Przedsiębiorczość akademicka w klastrach wysokich technologii jako przejaw inteligentnej specjalizacji

• Autorzy: Bogusław Bembenek

Warianty tytułu

Academic Entrepreneurship within High-Tech Clusters as an Indicator of Smart Specialisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu o charakterze poznawczo-syntetyzującym są współczesne zagadnienia związane z rozwojem przedsiębiorczości akademickiej w klastrach wysokich technologii, których działalność spójna jest z głównymi założeniami koncepcji inteligentnej specjalizacji. Podjęte w nim rozważania naukowe i formułowane wnioski oparto na analizie literatury przedmiotu i danych zastanych (metoda desk research). Praktyczne podejście do charakteryzowanych zagadnień poparto licznymi przykładami z zakresu klasteringu w Polsce. Artykuł składa się z czterech części. Przedstawiono w nich w sposób syntetyczny specyfikę inteligentnej specjalizacji, strategiczny wymiar klastrów wysokich technologii i przedsiębiorczości akademickiej, główne założenia koncepcji inteligentnego miasta i regionu uczącego się. Ponieważ koncepcja inteligentnej specjalizacji odnosi się do tożsamości regionu i sprawnego wykorzystania jego potencjału naukowego, technologicznego, społecznego i ekonomicznego, tym samym podjęto próbę wykazania, że związana jest ona pojęciowo z aktywnością klastrów wysokich technologii, przedsiębiorczością akademicką oraz kształtowaniem inteligentnych miast i regionów uczących się. Klastry wysokich technologii ujmowane jako organizacje inteligentne, tworzą ekosystem przyjazny dla rozwoju przedsiębiorczości akademickiej oraz inteligentnych miast i regionów uczących się. Sprzyja on przeciwdziałaniu barierom przedsiębiorczości, przyśpieszeniu komercjalizacji efektów badań naukowych, optymalnemu wykorzystaniu potencjału strategicznego współpracujących ze sobą firm wysokich technologii i uczelni wyższych o profilu technicznym oraz transferowi szeroko rozumianej wiedzy. Zakres i jakość oferowanego w ekosystemie klastra wsparcia dla technostarterów, w osiąganiu przez nich dojrzałości biznesowej, kształtuje wizerunek klastra. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of this cognitive-synthetic article is contemporary issues regarding the development of academic entrepreneurship in high-tech clusters, whose activity is consistent with the main assumptions of the smart specialisation concept. Scientific considerations and conclusions made within this paper are based on literature review and desk research. The practical approach to the subject under discussion is followed by numerous examples of Polish clustering. The article consists of four parts. They synthetically depict the characteristics of smart specialisation, strategic dimension of high-tech clusters and academic entrepreneurship, the main assumptions of the concept of smart city and learning region. As the concept of smart specialisation refers to region identity and efficient use of its scientific, technological, social, and economic potential, an attempt was made to prove a conceptual relationship between this concept and high-tech clusters activity, academic entrepreneurship, and smart cities and learning regions. The high tech clusters are treated as intelligent organisations still forming conducive ecosystem for development of academic entrepreneurship, smart cities and learning regions. It favors gradually counteracts barriers to entrepreneurship, facilitates commercialisation of scientific research results, optimal use of strategic potential of technical universities cooperating with high technology companies, and the transfer of broadly-understood knowledge. The scope and quality of the support for technostarters offered in the cluster, in achieving their business maturity, shape the positive image of the cluster. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorczość akademicka; Klastry; Inteligentna specjalizacja; Technika

EN

Academic entrepreneurship; Business cluster; Smart specialization; Technique

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2017
• Tom: 22 (XXII)
• Numer: nr 24 (4)
• Strony: 9--32

Twórcy

autor

Bogusław Bembenek

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Bibliografia

• [1] Adamik A., Zakrzewska-Bielawska A., Rozwój przedsiębiorstw high-tech [w:] Koopetycja w rozwoju przedsiębiorstw high-tech, red. A. Zakrzewska-Bielawska, Wydawnictwo Placet, Warszawa 2014.
• [2] Baran A., Prawne aspekty innowacyjności w kontekście kluczowych technologii wspomagających, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie" 2014, nr 71.
• [3] Baranowska A., Gąska J., Lis M., Pelle D., Skrok Ł., Klastry zaawansowanych technologii jako instrument wsparcia rozwoju i konkurencyjności regionów - analiza i wnioski dla polityki regionalnej oraz polityki spójności, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa 2009.
• [4] Bresnahan T., Gambardella A., Building high-tech clusters: Silicon Valley and beyond, Cambridge University Press, Cambridge 2004.
• [5] Buczyńska G., Frączek D., Kryjom P., Raport z inwentaryzacji klastrów w Polsce - 2015, PARP, Warszawa 2016.
• [6] Chrabąszcz K., Przedsiębiorczość akademicka - drogą do sukcesu absolwentów uczelni wyższych, "Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej szkoły Ekonomicznej w Tarnowie" 2011, t. 18, nr 1.
• [7] Czupich M., Ignasiak-Szulc A., Kola-Bezka M., Czynniki i bariery wdrażania koncepcji smart city w Polsce, "Studia Ekonomiczne - Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" 2016, nr 276.
• [8] Czyżewska D., Konkurencyjność regionu uczącego się - ujęcie konceptualne, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2013, nr 285.
• [9] Daszkiewicz N., Internacjonalizacja przedsiębiorstw z branż high-tech, "Problemy Zarządzania" 2015, Vol. 13, nr 4 (56).
• [10] Dziedzic S., Woźniak L., Czerepiuk P., Proces przedsiębiorczego odkrywania jako metoda strategicznego planowania i implementacji inteligentnych specjalizacji regionu, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2016, nr 444.
• [11] Dzierżanowski M., Definiowanie i rozwijanie inteligentnych specjalizacji, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2013.
• [12] Florida R., Toward the learning region, "Futures" 1995, Vol. 27, nr 5.
• [13] Godlewska S., Strategie na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS3): instrument realizacji polityki rozwoju vs. warunek pozyskiwania funduszy unijnych, "Przegląd Europejski" 2013, nr 4 (30).
• [14] Godowska M., Region uczący się - uwarunkowania i determinanty rozwoju na przykładzie województwa małopolskiego, "Przedsiębiorczość - Edukacja" 2012, nr 8.
• [15] Grądziel A., Strategia inteligentnej specjalizacji stymulatorem rozwoju gospodarczego regionów, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania" 2014, nr 37, t. 2.
• [16] Gurba K., Rola uczelni wyższych w klastrach wysokich technologii, "Zarządzanie i Finanse" 2012, nr 1.
• [17] http://interizon.pl/ (dostęp: 11.11.2017 r.).
• [18] http://nanoslask.pl/index.php/pl/inicjatorzy-klastra/uniwersytet-slaski (dostęp:1.10.2017 r.).
• [19] http://przemysl-40.pl/ (dostęp: 1.11.2017 r.).
• [20] http://smartpl.org/ (dostęp: 1.10.2017 r.).
• [21] http://www.dolinalotnicza.pl (dostęp: 1.09.2017 r.).
• [22] http://www.nauka.gov.pl/aktualnosci-ministerstwo/konstytucja-dla-nauki-odpowiada-narekomendacje- oecd-i-ke.html (dostęp: 1.11.2017 r.).
• [23] http://www.pi.gov.pl/parp/chapter_86197 (dostęp: 1.10.2017 r.).
• [24] http://www.tkp.com.pl/oferta-inwestycyjna/inkubator-przedsiebiorczosci (dostęp: 7.11. 2017 r.).
• [25] http://www.transfer.us.edu.pl/firmy-na-uniwersytecie-slaskim (dostęp: 1.11.2017 r.).
• [26] https://ctwt.pg.edu.pl/klastry (dostęp: 11.11.2017 r.).
• [27] https://drg.pomorskie.eu/pomorskie-klastry-w-obszarach-isp (dostęp: 7.11.2017 r.).
• [28] Jankowska M., Smart city jako koncepcja zrównoważonego rozwoju miasta - przykład Wiednia, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania" nr 42, t. 2.
• [29] Łasak P., Rola rodzimych korporacji wielonarodowych w rozwoju przemysłu wysokich technologii na rynkach wschodzących, "Studia Ekonomiczne - Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" 2016, nr 271.
• [30] Matusiak K., Matusiak M., Pojęcie i ekonomiczne znaczenie przedsiębiorczości akademickiej, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" 2007, nr 453, "Ekonomiczne Problemy Usług", nr 8.
• [31] Mempel-Śnieżyk A., Koncepcje rozwoju regionalnego ze szczególnym uwzględnieniem klastrów i inteligentnych specjalizacji, "Biblioteka Regionalisty" 2013, nr 13.
• [32] Mikołajczyk B., Kurczewska A., Fila J. Klastry na świecie, Difin, Warszawa 2009.
• [33] Nowakowska A., Budowanie inteligentnego miasta. Studium przypadku Montpellier, "Studia Miejskie" 2015, t. 19.
• [34] Olearnik J., Pluta-Olearnik M., Uniwersytet przedsiębiorczy - herezja czy nowa orientacja na uczelni?, "Horyzonty Wychowania" 2016, Vol. 15, nr 35.
• [35] Palmen L., Baron M., Przewodnik dla animatorów inicjatyw klastrowych w Polsce, PARP, Warszawa 2016.
• [36] PARP, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, PARP, Warszawa 2017.
• [37] Piasecka A., Przedsiębiorcza uczelnia jako współczesny model szkoły wyższej, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" 2012, nr 725, "Ekonomiczne Problemy Usług", nr 98.
• [38] Poznańska K., Przedsiębiorczość akademicka - cechy i znaczenie w gospodarce światowej i polskiej [w:] Innowacyjność współczesnych organizacji, red. T. Kraśnicka, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2014.
• [39] Ratajczak-Mrozek M., Proces umiędzynarodowienia a współpraca przedsiębiorstw hightech z podmiotami zagranicznymi, "Gospodarka Narodowa" 2013, nr 1-2.
• [40] Ratajczak-Mrozek M., Specyfika przedsiębiorstw zaawansowanych technologii (hightech), "Przegląd Organizacji" 2011, nr 2.
• [41] Regionalna Strategia Innowacji Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 na rzecz inteligentnej specjalizacji, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Rzeszów 2016.
• [42] Runiewicz-Wardyn M., Dynamika przemysłów wysokich technologii a rozwój klastrów wiedzy na przykładzie klastra Route 128, "Master of Business Administration" 2011, nr 4 (114).
• [43] Skawińska E., Zalewski R., Klastry biznesowe w rozwoju konkurencyjności i innowacyjności regionów, PWE, Warszawa 2009.
• [44] Skórska A., Sektor high-tech jako czynnik wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki w perspektywie 2020 roku, "Zarządzanie i Finanse" 2016, Vol. 14, nr 3.
• [45] Słodowa-Hełpa M., Inteligentna specjalizacja polskich regionów: warunki, wyzwania i dylematy, "Roczniki Nauk Społecznych" 2013, t. 5 (41), nr 1.
• [46] Sułkowski Ł., Seliga R., Przedsiębiorczy uniwersytet - zastosowanie zarządzania strategicznego, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2016, nr 444.
• [47] Szkopiński D., Rola uniwersytetu w rozwoju przedsiębiorczości akademickiej w Polsce na podstawie doświadczeń amerykańskich i zachodnioeuropejskich, "Horyzonty Wychowania" 2016, Vol. 15, nr 35.
• [48] Szmigiel J., Klastry jako instrument wsparcia sektora kluczowych technologii wspomagających, "Handel Wewnętrzny" 2016, nr 6 (365).
• [49] Szostak E., Inteligentne specjalizacje w rozwoju regionu, "Studia Ekonomiczne" 2015, nr 209.
• [50] Wissema J.G., Technostarterzy: dlaczego i jak?, PARP, Warszawa 2005.
• [51] Zakrzewska-Bielawska A., Potencjał relacyjny a innowacyjność przedsiębiorstwa - w kierunku open innovation, "Management Forum" 2016, Vol. 4, nr 1.
• [52] Zakrzewska-Bielawska A., Relacje między strategią a strukturą organizacyjną w przedsiębiorstwach sektora wysokich technologii, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2011.
• [53] Zakrzewska-Bielawska A., Rola koopetycji w podnoszeniu konkurencyjności przedsiębiorstw - benchmarki działań koopetycyjnych w praktyce firm high-tech, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2014, nr 363.
• [54] Zakrzewska-Bielawska A., Strategie wzrostu przedsiębiorstw sektora wysokich technologii w ujęciu empirycznym, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2011, nr 219.
• [55] Zakrzewska-Półtorak A., Inteligentne miasto katalizatorem rozwoju regionu?, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2016, nr 443.
• [56] Ziółkowski B., Jankowska-Mihułowicz M., Chudy-Laskowska K., Piecuch T., Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstw stosujących systemy RFID z API - wyniki badań metodą delficką, "Przegląd Nauk Ekonomicznych" 2017, nr 27.
• [57] Ziółkowski B., Piecuch T., Jankowska-Mihułowicz M., Chudy-Laskowska K., Rozwój systemów RFID w przedsiębiorstwach. Wyniki badań metodą delficką, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2016.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2017.mmr.38