppp.aspx (dostęp: 20.08.2018 r.).
• 41. https://www.miir.gov.pl/strony/aktualnosci/sejm-przyjal-nowelizacje-ustawy-o-ppp (dostęp: 20.08.2018 r.).
• 42. https://www.miir.gov.pl/strony/zadania/partnerstwo-publiczno-prywatne (dostęp: 20.08. 2018 r.).
• 43. https://www.msit.gov.pl/pl/turystyka/ppp-w-turystyce/3459,PPP-W-TURYSTYCE.html (dostęp: 20.08.2018 r.).
• 44. http://klaster.crt.net.pl (dostęp: 20.08.2018 r.).

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2018.mmr.21