Dysfunkcje w obszarze dotacji podmiotowych dla samorządowych instytucji kultury

• Autorzy: Katarzyna Maj-Waśniowska , Piotr Sołtyk

Warianty tytułu

Dysfunctions in the Area of Entity-based Grants for Self-government Cultural Institutions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule autorzy podjęli problematykę obejmującą finansowanie zadań z zakresu kultury przez jednostki samorządu terytorialnego w formie dotacji. Poruszony problem badawczy dotyczył w szczególności zasad udzielania dotacji podmiotowych dla samorządowych instytucji kultury. W tym kontekście autorzy dokonali szczegółowej charakterystyki dotacji podmiotowych i zasad obowiązujących zarówno organizatorów kultury, jak i beneficjentów dotacji. Następnie przeprowadzili analizę wydatków z budżetów gmin na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego, ze szczególnym uwzględnieniem dotacji podmiotowych. W ostatniej części artykułu wskazali najważniejsze dysfunkcje związane z przekazywaniem i rozliczaniem dotacji podmiotowych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla samorządowych instytucji kultury. Analizę przeprowadzono na przykładzie gmin województwa podkarpackiego ze względu na rodzaj gminy (miejskie, wiejskie oraz miejsko-wiejskie). W opracowaniu zastosowano metodę porównawczej analizy opisowej. W efekcie przeprowadzonych badań stwierdzono, że dotacje podmiotowe, bez względu na rodzaj gminy, stanowią ponad połowę wydatków ponoszonych na kulturę. Analizując wydatki poszczególnych rodzajów gmin, można zaobserwować znaczne różnice w wysokości przekazywanych dotacji w ramach poszczególnych rozdziałów analizowanego działu. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku, zgodnie z którym jedną z głównych przyczyn powstawania dysfunkcji w tym obszarze jest mało skuteczny i nieefektywny system kontroli zarządczej. Sytuacja ta wynika przede wszystkim ze słabości ustanowionych mechanizmów kontroli, które nie spełniają swoich zadań, w tym ograniczenia możliwości wystąpienia poważnego ryzyka nieprawidłowości. Zapobieganie powstawaniu różnego rodzaju nieprawidłowości w procesie udzielania i rozliczania dotacji podmiotowych dla instytucji kultury jest możliwe poprzez skuteczniejsze wykorzystanie niezależnego instrumentu w postaci audytu wewnętrznego. (abstrakt oryginalny)

EN

In the article, the authors addressed the matter of financing of cultural tasks by territorial self-government units in the form of grants. The research problem in question applied, in particular, to the principles of awarding entity-based grants to self-government cultural institutions. In this context, the authors provided a detailed description of the entity-based grants and the rules that apply to both cultural organizers and the beneficiaries of the grants. They then presented an analysis of expenditure from municipal budgets on culture and the protection of national heritage, with particular emphasis on entity-based grants. In the final part of the article, they mentioned the most important dysfunctions related to the transfer and settlement of entity-based grants from the budgets of territorial self-government units for self-government cultural institutions. The analysis was prepared on the basis of the example of the Podkarpackie Voivodship municipalities broken down by type of municipality (urban, rural and urban-rural). The descriptive comparative analysis method was used in the study. As a result of the research conducted, it was concluded that entity-based grants, regardless of the type of municipality, account for more than half of the expenditure incurred on culture. When analysing the expenditure of individual types of municipality, significant differences can be observed in the amounts of the grants provided within the individual chapters of the section in question. The research conducted leads to the conclusion that one of the main reasons for the emergence of dysfunctions in this area is the relatively ineffective and inefficient management control system. This situation primarily arises from the weaknesses of the established control mechanisms that do not fulfil their tasks, including the reduction in the possibility of a serious risk of irregularities emerging. The emergence of various types of irregularities in the process of granting and settling entity-based grants for cultural institutions can be prevented through the more effective use of an independent instrument in the form of an internal audit. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Instytucje kultury; Dotacje

EN

Local government; Cultural institutions; Grants

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 11
• Strony: 52--67

Twórcy

autor

Katarzyna Maj-Waśniowska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Piotr Sołtyk

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• A. Bieniaszewska, K. Stelmaszczyk, G. Czarnocki, M. Przybylska, U. Wycisk, Dotacje z budżetu jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2011, s. 24.
• A. Komosa, Szkolny słownik ekonomiczny, Warszawa, 2002, s. 31.
• A. Ostrowska, Samorządowe prawo dotacyjne. Dotacje jako wydatki jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2018, s. 118.
• A. Talik, R. Mazur, Udzielanie dotacji przez jednostki samorządu terytorialnego na zadania z zakresu ochrony i opieki nad zabytkami w świetle orzecznictwa regionalnych izb obrachunkowych i sądów administracyjnych, "Finanse Komunalne" 2014/12.
• E. Chojna-Duch, Polskie prawo finansowe. Finanse publiczne, Warszawa 2003, s. 92.
• E. Chojna-Duch, Prawo finansowe. Finanse publiczne, Warszawa 2017, s. 81.
• L. Lipiec-Warzecha, Komentarz do art. 126 ustawy o finansach publicznych, LEX/el. 2011 r.
• P. Kardas, G. Łabuda, T. Razowski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2017, s. 545.
• P. Walczak, Dotacje podmiotowe udzielane z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na rzecz samorządowych instytucji kultury[w:]Dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Planowanie, udzielanie, rozliczanie, red. A. Walasik, A. Babczuk, A. Talik, Warszawa 2013, s. 461.
• S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Warszawa 2013, s. 258.
• Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 2000, s. 194.
• W. Lachiewicz, M. Legutko, M. Winiarz, Udzielanie dotacji z budżetów samorządowych, Warszawa 2006, s. 14 i n.
• W. Lachiewicz, Prawo o dotacjach - zarys systemu po reformie finansów publicznych[w:]Finanse publiczne. Praktyka stosowania nowej ustawy o finansach publicznych i aktów wykonawczych, red. W. Lachiewicz, Warszawa 2010, s. 438.