Reakcje przystosowawcze a wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością ruchową o różnych typach temporalnej satysfakcji

• Autorzy: Janusz Kirenko

Warianty tytułu

Coping Strategies and Social Inclusion of Physically Disabled Individuals with Different Types of Temporal Satisfaction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem badań jest ocena związków między wsparciem społecznym a reakcjami przystosowawczymi osób z niepełnosprawnością ruchową, w kontekście moderującej roli temporalnej satysfakcji. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowy problem badawczy zawiera się w pytaniu o związki między wsparciem społecznym a reakcjami przystosowawczymi osób z niepełnosprawnością ruchową o różnym typie temporalnej satysfakcji. Rozwiązano go za pomocą metody sondażu diagnostycznego, składającego się następujących narzędzi badawczych: Kwestionariusz Wsparcia Społecznego (KWS) J.S. Norbeck, Kwestionariusz Reakcji Przystosowawczych (KRP) H. Livneha i R.F. Antonaka oraz Skala Temporalnej Satysfakcji z Życia (TSŻ) W. Pavota, E. Dienera i E. Suha. PROCES WYWODU: Teoretyczny model podjętych badań implikuje ich założenia i procedurę. Trzecim elementem wywodu są analizy i interpretacje zgodnie z przyjętym modelem teoretycznym. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: O ile w literaturze przedmiotu dostępne są wyniki badań z zakresu wsparcia społecznego i reakcji przystosowawczych osób z różnymi niepełnosprawnościami, o tyle brakuje takowych wskazujących na istnienie związków pomiędzy tymi zmiennymi w obrębie moderującej roli temporalnej satysfakcji. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Coraz liczniejsze badania nad psychospołecznym funkcjonowaniem osób z niepełnosprawnością ruchową, w tym nad występowaniem związków między wparciem społecznym a przystosowaniem psychospołecznym w tej grupie badanych, sprawiają, iż włączane są w nie kolejne zmienne pośredniczące o charakterze moderującym. Wiedza z tego zakresu jest ważnym warunkiem projektowania działań mających na celu rehabilitację tej grupy osób(abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: the main goal of the research is to evaluate the relations between social inclusion and coping strategies adopted by individuals live with physical disabilities in a context of a moderate role of temporal satisfaction. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: the main research problem concerns the question of the relations between social inclusion and coping strategies adopted by physically disabled individuals with different types of temporal satisfaction. The article uses the method of survey which based on the set of research tools: Norbeck Social Support Questionnaire (NSSQ), Livneh & Antonak Multidimensional Attitudes Scale Toward Persons With Disabilities (MAS) and Pavot, Diener & Suh Temporal Satisfaction With Life Scale (TSWLS). THE PROCESS OF ARGUMENTATION: the theoretical model of the research implies its assumptions and procedure. Third element is to perform analyses and interpretations according to the theoretical model. RESEARCH RESULTS: although the available literature on social inclusion and coping strategies of disabled individuals presents some results, there is a considerable lack of the research conducted on the relations between them refers to a moderate role of temporal satisfaction. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: there is an increasing number of research on the psychosocial functions of persons live with physical disabilities, including the relations between social inclusion and psychosocial adaptation with the focus of attention on this group, which contributes to the extension of mediating and moderating variables. The knowledge is a key factor in the construction for professional interventions in providing rehabilitation services.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Osoby niepełnosprawne; Wsparcie społeczne; Badania sondażowe

EN

Disabled people; Social support; Survey research

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2018
• Tom: 17
• Numer: nr 41 Współczesne dyskursy edukacyjne
• Strony: 41--58

Twórcy

autor

Janusz Kirenko

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Byra, S. (2010). Temporalność w przystosowaniu do życia z niepełnosprawnością kobiet i mężczyzn niepełnosprawnych ruchowo. W: J. Kirenko (red.), Zdrowa szkoła - zdrowy uczeń. Między teorią a praktyką. Wybrane zagadnienia. Lublin: Wydawnictwo NeuroCentrum, 179 197.
• Byra, S. (2011). Satysfakcja z życia osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego w pierwszym okresie nabycia niepełnosprawności - funkcje wsparcia otrzymywanego i oczekiwanego. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2, 64 70.
• Byra, S. (2012). Przystosowanie do życia z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą. Struktura i uwarunkowania. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Byra, S. i Kirenko, J. (2016). Kwestionariusz Reakcji Przystosowawczych (KRP) - polska adaptacja Reactions to Impairment and Disability Inventory - RIDI H. Livneha i R.F. Antonaka. Studia Edukacyjne, 40, 229 260.
• Chodkiewicz, J. i Nowakowska, K. (2011). Preferowana orientacja temporalna a przebieg leczenia odwykowego osób uzależnionych od alkoholu. Psychiatria Polska, XLV(2), 177 196.
• Kirenko, J. (1991). Psychospołeczne przystosowanie osób z paraplegią. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kirenko, J. (1995). Niektóre uwarunkowania psychospołecznego funkcjonowania osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kirenko, J. (2002). Wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością. Ryki: Wydawnictwo WSUPIZ.
• Kirenko, J. i Byra, S. (2011). Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kirenko, J. i Lesiewicz, L. (2002). Wykorzystanie Kwestionariusza Wsparcia Społecznego w badaniu osób niepełnosprawnych. W: A. Pielecki (red.), Problemy pedagogiki specjalnej w okresie przemian społecznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 75-88.
• Livneh, H. i Antonak, R.F. (1997). Psychosocial adaptation to chronic illness and disability. Gaithersburg: Maryland.
• Livneh, H. i Antonak, R.F. (2005). Psychosocial adaptation to chronic illness and disability: A primer for counselors. Journal of Counseling and Development, 83(1), 12-20.
• Łukaszewski, W. (1983). Orientacje temporalne jako jeden z aspektów osobowości. W: W. Łukaszewski (red.), Osobowość - orientacje temporalne - ustosunkowanie się do zmian. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 5-40.
• Maciarz, A., (2001). Pedagogika lecznicza i jej przemiany. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Tarkowska, E. (1987). Czas w społeczeństwie problemy, tradycje, kierunki badań. Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź: Polska Akademia Nauk Instytut Filozofii i Socjologii, Prace Habilitacyjne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
• Zdybek, P. (2012). Rola orientacji temporalnej na teraźniejszość w wyjaśnianiu preferowanej strategii seksualnej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 16, 113-131.

Identyfikatory

DOI

10.17399/HW.2018.174103