Klasyfikacja polskich województw pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego za pomocą metod taksonomicznych

• Autorzy: Sabina Klosa

Warianty tytułu

Classification of Polish Voivodeships in Terms of Socio-Economic Development by Taxonomical Methods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badanie rozwoju społeczno-gospodarczego stanowi jedne z najistotniejszych zagadnień związanych z funkcjonowaniem regionów, które z kolei bezustannie konkurują między sobą. Wszelkie działania społeczne i gospodarcze, które są podejmowane na poziomie lokalnym czy regionalnym mają za zadanie przede wszystkim poprawę poziomu i jakości życia mieszkańców. Rozwój społeczno-gospodarczy jest wielowymiarową charakterystyką, której sposób mierzenia nie jest jednoznacznie określony. Uzyskane wyniki są uzależnione w głównej mierze od zmiennych diagnostycznych przyjętych w badaniu oraz wybranych metod badawczych. Celem opracowania jest statystyczna analiza poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego polskich województw oraz ukazanie zróżnicowania i dokonanie klasyfikacji województw pod badanym względem. W artykule zastosowano dwie metody taksonomiczne: metodę wzorca rozwoju Hellwiga oraz metodę unitaryzacji zerowanej, które bazowały na zmiennych reprezentujących następujące obszary: ludność i rynek pracy, rozwój społeczny, rozwój gospodarczy, rozwój infrastruktury technicznej i mieszkalnictwa. Ostatecznie w badaniu przyjęto 22 zmienne diagnostyczne, które charakteryzowały poziom rozwoju społeczno-gospodarczego. W obliczeniach wykorzystano dane za 2010, 2012, 2014 i 2016 rok, których źródłem jest Bank Danych Lokalnych. Utworzono ranking oraz wyodrębniono klasy typologiczne województw o podobnym stopniu rozwoju społeczno-gospodarczego w każdym rozważanym roku. Otrzymane wyniki porządkowania i klasyfikowania poszczególnych województw pozwoliły na ukazanie dystansu dzielącego poszczególne województwa od siebie pod badanym względem, a także umożliwiły na jakościowe i ilościowe ujęcie występujących dysproporcji. (abstrakt oryginalny)

EN

The study on socio-economic development is one of the most important issues related to the functioning of regions, which in turn constantly compete with each other. All social and economic actions which are taken at the local or regional level, are aimed at improving the quality of life of their inhabitants. Socio-economic development is a multidimensional characteristic which measurement method is not clearly defined. The results depend mainly on the diagnostic variables adopted in the study and selected research methods. The aim of the study is a statistical analysis of the level of socio-economic development of Polish voivodeships and showing the diversity and classification of provinces in terms of the study. Two taxonomic methods were used in the study: the Hellwig development pattern method and the zero unitarization method, which were based on variables representing the following areas: population and labour market, social development, economic development, development of technical infrastructure and housing. Finally, the study adopted 22 diagnostic variables which characterized the level of socio- economic development. In calculations data from 2010, 2012, 2014 and 2016 were used. Their source is the Local Data Bank. The ranking of voivodeships with a similar degree of social-economic development was created as well as typological classes of voivodeships were distinguished in every considered year. The received results of organising and classifying individual voivodeships show the distance separating individual voivodeships one from another in terms of measured variables. The results also allow to show the qualitative and quantitative aspects of the occurring disproportions.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Metoda Z. Hellwiga; Metoda unitaryzacji zerowej; Zróżnicowanie regionalne; Ranking; Województwo; Rozwój społeczno-gospodarczy

EN

Hellwig's method; Zero unitarization method; Regional diversity; Ranking; Voivodship; Social economic development

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2018
• Tom: 23 (XXIII)
• Numer: nr 25 (3)
• Strony: 141--157

Twórcy

autor

Sabina Klosa

• Politechnika Opolska

Bibliografia

• 1. Borys T., Metody normowania cech w statystycznych badaniach porównawczych, "Przegląd Statystyczny" 1978.
• 2. Chojnicki Z., Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 1999.
• 3. Hanusik K., Łangowska U., Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, Opole 1989.
• 4. Hellwig Z., Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, ,,Przegląd Statystyczny" 1968, nr 4.
• 5. Kukuła K., Metoda unitaryzacji zerowanej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• 6. Nowak E., Metodyka statystycznych analiz porównawczych efektywności obiektów rolniczych, ,,Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu", nr 292, Seria: Monografie i opracowania, nr 29, Wrocław 1985.
• 7. Parysek J., Podstawy gospodarki lokalnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1997.
• 8. Pisarski M., Wzrost gospodarczy a rozwój społeczno-gospodarczy w Chinach, ,,Społeczeństwo i Ekonomia" 2014, nr 1 (1).
• 9. Strahl D., Możliwości wykorzystania miar agregatowych do oceny konkurencyjności regionów [w:] Gospodarka lokalna w teorii i praktyce, ,,Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu", nr 860, Wrocław 2000.
• 10. Strahl D., Metody programowania rozwoju społeczno-gospodarczego, PWE, Warszawa 1990.
• 11. Suchecki B., Ekonometria przestrzenna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.
• 12. Zeliaś A., Dobór zmiennych diagnostycznych [w:] Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, red. A. Zeliaś, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków 2000.
• 13. Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/temat (dostęp 15.12. 2017 r.).

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2018.mmr.30