Funkcjonowanie systemu podatkowego w świetle teorii kosztów transakcyjnych

• Autorzy: Mariusz Mak , Marian Zalesko

Warianty tytułu

The Tax System in the Light of the Transaction Cost Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest próba identyfikacji kosztów transakcyjnych funkcjonowania systemu podatkowego. System podatkowy, który uznawany jest za jeden z najważniejszych elementów gospodarki, generuje liczne, niełatwe do zmierzenia koszty transakcyjne. Ponoszą je państwo oraz podmioty prywatne. Do kosztów transakcyjnych systemu podatkowego zalicza się: koszty efektywności i koszty poboru podatku (koszty operacyjne), które są obciążeniem zarówno dla państwa (koszty administracyjne), jak i dla podatników (koszty dostosowania do przepisów podatkowych). Ich wielkość jest trudna do oszacowania i niekiedy przyjmuje postać niemierzalnej straty dobrobytu. Opracowanie ma charakter przeglądowy. Zostało napisane na podstawie analizy literatury przedmiotu.(abstrakt oryginalny)

EN

The article is of review nature. It was written on the basis of literature in the field of analyzed issues. The purpose of the study is the identification of transaction costs in the tax system. The tax system, which is considered as one of the most important elements of the economy, generates numerous transaction costs which are difficult to measure. These costs are of the state and of private entities. The transaction costs of the tax system include: efficiency costs and tax collection costs (operating costs) which are a burden both for the state (administrative costs) and for taxpayers (tax compliance costs). Their size is difficult to estimate and sometimes takes the form of an immeasurable loss of well-being.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System podatkowy; Koszty transakcyjne; Teoria kosztów transakcyjnych; Sektor prywatny; Koszty dostosowania

EN

Tax system; Transaction cost; Transaction cost theory; Private sector; Adjustment costs

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 358
• Strony: 136--146

Twórcy

autor

Mariusz Mak

• Uniwersytet w Białymstoku

autor

Marian Zalesko

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Arrow K.J. (1969), The Organization of Economic Activity: Issues Pertinent to the Choice of Market versus Nonmarket Allocation [w:] The Analysis and Evaluation of Public Expenditure: The PPB System, Vol. 1, US Joint Economic Committee, 91st Congress, 1st Session, Washington DC 1969, US Government Printing Office, s. 47-64.
• Coase R.H. (1937), The Nature of the Firm, "Economica", No. 4, s. 386-405.
• Coase R.H. (2013), Firma, rynek i prawo, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Dollery B.E., Leong W.H. (1998), Measuring the Transaction Sector in the Australian Economy 1911-1991, "Australian Economic History Review", Vol. 38, No. 3, s. 207-231.
• Dziemianowicz R.I. (2007), Efektywność systemu opodatkowania rolnictwa, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Dziemianowicz R.I. (2017), Tax Administrative Costs as a Component of Tax Transaction Costs in Poland and Other OECD Countries, "Ekonomia i Prawo. Economics and Law", Vol. 16, Iss. 2, s. 123-140.
• Evans C. (2008), Taxation Compliance and Administrative Costs: An Overview [w:] M. Lang, C. Obermair, J. Schuch, C. Staringer, P. Weninger (red.), Tax Compliance Costs for Companies in an Enlarged European Community, Kluwer Law International, Boston, Chicago, New York, s. 447-468.
• Glapiński A. (2003), Teoria kryzysu państwa podatków Josepha A. Schumpetera, "Ekonomista", nr 1, s. 21-41.
• Glapiński A. (2004), Kapitalizm, demokracja i kryzys państwa podatków, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie - Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• Gomułowicz A., Mączyński D. (2016), Podatki i prawo podatkowe, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Grądalski F. (2006), System podatkowy w świetle teorii optymalnego opodatkowania, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Haig R. (1935), The Cost to Business Concerns of Compliance with Tax Laws, "Management Review", Vol. 24, (November), s. 323-333.
• Hockuba Z. (1995), Droga do spontanicznego porządku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kargol-Wasiluk A. (2011), Współczesny sektor publiczny w świetle prawa Wagnera, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 173, s. 68-80.
• Marczakowska-Proczka J. (2015), System budżetowy [w:] A. Alińska, B. Woźniak (red.), Współczesne finanse publiczne, Difin, Warszawa.
• North D.C. (1968), Sources of Productivity Change in Ocean Shipping 1600-1850, "Journal of Political Economy", Vol. 76, No. 5, s. 953-967.
• North D.C. (1994), Transaction Costs Through Time, Washington University, Working Paper.
• Oliver T., Bartley S. (2005), Tax System Complexity and Compliance Costs - Some Theoretical Considerations, Economic Roundup, Winter 2005 (2005), s. 55, https://archive.treasury.gov.au/documents/1009/PDF/05_Tax_Complexity_and_Compliance.pdf (dostęp: 05.05.2018).
• Robson A. (2005), The Costs of Transaction, The Centre for Independent Studies, CIS Policy Monograph 68.
• Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej (2017), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Sandford C. (1995), Tax Compliance Costs Measurement and Policy, Fiscal Publications, Bath.
• Sandford C., Godwin M., Hardwick P. (1989), Administrative and Compliance Costs of Taxation, Fiscal Publications, Bath.
• Schumpeter J.A. (1954), The Crisis of the Tax State, "International Economic Paper", No. 4.
• Schumpeter J.A. (1995), Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Smith A. (2007), Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stiglitz J.E. (2004), Ekonomia sektora publicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Tax Administration 2015: Comparative Information on OECD and Other Advanced and Emerging Economies (2015), OECD Publishing, Paris.
• Tran-Nam B., Evans C., Walpole M., Ritchie K. (2000), Tax Compliance Costs: Research Methodology and Empirical Evidence from Australia, "National Tax Journal", Vol. 52 No. 2, s. 229-252.
• Wallis J.J., North D.C. (1986), Measuring the Transaction Sector in the American Economy, 1870-1970 [w:] S.L. Engerman, R.E. Gallman (red.), Long-Term Factors in American Economic Growth, University of Chicago Press, Chicago, s. 95-161.
• Warburton R., Hendy P. (2006), International Comparison of Australia's Taxes, Commonwealth of Australia, Canberra.
• Wilkin J. (2016), Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Williamson O.E. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu. Firmy, rynki, relacje kontraktowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Zbroińska B. (2011), Koszty transakcyjne skarbowości. Analiza instytucjonalna kontraktów skarbowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce.