Proces elektryfikacji polskiej wsi - ujęcie historyczne i terytorialne

• Autorzy: Łukasz Komorowski

Warianty tytułu

The Electrification Process of the Polish Countryside - Historical and Territorial Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiono proces elektryfikacji wsi w Polsce w dwóch ujęciach - historycznym i terytorialnym. Zwrócono uwagę na zróżnicowania międzyregionalne w wyposażeniu wsi w elektryczność, będące wynikiem zmian politycznych dokonujących się w czasie. Dane dotyczące mieszkań podłączonych do instalacji elektrycznej pozyskano ze spisów powszechnych z lat 1960 oraz 1970, objęły one wszystkie tereny wiejskie w 17 wówczesnych województwach. Uzyskane wyniki pozwoliły potwierdzić, że pozaborowe i powojenne zróżnicowania terytorialne w postępie elektryfikacji wsi między relatywnie dobrze wyposażoną Polską zachodnią oraz znacząco zapóźnioną wschodnią i centralną częścią kraju, zostały zniwelowane w procesie powszechnej elektryfikacji wsi, który osiągnął największe natężenie w latach 1955-1975. Starzejąca się sieć elektroenergetyczna wymaga obecnie modernizacji i w tym kontekście dyskutuje się coraz częściej o konieczności współczesnej reelektryfikacji wsi.(abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the process of electrification of Polish countryside in historical and territorial approach. To this end, the author drew attention to the interregional differentiations in equipping the countryside with electricity as a result of political changes taking place in the analyzed period of time. The rural housing connected to the wiring data come from 1960 and 1970 censuses and covered all rural areas in then 17 provinces. The results allowed to confirm that post-partition and post-war territorial differences in the progress of countryside electrification between a relatively well equipped western Poland and a significantly underdeveloped eastern and central part of the country were leveled out in the process of common electrification of the countryside, which reached the highest intensity in 1955-1975.The aging electricity network currently needs modernization, and in this context, more and more often the need for modern re-electrification of the countryside is discussed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Energia elektryczna; Wieś; Zróżnicowanie regionalne; Infrastruktura techniczna

EN

Electric power; Village; Regional diversity; Technical infrastructure

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2018
• Tom: 20
• Numer: z. 4
• Strony: 85--90

Twórcy

autor

Łukasz Komorowski

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

Bibliografia

• 1. Dziembowski Zygmunt. 1966. Pojęcie infrastruktury i jej charakterystyka (The concept of infrastructure andits characteristics). Miasto 2: 23-24.
• 2. FREE. 2013. Modernizacja energetyczna polskiej wsi: w stronę energetyki prosumenckiej (Energy modernizationof the Polish countryside: towards prosumer energy). Warszawa: Forum Rozwoju Efektywnej Energii.
• 3. Ginalski Zdzisław. 2016. Energetyka prosumencka na obszarach wiejskich (Prosumer Energy in rural areas). Radom: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Radomiu.
• 4. GUS. 1966. Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Mieszkania. Budynki mieszkalne (Census of December6, 1960. Housing. Residential buildings). Warszawa: GUS.
• 5. GUS. 1974. Narodowy Spis Powszechny 8.XII 1970. Instalacje w budynkach - Polska (Census of December8, 1970. Technical installations in buildings - Poland). Warszawa: GUS.
• 6. Krakowiak Stanisław. 1997. Historia elektryfikacji wsi i rolnictwa w Polsce. Cz. 1 (History of electrification ofcountryside and agriculture in Poland. Part 1). Warszawa: Stowarzyszenie Elektryków Polskich.
• 7. Krzywicki Ludwik. 1936. Pamiętniki chłopów. Seria druga (Diaries of peasants. Volume 2). Warszawa: InstytutGospodarstwa Społecznego.
• 8. Machałek Małgorzata, Adam Makowski. 2016. Elektryczność w służbie władzy i ludzi. Elektryfikacja wsiPomorza Zachodniego w pierwszym ćwierćwieczu po drugiej wojnie światowej (Electricity in the serviceof power and people. Western Pomerania countryside electrification in the first quarter-century after theSecond World War). Przegląd Zachodniopomorski 3 (31): 67-86.
• 9. Maciejewski Zygmunt. 2011. Stan krajowego systemu elektroenergetycznego (The condition of the nationalpower system). Polityka Energetyczna 14 (2): 249-259.
• 10. Popczyk Jan. 2014. Energetyka prosumencka (Prosumer energetics). Gdańsk: Instytut Badań nad GospodarkąRynkową, Gdańska Akademia Bankowa.
• 11. Siemiński Janusz Lech. 1996. Studia nad infrastrukturą wsi polskiej. Tom I. Problemy infrastruktury technicznejobszarów wiejskich w Polsce (stan, rozmieszczenie, funkcjonowanie) (Study of the infrastructure of the Polish countryside. Volume 1. Problems of technical infrastructure in rural areas in Poland (condition, distribution, functioning). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• 12. Szyszko-Witulska Felicja. 1937. Elektryfikacja wsi (Countryside electrification). Warszawa: Polski KomitetEnergetyczny.
• 13. Trojanowska Małgorzata. 2008. Analiza stanu technicznego sieci niskiego napięcia na terenach wiejskich Podkarpacia (Analysis of the technical condition of the low-voltage network in rural areas of Podkarpackie). MOTROL 10, 131-135.
• 14. Ustawa elektryczna z dnia 21 marca 1922 r. (The electricity act of March 21, 1922). Dz.U. 1922, nr 34, poz. 277.
• 15. Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli (Act on the common electrificationof villages and settlements of June 28, 1950). Dz.U. 1950, nr 28, poz. 256.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.2949