Starożytne wzorce harmonii opartej na prostych bryłach geometrycznych w architekturze współczesnej

• Autorzy: Marta Tobolczyk

Warianty tytułu

The Ancient Patterns of Harmony Based on Simple Geometric Solids in Contemporary Architecture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ład przestrzenny w architekturze oparty na proporcjach matematycznych i kompozycji prostych brył geometrycznych ma silnie ugruntowaną tradycję sięgającą starożytności, gdy aspirowano do powiązania twórczości człowieka z porządkiem natury, rozumianym jako ład wszechświata. W pracy niniejszej przedstawiono syntezę zasad estetycznych stworzonych przez filozofów greckich, które rzutowały na wypracowanie kanonów piękna w architekturze starożytnej, a ponadto znalazły kontynuację w czasach nam współczesnych m.in. w dziełach takich twórców jak: Le Corbusier, Oscar Niemeyer, Louis Kahn, Ieoh Ming Pei oraz laureat Nagrody Pritzkera 2018 indyjski architekt Balkrishna Doshi, współpracujący przed laty z Le Corbusierem i Kahnem. Celem artykułu badawczego jest dowiedzenie tej ciągłości wbrew powszechnej opinii o programowym odcięciu się modernistów XX wieku od wszelkich powiązań z przeszłością. Przeprowadzona w pracy analiza i studium przypadków wykazują również odmienność nowoczesnych kompozycji architektonicznych opartych na abstrakcyjnych bryłach geometrycznych w stosunku do antycznej architektury, choć ich twórcy powoływali się na te same reguły proporcji. Po dwóch dekadach ekscytacji projektowaniem algorytmicznym i parametrycznym w architekturze nadszedł czas, aby spojrzeć wstecz na dzieła klasyków modernizmu i odkryć ponownie ich nieprzemijającą wartość oraz możliwości ich twórczej kontynuacji. Praca ma w założeniu wartość edukacyjną i praktyczną, stanowiąc źródło wiedzy i inspiracji dla współczesnej twórczości architektonicznej. (abstrakt oryginalny)

EN

The spatial order in architecture which was based on mathematical proportions and relied on compositions of primary geometric solids has a strongly established tradition originated in antiquity, when builders sought to relate the human creativity with the order of nature, widely understood as a part of cosmic order of the Universe. This article presents the synthesis of aesthetic principles created by the Greek philosophers, that influenced canons of beauty in ancient architecture, and which moreover found continuation in more recent designs of such creators as Le Corbusier, Oscar Niemeyer, Louis Kahn, Ieoh Ming Pei and the latest 2018 Pritzker Prize laureate - Indian architect Balkrishna Doshi, who collaborated years ago with Le Corbusier and Kahn. The aim of the research article is proving the continuity of architectural orders based on geometric principles despite the popular opinion about a rejection of any links with the past by modernists of the 20th century. The undertaken analysis and case studies show the diversity of modern compositions based on abstract geometric solids compared to the ancient architecture, although their developers have relied on the same rules of proportions. After two decades of excitement with algorithmic and parametric design in architecture, the time came to look back to accomplishments of the classic Modernists with more respect. It is worth to discover again their lasting value and potential of their creative continuation. The carried-out case studies and research have an educational and practical value, acting as the source of knowledge and inspiration for architectural creativity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Architektura; Ład przestrzenny

EN

Architecture; Spatial order

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 61(4)
• Strony: 61--71

Twórcy

autor

Marta Tobolczyk

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

Bibliografia

• Boehm G. von. (2000), Conversations with I. M. Pei: Light is the Key, Prestel, Munich.
• Chencks Ch. (1987), Ruch nowoczesny w architekturze, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
• Gajda-Krynicka J. (1993), Koncepcje symetrii w filozofii starożytnej, (w:) Gajda-Krynicka J. (red.), Symetrie w sztuce i naukach humanistycznych, DELTA, Wrocław.
• IM Pei (1979), "Architectural Review" Vol. 165, No. 983 Jan., https://rndrd.com/n/1106 [dostęp: 16.05.2018].
• Kopaliński W. (1990), Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Le Corbusier (2012), W stronę architektury, Fundacja Centrum Architektury, Warszawa.
• Norberg-Schulz Ch. (1979), Kahn, Heidegger and the language of architecture, MIT Press, Cambridge.
• Salingaros N. (2006), A theory of Architecture, UMBAU-VERLAG, Solingen.
• Platon (1986), Timajos; Kritias albo Atlantyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Plutarch (1988), Moralia II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Proclus (1992), Commentary on the first book of elements by Euclid, Princeton University Press, New Jersey.
• Sokołowski L. (1994), Wszechświat, jego wymiar i ewolucja, (w:) Golda Z., Heller M. (red.), Kosmos i filozofia, OBI, Kraków.
• Tatarkiewicz W. (1972), Droga przez estetykę, PWN, Warszawa.
• Tatarkiewicz W. (1988), Historia estetyki T.I, Arkady, Warszawa.
• Tatarkiewicz W. (1993), Historia filozofii, tom I, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Wąs C. (2008), Antynomie współczesnej architektury sakralnej, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław.