Wybrane teorie ekonomiczne i społeczne jako podstawa badań audytu wewnętrznego

• Autorzy: Lena Grzesiak , Kabalski Kabalski

Warianty tytułu

Selected Economic and Social Theories as A Basis of Internal Audit Studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł powstał jako kontynuacja studiów literatury poświęconych teoriom audytu wewnętrznego. Jego celem jest uzupełnienie luki w polskiej literaturze naukowej poprzez prezentację wybranych teorii audytu wewnętrznego. W artykule zostały opisane następujące teorie: strukturacji, interesariuszy, służebności, uwarunkowań sytuacyjnych, legitymizacji, behawioralna teoria firmy, aktora-sieci, przedsiębiorcza F. Knighta. W podsumowaniu wskazano problemy (pytania) badawcze wynikające z przyjęcia każdej z tych teorii jako podstawy badań empirycznych nad audytem wewnętrznym. Przyjęcie różnych teorii, nawet pozornie niezwiązanych z danym zjawiskiem społeczno-ekonomicznym, umożliwia postrzeganie go z różnych punktów widzenia, odkrywanie nowych znaczeń i zależności. Niniejszy artykuł należy zatem uznać za zachętę do wieloaspektowego rozpatrywania problematyki audytu wewnętrznego i inspirację do badań nad jego istotą i funkcjonowaniem(abstrakt oryginalny)

EN

This article has been prepared as a continuation of the authors' critical review of the literature on internal audit theories. It is intended to fill a gap in the Polish scientific literature on this topic. The following theories are reviewed in the article: theory of structuration, stakeholder theory, stewardship theory, contingency theory, legitimacy theory, behavioral theory of firm, actor network theory, Knight's theory of firm and resource-based theory. In the conclusion to the article, problems in the use of each of the theories as a basis for empirical studies on internal audit are indicated. The adoption of various theories, even seemingly unrelated to a given socio-economic phenomenon, enables to perceive it from different points of view, to discover new meanings and dependencies. This article should be seen as an incentive to interdisciplinary consideration of internal audit issues and inspiration for research on its functioning(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Audyt wewnętrzny; Ekonomia

EN

Internal audit; Economics

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 522 System rachunkowości organizacji - problemy pomiaru i prezentacji
• Strony: 171--181

Twórcy

autor

Lena Grzesiak

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania

autor

Kabalski Kabalski

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania

Bibliografia

• Arbiszewski K., 2007, Teoria aktora-sieci Bruno Latoura, Teksty Drugie 2007, nr 1-2, s. 113-126, Centrum Humanistyki Cyfrowej, http://rcin.org.pl/Content/51075/WA248_67121_P-I-2524_abriszew-teoria.pdf (11.02.2018).
• Chenhall R.H., 2003, Management control systems design within its organizational context: Findings from contingency-based research and directions for the future, Accounting, Organizations and Society, vol. 28, s. 127-168.
• Czarny E., Miroński J., 2005, Alternatywne wizje przedsiębiorstwa w teorii mikroekonomii i nauce o zarządzaniu, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Handlowej. Kolegium Gospodarki Światowej, nr 17, s. 145-166.
• Freeman R.E., Reed D.L., 1983, Stockholders and stakeholder: a new perspective on corporate governance, California Management Review, XXV, 3, Spring, s. 90-92.
• Freeman R.E., 2010, Strategic Management. A Stakeholder Approach, Cambridge University Press, London.
• Giddens A., Sutton P., tłum. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek, 2012, Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Gruszecki T., 2002, Współczesne teorie przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Grzesiak L., Kabalski P., 2016, Audyt wewnętrzny w świetle wybranych teorii, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 87 (143), s. 19-28.
• Jastrzębowski A., 2014, Teoria legitymizacji a funkcje rachunkowości, Studia Oeconomica Posnaniensia, nr 4, s. 50-60.
• Jeżak J., 2012, Ład wewnątrzkorporacyjny w świetle różnych teorii a wyzwania współczesności, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, vol. 690, nr 51, s. 789-799.
• Korzeniowska D., 2017, Pionierzy i wybrane teorie istotne dla rozwoju rachunkowości behawioralnej, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 92(148), s. 71-84.
• Kotnis M., 2014, Modele zarządzania ryzykiem w warunkach niepewności, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia, nr 65, s. 669-678.
• Łada M., 2016, Legitymizacja a społecznie odpowiedzialna rachunkowość, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, nr 23, s. 7-15.
• Łada M., Kozarkiewicz A., 2013, Teoria legitymizacji w badaniach z zakresu rachunkowości, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 71(127), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
• Mikes A., Kaplan R., 2013, Towards a Contingency Theory of Enterprise Risk Management, Harvard Business School, Working Paper, http://www.hec.unil.ch/documents/seminars/dcc/1102.pdf(11.02.2018).
• Nita B., 2013, Teoria uwarunkowań sytuacyjnych w rachunkowości zarządczej, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 71(127), s. 193-209.
• Nita B., 2016, Teoria interesariuszy a informacja sprawozdawcza na przykładzie pryzmatu dokonań, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 87(143), s. 117-128.
• Noga A., 2011, Teorie przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Saidu Badara M., 2017, The relevant of contingency theory and stewardship theory on the internal audit research, Journal of World Economic Research, vol. 6, no. 2, 2017, pp. 17-22.
• Solek A., 2016, Behawioralne podejście do funkcjonowania przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 5(953), s. 5-20.
• Strzelecka C., 2015, Zastosowanie nie-antropocentrycznej teorii aktora-sieci w badaniach nad elektrownią jądrową, Tematy Modne w Humanistyce. Studia Interdyscyplinarne, s. 190-199.
• Strzelecka C., 2017, Odpady radioaktywne jako techno-społeczna mieszanina w teorii aktora-sieci Bruno Latoura, Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, nr 1, s. 105-124.
• Suchman M.C., 1995, Managing legitimacy: strategy and institutional approaches, Academy of Management Review, vol. 20, no. 3, s. 571-610.
• Szychta A., 2014, Kierunki alternatywnych badań naukowych w rachunkowości zarządczej, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 80(136), s. 193-223.
• Trotman A., Duncan K., 2013, Internal audit quality: A multi-stakeholder analysis, Australia.
• Wróblewski M., 2011, Choroba jako hybryda. ADHD w świetle teorii aktora-sieci i asocjologii, Studia Socjologiczne, nr 4, s. 121-153.
• Zarzycka E., 2013, Teoria strukturacji Anthony'ego Giddensa i jej wykorzystanie w badaniach z zakresu rachunkowości zarządczej, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 73 (129), s. 147-161.
• Zarzycka E., 2016, Koncepcje i tendencje rozwoju zawodu specjalisty rachunkowości zarządczej: wymiar krajowy i międzynarodowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2018.522.12